Όταν ένας πρώην πρωθυπουργός τοποθετείται για γεγονότα της θητείας του, έχει να αντιμετωπίσει διπλή δυσκολία. Όχι μόνο επειδή καλείται να δικαιολογήσει πολιτικές που έχουν αποδοκιμαστεί στην κάλπη από τους πολίτες, αλλά επειδή δυσχεραίνει το έργο του διαδόχου του, που προσπαθεί να αποδείξει ότι το κόμμα του πήρε το μήνυμα της κοινωνίας και έχει αλλάξει.

Αυτό ήταν σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ από το 2004 και μετά. Ο Κώστας Σημίτης παραιτήθηκε τότε, από τη θέση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, δίνοντας το περιβόητο δαχτυλίδι στον ΓΑΠ, αλλά η προσπάθειά του να υπερασπιστεί το έργο του (ήταν ο τελευταίος διατελέσας Πρωθυπουργός που έγραψε βιβλίο για τη θητεία του), όπως και η στήριξη στον αντίπαλό του το 2007, δυσκόλεψαν την προσπάθεια του ΓΑΠ να κερδίσει τις εκλογές. Ίσως για αυτό ο Αχαιός πολιτικός, λίγο πριν εκλεγεί Πρωθυπουργός, φρόντισε να απαλλαγεί από τον προκάτοχό του.

Ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου, όταν ήλθε η σειρά του να παραδώσει σκυτάλη, παρότι παραιτήθηκε αρχικά από Πρωθυπουργός και μετά και από Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν έχει πάψει να υπερασπίζεται την περίοδο της πρωθυπουργικής του θητείας και να προκαλεί πονοκεφάλους στους διαδόχους του, προέδρους, ουδείς εκ των οποίων έγινε Πρωθυπουργός.

Ίσως ο Καραμανλής να έκανε το καλύτερο για το κόμμα του, επιλέγοντας τη σιωπή για τα κυβερνητικά του πεπραγμένα, ενώ και ο Αντώνης Σαμαράς όταν παραιτήθηκε μετά το δημοψήφισμα, απέφυγε τις ιδιαίτερες αναφορές στο παρελθόν.

Γιατί όμως προκάλεσε τέτοιες αντιδράσεις η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στο Συνέδριο για τα 50 χρόνια Μεταπολίτευσης; Όσα είπε για τους άλλους πολιτικούς χώρους, ήταν αναμενόμενα. Το πρόβλημα ήταν η αυτοκριτική. Διότι η αυτοκριτική για έναν πρώην Πρωθυπουργό, είναι ταυτόχρονα και κριτική για όσους τον υποστήριξαν, αλλά και για αυτούς που υλοποίησαν τις πολιτικές, ως κυβερνητικά στελέχη.

Από αυτούς, κάποιοι έχουν πάει στη Λαϊκή Ενότητα Α.Α., άλλοι στο Μέρα-25, στην Πλεύση, κι άλλοι στη νεοσυσταθείσα Νέα Αριστερά, ή στο ΠΑΣΟΚ και έχουν στραφεί εναντίον του. Αλλά και από αυτούς που παρέμειναν στον ΣΥΡΙΖΑ, πολλοί δυσαρεστήθηκαν από την απόφασή του να απόσχει από το συνέδριο και να αμφισβητήσει τον διάδοχό του, Στέφανο Κασσελάκη.

Όταν λοιπόν φτάνει να πει για την υπόθεση Novartis «βάλαμε στο τσουβάλι… ανθρώπους που δεν είχαν καμία εμπλοκή», ή για την αδειοδότηση των καναλιών ότι «η διαχείριση ήταν ατυχής», λίγοι είχαν μείνει πια να τον υποστηρίξουν. Οι πολλοί έχουν πάρει άλλους δρόμους

Κάποιοι εξ αυτών διαθέτουν επτανησιακό ταπεραμέντο, και ζητούν να μάθουν «ποιες ήταν οι ατυχείς επιλογές, πώς υλοποιήθηκαν και με ποιους». Κάποιοι είναι οι γνωστοί αψείς Κρητικοί του λένε «ατυχής είσαι και φαίνεσαι». Συνεπώς ατυχήσασα και η διακυβέρνηση, αλλά και η «αυτοκριτική».

*Ο Δημήτρης Σ. Παπαγγελόπουλος είναι Σύμβουλος Στρατηγικής, Επικοινωνίας και Πολιτικής Διαχείρισης