Απόλυτος κυρίαρχος στην τουρκική πολιτική σκηνή, εδώ και αρκετά χρόνια, είναι ο Ταγίπ Ερντογάν, φιλοδοξία του οποίου είναι να θέσει τη δική του σφραγίδα στη σύγχρονη τουρκική Ιστορία. Πολύ συχνά, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιµοποιεί µια ρητορική που χαρακτηρίζεται από αµετροεπή λόγο, µε στοιχεία µεγαλοϊδεατισµού, που αποτυπώνονται στη «Γαλάζια πατρίδα». Σηµείο καµπής για τον µεγαλοϊδεατισµό του Ερντογάν αποτελούν τρεις ηµεροµηνίες: 2023 (που ήταν έτος εκλογών), 2053 και 2071.

Οι εν λόγω ηµεροµηνίες, µε έντονο συµβολικό περιεχόµενο, αφορούν αντίστοιχα τη συµπλήρωση εκατό ετών από την ίδρυση της Τουρκικής ∆ηµοκρατίας, τα εξακόσια χρόνια από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και τα χίλια χρόνια από τη µάχη του Ματζικέρτ, που συνοδεύτηκε από την είσοδο των Σελτζούκων Τούρκων στη Μικρά Ασία.

Σύµφωνα µε το όραµα που έχει θέσει ο Τούρκος πρόεδρος στις ηµεροµηνίες αυτές, κύριες στοχεύσεις είναι να καταστεί η Τουρκία µια µεγάλη στρατιωτική και πολιτική περιφερειακή δύναµη. ∆ύναµη ανεξάρτητη από τη ∆ύση, υπολογίσιµος γεωπολιτικός παίκτης και ενεργειακός κόµβος. Η δε τουρκική οικονοµία να είναι µια από τις δέκα µεγαλύτερες στον κόσµο. Στον αµυντικό τοµέα να είναι αυτάρκης, σε ό,τι αφορά τα εξοπλιστικά της προγράµµατα, βασιζόµενη αποκλειστικά στη δική της βιοµηχανία και εξαγωγική δύναµη παγκοσµίως στον τοµέα αυτό.

Η Τουρκία απέναντι στη χώρα µας εφαρµόζει µια µακρόπνοη αναθεωρητική στρατηγική, ανεξαρτήτως εσωτερικών πολιτικών διακυµάνσεων. Χαρακτηριστικό αυτού είναι ότι η εισβολή στην Κύπρο προετοιµαζόταν από το 1964 και υλοποιήθηκε έπειτα από µία δεκαετία, όπως αναφέρει ο Τούρκος πρώην υπουργός Εξωτερικών Αχµέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό βάθος». Πρόκειται για τον πνευµατικό µέντορα του Ερντογάν, ο οποίος έχει περάσει στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης.

Το μανιφέστο

Στο εν λόγω βιβλίο, το οποίο αποτελεί το µανιφέστο της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, αποτυπώνονται απροκάλυπτα και µε απόλυτη σαφήνεια οι στόχοι του αναθεωρητισµού της Αγκυρας απέναντι στη χώρα µας. Για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ο Νταβούτογλου αναφέρει ότι στόχος της Τουρκίας είναι ο έλεγχος της στρατηγικής σηµασίας της νήσου Κύπρου, παράλληλα µε τη συµµετοχή της στην εκµετάλλευση των ενεργειακών πόρων της περιοχής. Θεωρεί την Κύπρο στρατηγικό σηµείο για την πολιτική επέκτασης της Τουρκίας στη θάλασσα και για τον λόγο αυτό δεν µπορεί να εγκαταλειφθεί. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι, ακόµα και αν δεν υπήρχε ούτε ένας µουσουλµάνος στο νησί, η Τουρκία έπρεπε να διατηρεί ενεργό το κυπριακό ζήτηµα.

Για την περιοχή του Αιγαίου, η θέση της Αγκυρας είναι ότι αποτελεί ηµίκλειστη θάλασσα και τα ελληνικά νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα. Στο «Στρατηγικό βάθος» ο Νταβούτογλου αναφέρει ότι τα νησιά του Αιγαίου ανήκουν γεωφυσικά στη µικρασιατική ηπειρωτική πλάκα. Θεωρεί τα νησιά µεγάλης γεωπολιτικής αξίας και τα χαρακτηρίζει «απειλή και πολιορκία της Τουρκίας». Αναφέρει ότι το επόµενο χρονικό διάστηµα θα υπάρξει θέµα ζωτικού χώρου για την Τουρκία, καθόσον σε περίπου 30 χρόνια θα έχει διπλασιάσει τον πληθυσµό της και θα έχει φτάσει γύρω στα 150 εκατοµµύρια.

Για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητο η Τουρκία να φροντίσει για την επέκταση του χώρου της επιβίωσής της. Η παρέµβαση στον ζωτικό χώρο της Τουρκίας από την Ελλάδα δεν είναι στατική για την Αγκυρα. Το περιεχόµενό της διευρύνεται συνεχώς και αναβαθµίζεται ποιοτικά. Οι συνεχείς αναφορές το τελευταίο χρονικό διάστηµα Τούρκων αξιωµατούχων περί «Γαλάζιας πατρίδας» παραπέµπουν στα νεο-οθωµανικά οράµατα του Νταβούτογλου, ο οποίος φέρεται να έχει δηλώσει «ή θα γράψουµε Ιστορία ή θα µας συντρίψει η Ιστορία».

Για τις περιοχές όπου διαβιούν µουσουλµανικές µειονότητες, µεταξύ αυτών και η ∆υτική Θράκη, ο Νταβούτογλου αναφέρει στο «Στρατηγικό βάθος» ότι η Τουρκία θα πρέπει να έχει συνεχώς στόχο να εξασφαλίσει εγγυήσεις, οι οποίες θα της δώσουν δυνατότητα επέµβασης σε υποθέσεις που αφορούν τις µειονότητες αυτές. Ως ένα εντυπωσιακό παράδειγµα στη σύγχρονη εποχή είναι η επέµβαση στην Κύπρο, η οποία κατέστη δυνατόν να νοµιµοποιηθεί εντός ενός τέτοιου «νοµικού πλαισίου».

Αξιόπιστη αποτρεπτική στρατηγική 

Σε µια χρονική περίοδο που εκδηλώνονται όλο και περισσότερο αυτονοµιστικές και αποσχιστικές τάσεις και µετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η µουσουλµανική µειονότητα της ∆υτικής Θράκης, που ένα µέρος της διαπνέεται από εθνική τουρκική συνείδηση, δηµιουργεί την ανάγκη ιδιαίτερων χειρισµών. Ηδη ο Ερντογάν προχώρησε σε κάλεσµα προς τις ισλαµικές χώρες, τις οποίες κάλεσε να µην παραµείνουν θεατές της «καταπίεσης των µουσουλµάνων στην Ελλάδα», εννοώντας τη µουσουλµανική µειονότητα της Θράκης.

Από την πλευρά της χώρας µας υπάρχει έλλειψη µακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασµού για τον τρόπο χρησιµοποίησης του συνόλου του εθνικού δυναµικού, µε σκοπό την επίτευξη των στόχων που απαιτείται να τεθούν κατά τη διάρκεια ειρήνης, κρίσεως και πολέµου. Υφίσταται, επίσης, η ανάγκη αναδιάρθρωσης του µηχανισµού εθνικής ασφάλειας, µε τη συγκρότηση ενός οργάνου που θα έχει ως αντικείµενο τα θέµατα Εξωτερικής Πολιτικής, Εθνικής Αµυνας-Ασφάλειας και Χειρισµού Κρίσεων.

Είναι απαραίτητη, τέλος, µια αξιόπιστη αποτρεπτική στρατηγική από την πλευρά της χώρας µας, η οποία θα πρέπει να βασίζεται σε πειστική απειλή, που να εξασφαλίζει ότι σε περίπτωση επιθετικής ενέργειας από πλευράς της Τουρκίας αφενός µεν δεν θα της επιτρέψει να επιτύχει τους σκοπούς της, αφετέρου δε, ακόµα κι αν τους επιτύχει, θα καταβάλει δυσανάλογα µεγάλο τίµηµα. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται η διατήρηση και η επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιµότητας και ικανότητας των ελληνικών Ενόπλων ∆υνάµεων και της απαιτούµενης στρατιωτικής ισχύος, η οποία δεν εξυπηρετεί απλώς τα εθνικά µας συµφέροντα, αλλά είναι κρίσιµη για την ίδια την εθνική µας επιβίωση.

*Εκποµπή µας στον «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» 90,1 FM µε τον υποστράτηγο ε.α. Λάµπρο Τζούµη