Ο Ντόναλντ Τραμπ παρά το γεγονός ότι κατηγορείται για 91 ποινικά αδικήματα θέλει να επιστρέψει στην πολιτική. Ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται με το ένα πόδι στον Λευκό Οίκο... ή με το άλλο πόδι στη φυλακή. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ έχει γεμάτη ατζέντα, με πολλές προεκλογικές και δικαστικές εμφανίσεις που θα προσελκύσουν μεγάλο ενδιαφέρον. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, μπορεί να είναι ο πρωταγωνιστής όχι μόνο του 2024, αλλά και του 2025. Τον τελευταίο καιρό, ο Τραμπ αφήνει ελεύθερο πεδίο σε ορισμένες από τις πιο αυταρχικές του παρορμήσεις. Η υποθετική επιστροφή του στην προεδρία εκλαμβάνεται ως κίνδυνος για την αμερικανική δημοκρατία, αναφέρει η El Pais στην ανάλυσή της για το 2024.

Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ -που έχουν προγραμματιστεί για τις 5 Νοεμβρίου- θα αποτελέσουν το μεγάλο «φινάλε» μετά από ένα έτος γεμάτο εκλογές σε όλο τον κόσμο.

Ο Μπάιντεν διεκδικεί άλλα τέσσερα χρόνια, αλλά η δημοτικότητά του είναι πολύ χαμηλή λόγω της προχωρημένης ηλικίας του (θα ξεκινούσε τη νέα θητεία του στα 82 του χρόνια), του αυξανόμενου πληθωρισμού (με τις τιμές της βενζίνης και των τροφίμων να βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών) και άλλων παραγόντων εσωτερικής πολιτικής, όπως η αύξηση της εγκληματικότητας και το μεταναστευτικό. Έχει, επίσης, δεχθεί πλήγμα χάρη στην εξωτερική του πολιτική, όσον αφορά στη θέση του για τους πολέμους που διεξάγονται κατά της Ουκρανίας και της Γάζας.

Ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Μπάιντεν θα έχανε πιθανότατα την υποψηφιότητά του για επανεκλογή αν αντιμετώπιζε έναν αντίπαλο με λιγότερο πολιτικό φορτίο, όπως γράφει η «El Pais», η βάση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος λατρεύει τον Τραμπ. Ταυτόχρονα, η αποστροφή που προκαλεί στους μετριοπαθείς και ανεξάρτητους ψηφοφόρους σημαίνει ότι είναι το καλύτερο στοίχημα για το Δημοκρατικό Κόμμα.

Ο πρώην πρόεδρος είναι το φαβορί για να κατακτήσει το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία. Είχε την πολυτέλεια να μην συμμετάσχει στα ντιμπέιτ με τους υπόλοιπους υποψηφίους. Ωστόσο, πρέπει ακόμη να επισημοποιήσει αυτό το πλεονέκτημα στις πραγματικές προκριματικές εκλογές, οι οποίες αρχίζουν στις 15 Ιανουαρίου με τις εκλογές στην Αϊόβα. Την ίδια ημέρα έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει η πολιτική δίκη για την αγωγή δυσφήμισης που έχει καταθέσει η συγγραφέας E. Jean Carroll. Από εκεί και πέρα, οι δικαστικές και οι πολιτικές υποχρεώσεις εναλλάσσονται και αναμειγνύονται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.

Εκτός από τις αστικές αγωγές, ο πρώην πρόεδρος είναι κατηγορούμενος σε τέσσερις ποινικές υποθέσεις (Ουάσινγκτον, Νέα Υόρκη, Φλόριντα και Τζόρτζια), αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για συνολικά 91 αδικήματα. Οι υποθέσεις της Ουάσινγκτον και της Τζόρτζια αφορούν την προσπάθειά του να ανατρέψει τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του 2020, η οποία οδήγησε στην επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 από τους οπαδούς του. Ο Τραμπ εξακολουθεί να διατηρεί το ψέμα ότι του έκλεψαν τις εκλογές, γεγονός που του επέτρεψε να αποφύγει την εικόνα του ηττημένου. Κανένας άλλος ηττημένος πρόεδρος που έβαλε υποψηφιότητα για επανεκλογή δεν προέβαλε ποτέ τέτοιο ισχυρισμό περί εκλογικής απάτης.

Δηλαδή, ο Τραμπ επιστρέφει στις κάλπες χωρίς να έχει λογοδοτήσει για τις ενέργειές του να υπονομεύσει τα αποτελέσματα των εκλογών του 2020, γεγονός που θέτει την αμερικανική δημοκρατία υπό μεγάλη πίεση. Οι δικηγόροι του Τραμπ θα μπορέσουν να αναβάλουν κάποιες από τις δίκες, αλλά, προς το παρόν, η εμφάνιση στο δικαστήριο στις 4 Μαρτίου παραμένει στην ημερήσια διάταξη.

Ο Τραμπ έχει άλλη μια δίκη προγραμματισμένη για τον Μάρτιο, η οποία αφορά πληρωμές χρημάτων που φέρεται να έκανε για να αποκρύψει σκάνδαλα που θα μπορούσαν να καταστρέψουν την προεδρική του εκστρατεία το 2016. Το πιο προβεβλημένο σκάνδαλο ήταν η φερόμενη εξωσυζυγική του σχέση με τη Στόρμι Ντάνιελς.

Στη συνέχεια έρχεται η ποινική υπόθεση για εγκλήματα κατά παράβαση του νόμου περί κατασκοπείας, καθώς και για παρεμπόδιση της δικαιοσύνης, για παράνομη διατήρηση διαβαθμισμένου υλικού στην κατοχή του μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο. Ο δικαστής της Νότιας Περιφέρειας της Φλόριντα έχει προγραμματίσει μια δίκη διάρκειας πέντε εβδομάδων που θα ξεκινήσει στις 20 Μαΐου 2024, αν και είναι επίσης πιθανό να καθυστερήσει. Η δικάσιμος που εκκρεμεί ακόμη είναι στη Τζόρτζια, για την απόπειρα κλοπής των εκλογών του στην πολιτεία αυτή.

Ο Τραμπ υποσχέθηκε ανοιχτά να διώξει τους πολιτικούς του αντιπάλους αν επιστρέψει στην εξουσία, ως εκδίκηση για όλες τις κατηγορίες που έχουν διατυπωθεί εναντίον του. «Θα μπορούσε σίγουρα να συμβεί και το αντίστροφο», δήλωσε, σε συνέντευξή του στη Univision τον περασμένο Νοέμβριο, σχετικά με το ενδεχόμενο να ασκηθούν κατηγορίες εναντίον των αντιπάλων του στην πορεία.

Η βίαιη και αυταρχική ρητορική του έχει σχολιαστεί πολλές φορές και μάλιστα με ακραίους χαρακτηρισμούς… Παραδείγματα αποτελούν η αποανθρωποποίηση των πολιτικών αντιπάλων, τους οποίους ο Τραμπ έχει αποκαλέσει «παράσιτα που πρέπει να εξοντωθούν», ή οι ισχυρισμοί του ότι οι μετανάστες χωρίς χαρτιά «δηλητηριάζουν το αίμα της χώρας». Αυτές οι εκφράσεις έχουν απόηχο από τη ναζιστική Γερμανία. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επιτεθεί σε δικαστές και εισαγγελείς, ενώ έχει προτείνει ότι ο πρώην επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού - ο στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ - αξίζει να εκτελεστεί. Πριν από μερικούς μήνες, προέτρεψε να πυροβολούνται οι κλέφτες καταστημάτων.

Σε συνέντευξή του στο Fox News, ο Τραμπ είπε ότι, αν επανεκλεγεί, θα γίνει «δικτάτορας» για μια μέρα για να πάρει κάποια μέτρα... και μετά θα σταματήσει να είναι. Η υπεύθυνη της προεκλογικής εκστρατείας του Μπάιντεν - η Τζούλι Τσάβες Ροντρίγκεζ - αντέδρασε αμέσως: «Ο Ντόναλντ Τραμπ μας έχει πει τι ακριβώς θα κάνει αν επανεκλεγεί και απόψε είπε ότι θα είναι δικτάτορας την πρώτη μέρα. Οι Αμερικανοί πρέπει να τον πιστέψουν».

Παρά τις κατηγορίες και τις λεκτικές υπερβολές (ή εν μέρει χάρη σε αυτές), ο Τραμπ προηγείται στις δημοσκοπήσεις όχι μόνο στις προκριματικές εκλογές του κόμματός του, αλλά και στις γενικές εκλογές. Ο Τραμπ προηγείται στη συντριπτική πλειονότητα των βασικών πολιτειών όπου θα κριθεί το αποτέλεσμα: Πενσυλβάνια, Τζόρτζια, Ουισκόνσιν, Μίσιγκαν, Νεβάδα και Αριζόνα. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είδε πως αρκετοί ψηφοφόροι από παραδοσιακά μπλοκ των Δημοκρατικών -όπως οι νέοι, οι μαύροι και οι Λατίνοι- του γύρισαν την πλάτη.

Μια νίκη του Τραμπ θα είχε τεράστιες συνέπειες για την παγκόσμια γεωπολιτική. Μια υποθετική δεύτερη προεδρία Τραμπ θα χαρακτηριζόταν από οικονομικό προστατευτισμό και πολιτικό εθνικισμό. Ο πρώην πρόεδρος ήταν απρόθυμος να συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία κατά της ρωσικής εισβολής. Ούτε καν η δέσμευσή του στο ΝΑΤΟ δεν είναι εξασφαλισμένη. Η πιθανή σχέση με την Κίνα είναι επίσης άγνωστη, πέρα από τους συλλογισμούς του Τραμπ για τους δασμούς.

Ο κίνδυνος συνταγματικής κρίσης επιτείνεται από την προοπτική ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να εκλεγεί πρόεδρος, αλλά και να κριθεί ένοχος για ορισμένα από τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται. Από την προεδρία, θα μπορούσε να προσπαθήσει να σταματήσει τη δίωξη υποθέσεων που τον αφορούν, να δώσει χάρη σε συμμάχους του (όπως οι φυλακισμένοι ταραξίες στο Καπιτώλιο) και -όπως έχει αφήσει να εννοηθεί- να διώξει τους πολιτικούς του αντιπάλους, με όπλο το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Οι προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου 2024 είναι οι πρώτες μετά τα μοιραία γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου 2021. Ανάλογα με το αν ο Τραμπ θα κλείσει τη χρονιά πιο κοντά στη φυλακή ή στον Λευκό Οίκο, σύντομα θα μάθουμε αν εκείνοι που εισέβαλαν εκείνη την ημέρα στο Καπιτώλιο θα πάρουν τελικά αυτό που ήθελαν...