Τεχνικά και πολιτικά εμπόδια στο project των «διαβατηρίων» εμβολιασμού

Καθώς η Ευρώπη «τρέχει» για να στήσει το πρόγραμμα ψηφιακής κάρτας υγείας, προκειμένου να σώσει την περίοδο των διακοπών από την πανδημία, τεχνικά και πολιτικά εμπόδια δείχνουν πόσο μεγάλη είναι η πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κόσμος στην κατασκευή τέτοιων συστημάτων, όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Reuters», επικαλούμενο πηγές που εμπλέκονται στην προσπάθεια.

Οι προγραμματιστές αντιμετωπίζουν ζητήματα που κυμαίνονται από το πρακτικό κομμάτι - όπως το τι είναι αποδεκτό ως απόδειξη ότι κάποιος δεν έχει κοροναϊό - έως το φιλοσοφικό, συμπεριλαμβανομένων συζητήσεων για τις διακρίσεις και το προσωπικό απόρρητο.

Οι νότιες χώρες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, ζητούν μια γρήγορη διάθεση του υποσχεθέντος ψηφιακού «πράσινου διαβατηρίου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λέγοντας ότι οι οικονομίες τους δεν θα αντέξουν την απώλεια μιας ακόμη τουριστικής περιόδου.

Η Κομισιόν σκοπεύει να αναθέσει μια σύμβαση αυτόν τον μήνα για ένα κεντρικό σύστημα επαλήθευσης των ψηφιακών κωδικών πρόσβασης, το οποίο θα χρησιμοποιεί κωδικούς QR που μπορούν να σαρωθούν από μια εφαρμογή smartphone. Θα παρέχει επίσης ένα πρότυπο για να βοηθήσει τις χώρες - μέλη να αναπτύξουν τις δικές τους εφαρμογές - αν και ορισμένες έχουν ήδη προετοιμάσει τις δικές τους εκδόσεις.
Η πύλη υποτίθεται ότι θα ανοίξει τον Ιούνιο, αφού δοκιμαστεί τον Μάιο. Όμως, τα βόρεια κράτη της Ένωσης, που εξαρτώνται λιγότερο από τον τουρισμό, προειδοποιούν ότι η έναρξη μιας βιώσιμης λύσης τόσο γρήγορα είναι πιεστική, ειδικά δεδομένου του αριθμού των ενδιαφερομένων στο μπλοκ των 27 εθνών.
«Είναι ένα επιθετικό χρονοδιάγραμμα και απαιτεί συνεργασία», δήλωσε ο Mats Snall, επικεφαλής της πρωτοβουλίας της Σουηδίας για το ψηφιακό διαβατήριο εμβολίων.

Σφάλματα προς διόρθωση

Μακρύς ο κατάλογος των άλυτων ζητημάτων στο project των «διαβατηρίων» εμβολιασμού.
Πρώτα απ’ όλα, δεν υπάρχει ακόμη ομοφωνία σχετικά με το εάν τα τεστ αντισωμάτων παρέχουν επαρκή απόδειξη ότι ένα άτομο που έχει αναρρώσει από κοροναϊό έχει ανοσία, λένε οι πηγές του «Reuters».
Η προσαρμογή του συστήματος για τους επισκέπτες από το εξωτερικό αποτελεί επίσης πρόκληση, αφού η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, αποκάλυψε στους «New York Times» την Κυριακή ότι η ΕΕ θα ανοίξει τις πόρτες της στους εμβολιασμένους Αμερικανούς αυτό το καλοκαίρι.

Τα κράτη μέλη ανησυχούν επίσης για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, αν και η Κομισιόν έχει υποσχεθεί ότι τα ηλεκτρονικά πιστοποιητικά θα περιέχουν ελάχιστες πληροφορίες: όνομα, ημερομηνία γέννησης, συγκεκριμένες πληροφορίες για την υγεία, ημερομηνία έκδοσης και μοναδικό κωδικό αναγνώρισης.

Κι ενώ τα διαβατήρια εμβολίων δεν έχουν γίνει πηγή πολιτικών αντιδράσεων, στον βαθμό που έχουν γίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες - όπου κάποιοι καταγγέλλουν την ιδέα ως παρακώλυση της προσωπικής ελευθερίας – υπάρχουν εντούτοις έντονες ανησυχίες σχετικά με την ψηφιακή παρακολούθηση.

Τα δεδομένα που εισάγονται στα ψηφιακά πιστοποιητικά θα υπόκεινται εύκολα σε πλαστογραφίες, προειδοποίησε ο Michael Veale, ο οποίος δίνει διαλέξεις σχετικά με τα ψηφιακά δικαιώματα στο University College London.
Την ίδια ώρα, η εκπαίδευση και ο εξοπλισμός του προσωπικού σε όλη την Ευρώπη για την επαλήθευση των πιστοποιητικών θα μπορούσε να αποδειχθεί κάτι αδύνατο στην πράξη, δημιουργώντας μια μορφή «θεάτρου ασφαλείας» που είναι πιο ενοχλητική από ό,τι χρήσιμη στην πράξη, πρόσθεσε ο Veale.

Δοκιμαστικές εφαρμογές

Η διαμάχη για τα διαβατήρια εμβολιασμού μοιάζει με τις συζητήσεις του περασμένου έτους σχετικά με τις εφαρμογές ανίχνευσης επαφών κρουσμάτων, που ορισμένοι εμπειρογνώμονες θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναστολή της πανδημίας, αλλά κυρίως βρέθηκαν αντιμέτωποι με τεχνικές διαμάχες και τεράστια κύματα μολύνσεων, που τους κατέστησαν αμφιλεγόμενους.

Ωστόσο, τα διαβατήρια εμβολίων είναι εγγενώς απλούστερα: σε αντίθεση με τις εφαρμογές ανίχνευσης επαφών, δεν χρειάζεται να επικοινωνούν με άλλα τηλέφωνα ή να παρακολουθούν τις κινήσεις με οποιονδήποτε τρόπο.
Αντ’ αυτού, ένα ψηφιακό δελτίο υγείας, που θα εκδίδεται από γιατρό ή κέντρο υγείας, θα περιέχει έναν κωδικό QR που περιέχει προ-επικυρωμένες πληροφορίες που θα βεβαιώνουν ότι ένας ταξιδιώτης έχει εμβολιαστεί κατά του COVID-19 ή έχει λάβει αρνητικό αποτέλεσμα PCR.

Τα κράτη - μέλη της ΕΕ δημιουργούν εφαρμογές για άτομα για να ανεβάζουν τον κωδικό QR στα smartphone τους.
Η ηλεκτρονική πύλη της ΕΕ θα διαβεβαιώνει ότι, για παράδειγμα, η γερμανική εφαρμογή θα μπορεί εύκολα να διαβαστεί στην Πορτογαλία.
Η Εσθονία, η οποία έχει ήδη από πέρυσι δοκιμάσει ένα ψηφιακό διαβατήριο ανοσίας για χώρους εργασίας, θεωρείται στις Βρυξέλλες ως η πιο προχωρημένη στην κατασκευή της δικής της εθνικής εφαρμογής, αλλά και άλλες χώρες δεν βρίσκονται πολύ πίσω.
Η Γαλλία μόλις πρόσθεσε ένα χαρακτηριστικό στην υπάρχουσα εφαρμογή εντοπισμού επαφών κορανοϊού, επιτρέποντας στους χρήστες να ανεβάζουν πρόσφατα αποτελέσματα τεστ και αποδεικτικά εμβολιασμού, και δοκιμάζει την εφαρμογή αρχικά σε αεροπορικές πτήσεις προς την Κορσική.
Η Γερμανία ξεκινά δημιουργώντας μια αυτόνομη εφαρμογή που θα παρέχει αποδεικτικά εμβολιασμού, αλλά σχεδιάζει στη συνέχεια να ενσωματώσει το ψηφιακό πιστοποιητικό μέσω μιας δυνατότητας «wallet» στην εφαρμογή Corona-Warn, που κυκλοφόρησε πέρυσι για να επιτρέψει τον εντοπισμό επαφών.
Η Ισπανία είναι ένας από τους πιο δυνατούς υποστηρικτές του ψηφιακού πράσινου διαβατηρίου, χαιρετίζοντάς τον ως έναν ασφαλή τρόπο διευκόλυνσης της κινητικότητας, όταν το 2020 έχασε πάνω από το 80% των ξένων επισκεπτών της -χαμηλό 51 ετών.