Για την ψήφιση του νομοσχεδίου που καθιερώνει την επιστολική ψήφο στις προσεχείς ευρωεκλογές μιλά στα «Π» η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, εκτιμώντας ότι το μέτρο δημιουργεί προϋποθέσεις ενίσχυσης της συμμετοχής στις κάλπες. Παράλληλα, η υπουργός αναφέρεται στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για να καταστεί το Δημόσιο φιλικό προς τους πολίτες, τη μεταρρύθμιση για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων και το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο.

Κυρία υπουργέ, το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές πέρασε με πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο, ωστόσο υπήρξαν πολλές αντιδράσεις για την επέκταση της επιστολικής ψήφου στις εθνικές εκλογές. Η αντιπολίτευση σας κατηγορεί για αιφνιδιασμό, ενώ πολλοί διερωτώνται γιατί επιλέξατε να δώσετε τη δυνατότητα μόνο στους Έλληνες του εξωτερικού. Τι απαντάτε;

Η χώρα μας απέκτησε για πρώτη φορά τον θεσμό της επιστολικής ψήφου. Πρόκειται για μια μεγάλη δημοκρατική αλλαγή, που αίρει κάθε πρακτικό εμπόδιο στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών. Επιδιώξαμε ευρεία συναίνεση εξαρχής. Συζητήσαμε εκτενώς με τα κόμματα και τους φορείς, δώσαμε χρόνο στη διαβούλευση, ενσωματώσαμε προτάσεις και λάβαμε συμφωνία επί της αρχής των συναδέλφων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και της Πλεύσης Ελευθερίας για την επιστολική ψήφο στους Έλληνες του εξωτερικού για τις ευρωεκλογές. Αναδύθηκε, λοιπόν, μια μεγάλη ευκαιρία: η πιθανότητα επέκτασης της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές. Στην αρχή της τριήμερης συζήτησης στην Ολομέλεια καταθέσαμε τροπολογία. ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, παρά τις διακηρυγμένες θέσεις τους και ενώ ψήφισαν «ναι» επί της αρχής για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές, όταν η κυβέρνηση πρότεινε να ισχύει για τους Έλληνες του εξωτερικού το ίδιο ακριβώς και στις εθνικές εκλογές, είπαν «όχι» και άλλαξαν τη στάση τους και για τις ευρωεκλογές. Δεν μπορούμε να έχουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Μια υπέρ της άρσης εμποδίων και μια κατά, μια υπέρ της επιστολικής ψήφου και μια κατά. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη επιδιώκει την κατάργηση όλων των εμποδίων στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών. Γι’ αυτό και θα επαναφέρουμε την τροπολογία σε μεταγενέστερο χρόνο. Σε ό,τι αφορά το τελευταίο σκέλος της ερώτησής σας, η τροπολογία αφορά μόνο τους Έλληνες του εξωτερικού, γιατί προβλέπεται ειδική ρύθμιση γι’ αυτό στο Σύνταγμα, ενώ, αντιθέτως, σε ό,τι αφορά τις εθνικές εκλογές το ζήτημα είναι πιο σύνθετο για τους Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα.

Εκτιμάτε ότι η επιστολική ψήφος θα αυξήσει σημαντικά τη συμμετοχή στις ευρωεκλογές του Ιουνίου;

Χρέος της Πολιτείας είναι να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη άσκηση των δικαιωμάτων των πολιτών. Ζητούμενο για εμάς είναι να διευκολύνουμε με κάθε τρόπο τους Έλληνες πολίτες να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ένα δικαίωμα καθοριστικό για τη λειτουργία της Δημοκρατίας. Η επιστολική ψήφος δημιουργεί προϋποθέσεις ενίσχυσης της συμμετοχής, κάτι που αποτελεί ζητούμενο, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά παγκοσμίως. Πάνω απ’ όλα, όμως, οδηγεί σε πραγματική ισότητα όρων συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, συνεπώς διευρύνει και βαθαίνει τη Δημοκρατία. Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή, είναι επισφαλές να γίνει οποιαδήποτε εκτίμηση, καθώς θα είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζεται σε εκλογές στη χώρα μας το σύστημα της επιστολικής ψήφου.

Πότε αναμένεται να αναλάβουν οι νέες διοικήσεις στο Δημόσιο, όπου θα εφαρμοστεί ο νέος νόμος; Από ποιους τομείς θα ξεκινήσετε;

Ο νόμος για την αλλαγή στον τρόπο επιλογής και αξιολόγησης των διοικήσεων στο Δημόσιο εφαρμόζεται ήδη. Έχουν εκδοθεί οι προκηρύξεις για τους επικεφαλής των Υγειονομικών Περιφερειών και για τις διοικήσεις των νοσοκομείων της χώρας. Είναι σε εξέλιξη η διαδικασία υποβολής αιτήσεων και ακολουθεί η εξέταση της πλήρωσης ή μη των on-off κριτηρίων και εν συνεχεία το τεστ δεξιοτήτων, όλα υπό την ομπρέλα του ΑΣΕΠ. Ταυτόχρονα, ετοιμάζονται προκηρύξεις και για τους επικεφαλής άλλων φορέων του Δημοσίου. Στόχος είναι να θέσουμε στην υπηρεσία των πολιτών ένα Δημόσιο πιο ευέλικτο, πιο αξιοκρατικό, πιο λειτουργικό, με τον κατάλληλο άνθρωπο να υπηρετεί στην κατάλληλη θέση.

Κατά τη θητεία σας στο υπουργείο Παιδείας έγιναν σημαντικά βήματα για τη μεγαλύτερη εξωστρέφεια της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Πώς απαντάτε στις κινητοποιήσεις φοιτητικών συλλόγων και στην κριτική ότι η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων θα οδηγήσει σε υποβάθμιση των δημόσιων ιδρυμάτων;

Πράγματι, με τους συνεργάτες μου στο υπουργείο Παιδείας προχωρήσαμε στην υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας για στήριξη των δημόσιων πανεπιστημίων και ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους. Όπως γνωρίζετε, τριάντα κορυφαία πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών επισκέφθηκαν τη χώρα μας και έχουν ήδη συνάψει συνέργειες με δικά μας Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Μεταξύ αυτών το Yale και το Harvard, που συνεργάζονται με το ΕΚΠΑ, το Johns Hopkins, που συνεργάζεται με το Ιόνιο, το University of Michigan, που συνεργάζεται με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και το Columbia, που προχωρά στην ίδρυση Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης στην Αθήνα. Τα δημόσια πανεπιστήμιά μας ενισχύθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, και θεσμικά και οικονομικά. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης προχωρά στο επόμενο βήμα. Στη δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, κάτι που αποτελεί εξαγγελία της Νέας Δημοκρατίας. Η κριτική που ασκείται δεν έχει, κατά τη γνώμη μου, βάση. Η λειτουργία τους δημιουργεί πολύ σημαντικά εκπαιδευτικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά οφέλη. Προσφέρει περισσότερες επιλογές στις νέες και στους νέους μας. Δημιουργεί συνθήκες υγιούς συναγωνισμού με τα Δημόσια ΑΕΙ, κάτι που θα οδηγήσει σε συνολική βελτίωση του επιπέδου σπουδών στη χώρα μας. Ανακόπτει το κύμα φυγής προς πανεπιστήμια του εξωτερικού και ταυτοχρόνως συμβάλλει στον επαναπατρισμό φοιτητών και διδακτικού προσωπικού. Ανακουφίζει χιλιάδες οικογένειες, που σήμερα ξοδεύουν σημαντικά ποσά για να σπουδάζουν τα παιδιά τους σε ξένες χώρες.

Αναφορικά με το δικό σας χαρτοφυλάκιο, ποια προβλήματα λύνει η θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών;

Η θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών αποτελεί προεκλογική εξαγγελία της κυβέρνησης, η οποία στοχεύει στην ισότητα στον γάμο. Δυστυχώς, οι πολλές στρεβλώσεις από την έλλειψη ισότητας των ομόφυλων και των ετερόφυλων ζευγαριών στο θέμα του γάμου έχουν ως θύματα και τα παιδιά και τα δικαιώματά τους. Να σας δώσω ως παράδειγμα ένα από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο στο υπουργείο Εσωτερικών: υπάρχει μια ομόφυλη οικογένεια με δύο πατεράδες παντρεμένους στο εξωτερικό, ο ένας είναι Έλληνας, ο άλλος Ισπανός. Το παιδί δεν μπορεί να εγγραφεί στο Δημοτολόγιο και με τους δύο γονείς και, άρα, από την οπτική του κράτους, δεν έχει καμία συγγένεια με τον μη αναγνωρισμένο γονέα. Κατ’ επέκταση, σε περίπτωση που συμβεί κάτι στον αναγνωρισμένο γονέα, τότε το παιδί αναγκαστικά θα πρέπει να καταλήξει σε ίδρυμα ή θα πρέπει να μεγαλώσει με μακρινούς συγγενείς. Επίσης, αν ο αναγνωρισμένος γονέας δεν είναι Έλληνας, το παιδί δεν θα λάβει την ελληνική ιθαγένεια. Κατανοώ τις αντιρρήσεις που διατυπώνονται επί του θέματος, είτε είναι ιδεολογικές είτε φιλοσοφικές. Τις σέβομαι, αλλά δεν τις συμμερίζομαι, γιατί υπάρχει ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αυτό είναι ακριβώς το ζητούμενο αυτής της πρωτοβουλίας. Να διασφαλίσουμε ισότητα δικαιωμάτων για όλα τα ζευγάρια και για όλα τα παιδιά.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά