Τον ρόλο της «γέφυρας» μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των Βαλκανίων και της Ουκρανίας διεκδικεί η Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα σφυρηλατεί πιο στενούς δεσμούς με το Κίεβο τόσο κατά τη διάρκεια του αμυντικού πολέμου, που συνεχίζει να διεξάγει απέναντι στη Ρωσία, όσο και με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα της λήξης των μαχών.

Το χθεσινοβραδινό δείπνο κορυφής στο Μέγαρο Μαξίμου, με τη συμμετοχή των ηγετών των βαλκανικών χωρών –πλην του Έντι Ράμα–, της ηγεσίας της Ε.Ε. (Φον ντερ Λάιεν και Μισέλ) και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εκπέμπει, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, μέσω Ελλάδας ισχυρό μήνυμα στήριξης της Ουκρανίας και της ευρωατλαντικής προοπτικής ολόκληρης της περιοχής και ακόμα ισχυρότερο μήνυμα ότι ο δρόμος αυτός για ολόκληρη την περιοχή περνά μέσα από την Αθήνα.

Ελληνοουκρανικές σχέσεις

Στο κοινό ανακοινωθέν που υπέγραψαν οι κ. Μητσοτάκης και Ζελένσκι ξεχωρίζουν δύο σημεία, που αφορούν το παρόν και το μέλλον των ελληνοουκρανικών σχέσεων. Το πρώτο είναι αυτό που αναφέρει πως «η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία», ενώ το δεύτερο αφορά την περίοδο μετά τη λήξη του πολέμου, όπου «η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο».

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην πρώτη του επίσκεψη στην Ελλάδα, ενάμιση χρόνο (συμπληρώνεται μεθαύριο) μετά τη ρωσική εισβολή, τόνισε ότι «είναι μεγάλη τιμή να είμαι σήμερα μαζί σας για να δώσω μια νέα ώθηση στις σχέσεις μας και να κάνουμε τη συνεργασία μας ακόμα καλύτερη για τους λαούς της Ουκρανίας και της Ελλάδας», ενώ υπογράμμισε πως «μας χρειάζεται η υποστήριξη της Ελλάδας και η προετοιμασία των πιλότων μας στα F-16 και σας ευχαριστώ πολύ για την πρότασή σας».

Λίγες ώρες μετά τη συμφωνία της Ουκρανίας με τη Δανία και την Ολλανδία για την παροχή μαχητικών αεροσκαφών F-16 για την αεράμυνα της χώρας, η Ελλάδα –όπως συζήτησαν οι κ. Μητσοτάκης και Ζελένσκι- προσφέρει την εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων σε Πτέρυγες Μάχης στη χώρα μας, από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία, κάτι που έγινε ασμένως δεκτό από τον πρόεδρο της Ουκρανίας. 

Ως προς το δεύτερο σημείο, που αφορά τη μελλοντική ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην κατεχόμενη σήμερα από τη Ρωσία πόλη της Οδησσού. «Η Ελλάδα», επεσήμανε ο κ. Μητσοτάκης κατά τις κοινές δηλώσεις, «θα είναι παρούσα και στην τιτάνια προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανοικοδόμησης της χώρας σας, αξιοποιώντας τη μεγάλη μας πείρα στον κατασκευαστικό τομέα, μέσω συμπράξεων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων, διαθέτοντας δυνάμεις στα πεδία τής ψηφιοποίησης, της Υγείας, της αναστήλωσης πολιτιστικών μνημείων, με έμφαση, όπως συζητήσαμε, ειδικά στην Οδησσό, το ιστορικό κέντρο της οποίας, όπως ξέρετε, με υποστήριξη της πατρίδας μου εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ενώ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και σήμερα πώς μπορούμε πιο μεθοδικά να συνδράμουμε για την ασφάλεια αλλά και την ανοικοδόμηση αυτής της πόλης, η οποία τόσο ταυτισμένη είναι με τις ιστορίες και των δύο κρατών μας».

Η αναφορά στην Κύπρο

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έναρξη των δηλώσεών του, πέρα από την απόλυτη και χωρίς αστερίσκους υποστήριξη της Ουκρανίας για την υπεράσπιση της εδαφικής της ακεραιότητας και της εθνικής της κυριαρχίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μια αναφορά με νόημα στα Κατεχόμενα της Κύπρου.

«Δεν υπάρχει, συνεπώς, καμία περίπτωση να αναγνωρίσουμε ποτέ την παράνομη προσάρτηση περιοχών τής Ουκρανίας, όπως επιχειρεί να επιβάλει διά των όπλων η Ρωσία. Πρόκειται για μια θέση η οποία ταυτίζεται εξάλλου με τα διαχρονικά ελληνικά συμφέροντα, γιατί και η δική μας χώρα αντιμετώπισε κατά καιρούς στο παρελθόν εκδηλώσεις ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού και ενός επιθετικού αυταρχισμού. Είμαστε, λοιπόν, επί της αρχής αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, αιμορραγεί δυστυχώς ακόμη στην Κύπρο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.