Μία άτυπη Σύνοδο ΕΕ - Βαλκανίων συγκαλεί κατ’ ουσίαν αύριο Δευτέρα στην Αθήνα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επιβεβαιώνοντας στην πράξη αφενός το ζωηρό ενδιαφέρον της Αθήνας για το ευρωπαϊκό μέλλον των κρατών της Δυτικής Βαλκανικής και αφετέρου την επιδίωξή της να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σε μία συγκυρία όπου η αναταραχή στην Ανατολική Ευρώπη, με τη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εγκυμονεί κινδύνους, αλλά παρουσιάζει και ευκαιρίες.

Στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού αφήνουν να εννοηθεί πως η συγκεκριμένη πρωτοβουλία ζυμώνεται αρκετές εβδομάδες στο παρασκήνιο, καθώς δεν ήταν καθόλου εύκολος ο συντονισμός τόσων ηγετών, προκειμένου να βρεθούν την ίδια ημέρα στην ελληνική πρωτεύουσα.

«Πάγος» με την Αλβανία

Πάντως, η συνάντηση της ερχόμενης Δευτέρας δεν λαμβάνει χώρα σε… κενό αέρος, καθώς η κράτηση Μπελέρη ρίχνει βαριά σκιά στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, ενώ η δολοφονία του 29χρονου φίλου της ΑΕΚ, μετά την κάθοδο Κροατών χούλιγκαν, αλλά και οι άστοχες αιτιάσεις του προέδρου της Κροατίας δημιούργησαν μία περίεργη ατμόσφαιρα στον άξονα Αθήνα-Ζάγκρεμπ.

Από το… ραντεβού της Αθήνας θα απουσιάζει ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, ο οποίος, όπως επιβεβαιώνουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, δεν έλαβε πρόσκληση, σαφής ένδειξη της σοβαρής επιδείνωσης των διμερών μας σχέσεων στο φόντο της έντονης δυσαρέσκειας της Αθήνας για τις προκλητικές μεθοδεύσεις της αλβανικής ηγεσίας στην υπόθεση Μπελέρη.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει ενημερώσει εμπεριστατωμένα και από την πρώτη στιγμή την ευρωπαϊκή ηγεσία ότι η συνεχιζόμενη προφυλάκιση του εκλεγμένου δημάρχου της Χειμάρρας εγείρει σοβαρό ζήτημα καταπάτησης του κράτους δικαίου για τα Τίρανα, καθώς παραβιάζεται βάναυσα το τεκμήριο αθωότητας του Φρέντη Μπελέρη. Επιπλέον, οι αλβανικές Αρχές αρνούνται πεισματικά και χωρίς καμία νομιμοποιητική βάση την ορκωμοσία του δημάρχου Χειμάρρας, κάτι που αποτελεί αναφαίρετο πολιτικό δικαίωμα του Φρέντη Μπελέρη και είναι πλήρως ανεξάρτητο από την έρευνα της Δικαιοσύνης στην Αλβανία.

Υπενθυμίζεται πως ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, έχει ήδη αποστείλει επιστολή προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του από τις 4 Αυγούστου, στην οποία και τους ενημερώνει για όλες τις πτυχές αυτής της πολύ σοβαρής υπόθεσης. Καθιστά, δε, σαφές με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι όσο τα Τίρανα δεν ανακρούουν πρύμναν, «δεν υπάρχει καμία περίπτωση να προχωρήσει η ενταξιακή προοπτική της Αλβανίας». Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση απέστειλε πρόσκληση προς τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, ο οποίος, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ενημέρωσε πως δεν θα προσέλθει στην Αθήνα.

Παρών ο Πλένκοβιτς

Εν τω μεταξύ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά η συμμετοχή στο άτυπο δείπνο του πρωθυπουργού της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, μετά τα θλιβερά επεισόδια έξω από το γήπεδο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια, που προκάλεσαν πάνω από 100 Κροάτες χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ.

Μάλιστα, τις σχέσεις Ελλάδας-Κροατίας λίγο έλειψε να δυναμιτίσουν οι απερίσκεπτες έως και προσβλητικές παρεμβάσεις-αιτιάσεις του προέδρου της Κροατίας, Ζόραν Μιλάνοβιτς, για τους χειρισμούς των ελληνικών Αρχών. Στον αντίποδα, πάντως, σε τελείως διαφορετικό κλίμα από τα «φάλτσα» Μιλάνοβιτς κινείται η κυβέρνηση στο Ζάγκρεμπ, όπως διεφάνη από τις επικοινωνίες τόσο του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αντρέι Πλένκοβιτς, αλλά και από την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο υπουργών Εξωτερικών.

Αμφότεροι εξέφρασαν την ειλικρινή θλίψη τους για τον χαμό του 29χρονου φίλου της ΑΕΚ, αλλά και την εμπιστοσύνη τους στις διωκτικές και δικαστικές αρχές της Ελλάδας για τον εντοπισμό των δραστών της δολοφονίας του Μιχάλη Κατσούρη. Υπενθυμίζεται, δε, ότι Μητσοτάκης και Πλένκοβιτς είναι δύο από τους πρωθυπουργούς του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και διατηρούν τακτική επικοινωνία.

Ηγετικό ρόλο η Ελλάδα

Η ουσιαστική, όσο και συμβολική πρωτοβουλία Μητσοτάκη έρχεται να υπογραμμίσει τη συμπλήρωση 20 ετών από την «Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκη» τον Ιούνιο του 2003, όταν και με πρωταγωνιστή την Ελλάδα άνοιξε ο δρόμος για την ενσωμάτωση των χωρών της Δυτικής Βαλκανικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπ’ αυτό το πρίσμα κυβερνητικές πηγές επιμένουν ότι «επιβεβαιώνεται ο ηγετικός ρόλος της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή ως πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ενεργειακής ασφάλειας στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη». Τα ίδια πρόσωπα υπενθυμίζουν, δε, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης «έχει επανειλημμένα επαναβεβαιώσει τη σταθερή στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής».

Μάλιστα το άτυπο δείπνο στην Αθήνα είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να υπογραμμιστεί ότι η Ελλάδα, η οποία έχει ενισχύσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια το γεωπολιτικό και ενεργειακό αποτύπωμά της στην περιοχή, στέκεται στο πλευρό των Δυτικών Βαλκανίων ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, αλλά και ως η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, και επιθυμεί την ευρωπαϊκή τους ενσωμάτωση, για την οποία υπάρχουν προϋποθέσεις.

Για την Αθήνα είναι σαφές ότι η ρυμούλκηση των χωρών της Δυτικής Βαλκανικής προς την Ευρωπαϊκή Ένωση φαντάζει ως το καλύτερο ανάχωμα στην επιρροή τρίτων κρατών στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίες δεν υιοθετούν κατ’ ανάγκη το κοινοτικό κεκτημένο. 

Οι προσκεκλημένοι

Το άτυπο δείπνο θα τιμήσουν εξάλλου με την παρουσία τους τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, όσο και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

 Στην Αθήνα θα βρίσκονται, επίσης, οι πρόεδροι της Σερβίας, Αλεξάντερ Βούτσιτς, και του Μαυροβουνίου, Γιακόβ Μιλάτοβιτς, οι πρωθυπουργοί της Βόρειας Μακεδονίας, Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι, και του Κοσόβου, Άλμπιν Κούρτι, η πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Μποριάνα Κρίστο.

Ο ηγέτης της Σλοβενίας δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση. Στη συζήτηση θα μετάσχουν ακόμη, όπως ενημερώνουν κυβερνητικές πηγές, οι πρωθυπουργοί της Βουλγαρίας, Νικολάι Ντένκοφ, και της Ρουμανίας, Μαρσέλ Τσολάκου. 

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή