Με την ψήφιση, την περασµένη Τετάρτη, του εργασιακού νοµοσχεδίου ολοκληρώθηκε µια από τις πιο δύσκολες µεταρρυθµιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης, που είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις ακόµα και την προεκλογική περίοδο του 2019, όταν οι αλλαγές στα εργασιακά ήταν στο πρόγραµµα της Νέας ∆ηµοκρατίας. Οι βασικότερες αλλαγές που φέρνει στο εξής στη ζωή των εργαζοµένων ο νέος νόµος είναι οι ακόλουθες:

Χρόνος εργασίας: 40 ώρες

Με βάση την ισχύουσα νοµοθεσία, σε χρονικό πλαίσιο εξαµήνου, ο εργαζόµενος θα πρέπει να δουλεύει συνολικά 40 ώρες την εβδοµάδα. Η «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» φέρνει µια διαφορετική ρύθµιση του χρόνου µέσα στη συγκεκριµένη αυτή περίοδο (εξάµηνο ή σε µικρότερες χρονικές περιόδους), που πάντως δεν µπορεί να υπερβαίνει τις 10 ώρες την ηµέρα. Συνεπώς, ο εργαζόµενος µπορεί πλέον, αν τον εξυπηρετεί, να ζητήσει και µόνος του, είτε σε επιχειρήσεις που δεν υπάρχουν σωµατεία είτε για λόγους συµφιλίωσης της επαγγελµατικής και προσωπικής του ζωής, να δουλεύει, π.χ., δύο ώρες παραπάνω από ∆ευτέρα έως Πέµπτη και να µην εργάζεται τις Παρασκευές.

Αυξάνονται οι υπερωρίες - Και οι ώρες αλλά και η αμοιβή

Μέχρι τώρα το ανώτατο όριο υπερωριών ήταν 96 ώρες τον χρόνο (στη βιοµηχανία), ενώ τώρα ανέβηκε στις 150 ώρες τον χρόνο. Η υπερωριακή απασχόληση πλέον των 96 ωρών στη βιοµηχανία ή των 120 ωρών στις υπηρεσίες δεν θα πληρώνεται πια µε 80% προσαύξηση, όπως συνέβαινε µέχρι τώρα, αλλά µε 120%.

Έρχεται η «Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας»

Είναι ένας σύγχρονος ψηφιακός µηχανισµός, που θα χρηµατοδοτηθεί από το Ταµείο Ανάκαµψης και θα εφαρµοστεί ανάλογα µε την ιδιαιτερότητα της κάθε δουλειάς. Το σύστηµα θα υλοποιηθεί σε τρία βήµατα:
  • Σε πρώτη φάση, εντός του έτους οι εργαζόµενοι θα αποκτήσουν ηλεκτρονικά πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που καταχωρίζονται στο σύστηµα «ΕΡΓΑΝΗ» σχετικά µε τον εργασιακό τους βίο.
  • Επειτα, έως τις αρχές του 2022, θα είναι έτοιµη η «µήτρα» της κάρτας εργασίας, δηλαδή το ηλεκτρονικό σύστηµα το οποίο θα υποδέχεται τις πληροφορίες που θα καταχωρίζουν ψηφιακά εργαζόµενοι και εργοδότες.
  • Τέλος, εντός του πρώτου εξαµήνου του 2022 θα ξεκινήσει η εφαρµογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, µε παρακολούθηση της πραγµατικής απασχόλησης σε συγκεκριµένους κλάδους της οικονοµίας.

Αλλαγές και στο ΣΕΠΕ

Το Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) αντικαθίσταται από την Επιθεώρηση Εργασίας, που θα είναι ανεξάρτητη Αρχή, στο πρότυπο της ΑΑ∆Ε. Η Επιθεώρηση Εργασίας θα έχει λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονοµική αυτοτέλεια και θα ασκεί τις αρµοδιότητες που µέχρι τώρα ασκούσε το ΣΕΠΕ:
  • έλεγχος της εφαρµογής της εργατικής νοµοθεσίας,
  • έρευνα της ασφαλιστικής κάλυψης και της παράνοµης απασχόλησης των εργαζοµένων,
  • συµφιλίωση και επίλυση των εργατικών διαφορών.

Κεφάλαιο «απεργίες»

Στο εξής, αν κριθεί παράνοµη απεργία που έχει κηρυχθεί από πρωτοβάθµια συνδικαλιστική οργάνωση, δεν επιτρέπεται η κήρυξη απεργίας για το ίδιο θέµα από την αντίστοιχη δευτεροβάθµια ή τριτοβάθµια συνδικαλιστική οργάνωση. Παράλληλα, προβλέπεται αστική ευθύνη όσων συνδικαλιστών προβαίνουν σε παράνοµες πράξεις κατά τη διάρκεια µιας απεργίας. Η τρίτη µεγάλη αλλαγή αφορά τη ρύθµιση για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (µετρό, ακτοπλοΐα, απορρίµµατα κ.λπ.), µε την υποχρέωση να παρέχεται το ένα τρίτο της υπηρεσίας στις απεργίες, µε το αντίστοιχο προσωπικό.

Τι θα ισχύει με τις απολύσεις

∆ιευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης, η οποία οδηγεί σε επιστροφή του εργαζοµένου στην εργασία του και καταβολή των µισθών υπερηµερίας για την περίοδο από την απόλυση µέχρι την επαναπασχόληση. Συγκεκριµένα, προστίθενται στις άκυρες οι απολύσεις για άσκηση των δικαιωµάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης, του πατέρα τέκνου για 6 µήνες από τη γέννηση του τέκνου, εργαζοµένων που έλαβαν ή ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια, εργαζοµένων που δεν υπέκυψαν σε πίεση του εργοδότη να υποβάλουν αίτηµα για διευθέτηση και τηλεργαζοµένων που άσκησαν το δικαίωµα αποσύνδεσης. Σε δυο κυρίως περιπτώσεις, όταν υπάρχει ένταση στις σχέσεις εργοδότη - εργαζοµένου ή η εταιρεία αντιµετωπίζει σοβαρό οικονοµικό πρόβληµα, προβλέπεται δυνατότητα επιπλέον (τριπλάσιας) αποζηµίωσης, αντί επαναπρόσληψης. Τέλος, µε τον Νόµο Χατζηδάκη ικανοποιήθηκε ένα πάγιο αίτηµα και εξισώνονται οι αποζηµιώσεις απόλυσης των εργατοτεχνιτών, που µέχρι σήµερα υπολογίζονταν σε λίγα µεροκάµατα, µε εκείνες των υπαλλήλων, που ισοδυναµούν µε µισθούς έως και 12 µηνών.

Οι Κυριακές

Η κυβέρνηση προσθέτει στις εξαιρέσεις που ήδη ισχύουν στον γενικό κανόνα περί απαγόρευσης της εργασίας τις Κυριακές (εστιατόρια, καφέ, καταστήµατα σε τουριστικές περιοχές κ.λπ.) και ορισµένους πρόσθετους κλάδους, όπως τις αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδοµένων, τις φαρµακοβιοµηχανίες, τις εταιρείες παραγωγής νοσηλευτικού υλικού, τα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης πελατών, αλλά και τις εξωσχολικές δράσεις κ.ά. Η εργασία την Κυριακή θα αµείβεται µε προσαύξηση 75%, ενώ παρέχεται δικαίωµα να δοθεί αναπληρωµατική ηµέρα ανάπαυσης την αµέσως επόµενη εβδοµάδα.