«Εµείς πουλάµε φθηνά και οι καταναλωτές τρώνε ακριβά» είναι η µόνιµη επωδός των αγροτών στα µπλόκα, στα βασικά αιτήµατα των οποίων περιλαµβάνεται η αξίωση για κατώτατες εγγυηµένες τιµές στα προϊόντα τους. Το γάλαείναι αυτή την εποχή στη «δίνη του κυκλώνα», καθώς οι κτηνοτρόφοι καταγγέλλουν ότι πιέζονται από τις γαλακτοβιοµηχανίες να ρίξουν την τιµή τους τουλάχιστον 10 λεπτά, την ώρα που δεν έχει µειωθεί η ζήτηση στο λιανικό εµπόριο.
«Μάχη» στα σύνορα για τις παράνομες ελληνοποιήσεις
Αυτές οι καταγγελίες, άλλωστε, είναι που προκάλεσαν και τους αυστηρούς ελέγχους σε βυτιοφόρα στις εισόδους της χώρας υπό την εποπτεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς οι κτηνοτρόφοι άφησαν να εννοηθεί ότι «φουντώνει» το φαινόµενο των παράνοµων ελληνοποιήσεων. Υπενθυµίζεται, άλλωστε, όπως ήδη έχει αποκαλύψει η «Α», πως θα κατατεθεί νοµοσχέδιο εντός του Μαρτίου που θα αυστηροποιεί τις ποινές για τις παράνοµες ελληνοποιήσεις.
Σύµφωνα µε στοιχεία του powergame.gr, οι διαφορές στην τιµή του γάλακτος στον παραγωγό έχουν ήδη φανεί στις περιοχές που έκλεισαν τις πρώτες συµφωνίες, χωρίς ο καταναλωτής να ευνοηθεί από τις χαµηλότερες τιµές. Συγκεκριµένα: Οι κτηνοτρόφοι του Νοµού Τρικάλων πούλησαν τον Ιανουάριο το γάλα προς 1,40 €/lt (αντί 1,65 €/lt τον Ιανουάριο του 2023) και οι κτηνοτρόφοι της Φθιώτιδας «έπιασαν» τιµή 1,50 €/lt. Την ίδια ώρα, η τιµή του κιλού στο ράφι παραµένει από 2,78 έως 3,30 ευρώ.
Ανοίγει η «ψαλίδα» σε βασικά προϊόντα µαναβικής
Στο ταξίδι του από τον τόπο παραγωγής µέχρι τον τόπο κατανάλωσης κάθε αγροτικό ή κτηνοτροφικό προϊόν βλέπει την τιµή του να ανεβαίνει. Σύµφωνα µε το δελτίο τιµών του ΟΚΑΑ, τις ενώσεις πωλητών λαϊκών αγορών και την τιµοληψία του υπουργείου Ανάπτυξης, η «ψαλίδα» σε βασικά προϊόντα µαναβικής από το χωράφι έως το ράφι πλήττει το εισόδηµα παραγωγών και καταναλωτών, ενώ οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι ρίχνουν το ανάθεµα σε αυτό που ονοµάζουν «µεσάζοντες».
Τρία είναι τα βασικά στάδια της διακίνησης προϊόντων: πρωτογενής τοµέας (π.χ. ο αγρότης), χονδρικό εµπόριο (η λαχαναγορά), λιανικό εµπόριο (π.χ. το σουπερµάρκετ). Ανάµεσα σε αυτά εµπλέκονται µικρότερα, αλλά το ίδιο νευραλγικά για την τροφοδοσία της αγοράς στάδια: logistics (µεταφορά και αποθήκευση των προϊόντων), µεταποίηση (π.χ. το ελαιοτριβείο στην περίπτωση του ελαιόλαδου ή βιοµηχανίες συσκευασίας κ.λπ.). Οι επαγγελµατίες σε όλα τα στάδια -όπως άλλωστε και οι ίδιοι οι παραγωγοί- επικαλούνται δύο βασικά κόστη: ενεργειακό (καύσιµα ή ρεύµα), λειτουργικό (µε προεξάρχον το κόστος εργατικού δυναµικού). Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις προϊόντων, η τιµή από τον παραγωγό έως τον καταναλωτή µπορεί να αυξηθεί έως και 240%, όπως το µαρούλι το οποίο ξεκινά τη «διαδροµή» του από το χωράφι µε 20 λεπτά το τεµάχιο, διατίθεται στη χονδρική στα 35 λεπτά και στη λιανική η τιµή του αγγίζει τα 68 λεπτά του ευρώ. Πολλά προϊόντα έχουν την ίδια «τύχη» (βλ. πίνακα).
∆ημοπρατήρια
Από το 2013 η Επιτροπή Ανταγωνισµού έχει προτείνει ως λύση τα δηµοπρατήρια, στα πρότυπα ευρωπαϊκών χωρών, όπου οι συνεταιρισµοί διαπραγµατεύονται απευθείας µε τους αγοραστές. Για να καθιερωθούν, όµως, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η λειτουργία των αγροτικών συνεταιρισµών. Σύµφωνα µε στοιχεία της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισµών, µόνο το 18% των παραγόµενων αγροτικών προϊόντων διακινείται µέσω των συνεταιριστικών οργανώσεων.
