Επέκταση της χορήγησης στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες, απλώνοντας όµως δίχτυ ασφαλείας, προωθεί η Τράπεζα της Ελλάδος. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Α», εντός του Μαρτίου αναµένεται η έκδοση πράξης του διοικητή της ΤτΕ, µε την οποία θα αυξάνεται το όριο χρηµατοδότησης για αγορά ακινήτου στο 80% ή και 90% της αξίας του για νέο αγοραστή και ταυτόχρονα θα τίθεται πλαφόν στο ύψος της αναλαµβανόµενης µηνιαίας δόσης στο 40% και 50% του διαθέσιµου εισοδήµατος του δανειολήπτη, αντίστοιχα.

Η παρέµβαση της ΤτΕ έρχεται τη στιγµή που η στεγαστική πίστη δυσκολεύεται να βγει από το τέλµα, στο οποίο την έχουν οδηγήσει τα υψηλά επιτόκια και η αναιµική ζήτηση, αλλά ταυτόχρονα έρχεται τη στιγµή που οι τράπεζες έχουν σχεδόν φτάσει στο τέρµα του δρόµου της µείωσης των «κόκκινων» δανείων. Τα δύο αυτά δεδοµένα βρίσκονται πίσω από το σκεπτικό της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία αφενός θέλει να δώσει κίνητρο στις τράπεζες να αυξήσουν τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων, αφετέρου µεριµνά να θέσει προληπτικά δίχτυ ασφαλείας στα κριτήρια δανεισµού για να αποφευχθεί µελλοντικά µια νέα γενιά «κόκκινων» δανείων.

Χαµηλότερη αναλογία δανεισµού

Σηµειώνεται ότι σήµερα τα στεγαστικά δάνεια που χορηγούνται από τις τράπεζες είναι µε χαµηλότερη αναλογία δανεισµού - ιδίων κεφαλαίων από το όριο του 80% που θέτει η ΤτΕ (ή 90% για νέο αγοραστή, δηλαδή για κάποιον που παίρνει πρώτη φορά στεγαστικό δάνειο), καθώς το σύνηθες είναι ο δανειολήπτης να καταβάλλει για την αγορά του ακινήτου ποσό 30%-35% της αξίας του και το υπόλοιπο 65%-70% καλύπτεται µε δάνειο.

Σύµφωνα µε τις πληροφορίες της «Α», από τα παραπάνω όρια θα εξαιρούνται δάνεια που είναι µη εξυπηρετούµενα ή βρίσκονται σε ρύθµιση, καθώς και δάνεια τα οποία εµπίπτουν σε προγράµµατα στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης (π.χ. πρόγραµµα «Σπίτι µου»). Επιπλέον, από τα όρια ύψους χορηγούµενου δανείου ή ύψους µηνιαίας δόσης σε σχέση µε το εισόδηµα θα µπορεί να εξαιρεθεί το 10% του αριθµού των στεγαστικών δανείων που θα χορηγούν οι τράπεζες ανά τρίµηνο.

Back stop στη χρηµατοδότηση αγοράς ακινήτου

Πηγές της ΤτΕ αναφέρουν στην «Α» ότι µε την επικείµενη πράξη του διοικητή θα τεθεί ένα back stop στη χρηµατοδότηση αγοράς ακινήτου, κάτι που είναι αναγκαίο για να διασφαλιστεί ότι δεν δηµιουργούνται ξανά συνθήκες υπερδανεισµού που µπορεί να οδηγήσουν σε νέα αύξηση των «κόκκινων» δανείων. Το back stop αυτό είναι επιβεβληµένο, καθώς στην αγορά χορήγησης στεγαστικών δανείων θα εισέλθουν και οι εταιρείες παροχής πιστώσεων, οι οποίες µε τον πρόσφατο νόµο που ψηφίστηκε για τα δάνεια θα µπορούν να χορηγούν και στεγαστικά δάνεια. Οπότε πρέπει να αποτραπεί παραδείγµατος χάρη ο δανεισµός των εταιρειών αυτών από τις τράπεζες και στη συνέχεια η χορήγηση στεγαστικών δανείων σε ενδιαφερόµενους δανειολήπτες µε σχέση loan / value (ύψος δανείου προς αξία ακινήτου) υψηλότερη του 100%.

Η αυξηµένη επιφυλακή της ΤτΕ έχει να κάνει επίσης µε την πορεία των επιτοκίων και των τιµών των ακινήτων. Κατ’ αρχάς τα επιτόκια έχουν φτάσει στην κορυφή τους και εντός του έτους αναµένεται η αποκλιµάκωσή τους. Κατά δεύτερον, οι τιµές συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά σε διψήφιο ποσοστό 11,9%, σε πορεία αντίστροφη από τον πληθωρισµό, ο οποίος έχει υποχωρήσει σηµαντικά και αναµένεται για το 2023 γύρω στο 3,5%. Συνδυαστικά οι δύο συνθήκες θα µπορούσαν να οδηγήσουν σε αλόγιστη αύξηση των στεγαστικών. Και η ΤτΕ σπεύδει ώστε να µην επαναληφθούν φαινόµενα του 2005, όταν οι τράπεζες δάνειζαν µε δείκτη loan / value στο 120%, δηλαδή έδιναν δάνειο 120.000 ευρώ για αξία ακινήτου 100.000 ευρώ.
 

Οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων το 2023

Παράλληλα όµως, µε τα υψηλά όρια χρηµατοδότησης που θέτει, η ΤτΕ επιδιώκει και να µην ανακόψει τη ροή χρηµατοδοτήσεων στη στεγαστική πίστη, καθώς τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων παραµένουν εξαιρετικά υποτονικά. Το 2022 οι εκταµιεύσεις στεγαστικών δανείων ανήλθαν σε 1,1 δισ. ευρώ, ενώ στο εννεάµηνο του 2023 διαµορφώνονταν στα 750.000.000 ευρώ. Τη «χρυσή εποχή» των στεγαστικών δανείων, το 2005-2007, µηνιαίως οι τράπεζες εκταµίευαν στεγαστικά δάνεια 1 δισ. ευρώ και άνω.

*Δημοσιεύθηκε στην «Απογευματινή»