Νέο τοπίο στις επιχειρήσεις και στη λιανική αγορά µε τη θέσπιση ηλεκτρονικών παραστατικών και πληρωµών στις καθηµερινές συναλλαγές διαµορφώνουν τα κυβερνητικά µέτρα για την είσπραξη 4 δισ. ευρώ από το χτύπηµα της φοροδιαφυγής, που θα ανοίξουν τον δρόµο για νέες παροχές.

Σε 100 ηµέρες από σήµερα αλλάζουν τα πάντα στη φορολόγηση 800.000 ελεύθερων επαγγελµατιών και, σε συνδυασµό µε τις νέες υποχρεώσεις που επωµίζονται, επέρχεται ολική ανατροπή στο σηµερινό σκηνικό και κυρίως στις σχέσεις τους µε την Εφορία.

Νέες διατάξεις του υπουργείο Οικονομικών


Με τις νέες διατάξεις που προωθεί το υπουργείο Οικονοµικών, από το 2024 καταργούνται οριστικά όλα τα χειρόγραφα τιµολόγια, αλλά και τα χάρτινα δελτία αποστολής, ενώ θεσπίζονται αυστηρά πρόστιµα για συναλλαγές άνω των 500 ευρώ µε µετρητά. Ταυτόχρονα, καθίσταται υποχρεωτική η αναβάθµιση και η διασύνδεση των ταµειακών µηχανών µε τα συστήµατα αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωµών POS, τα οποία πλέον εξαπλώνονται σε ολόκληρη την αγορά.

Επαγγελµατίες, αλλά και όλες οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως κωδικού δραστηριότητας (ΚΑ∆), θα έχουν πλέον υποχρέωση να διαθέτουν POS και να δέχονται πληρωµές µε κάρτα, καθώς σε µεγάλο αριθµό δραστηριοτήτων το µέτρο σήµερα δεν εφαρµόζεται, όπως σε γυµναστήρια, φροντιστήρια, χώρους στάθµευσης αυτοκινήτων και κινηµατογράφους, ή εφαρµόζεται προαιρετικά, όπως σε ταξί, περίπτερα κ.ά.

Την ίδια στιγµή, θα πρέπει ανεξαιρέτως όλοι οι επιτηδευµατίες να συνδεθούν στο myDATA, δίνοντας τη δυνατότητα στην Εφορία να βλέπει και να ελέγχει σε πραγµατικό χρόνο τα βιβλία εσόδων - εξόδων τους πριν καν προλάβουν να τα συµπληρώσουν οι ίδιοι.

Ωστόσο, η πιο µεγάλη καινοτοµία είναι ότι από τη νέα χρονιά τα έσοδα που θα δηλώνονται δεν µπορούν να υπολείπονται αυτών που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση, ενώ ως τιµολόγια εξόδων θα προσµετρώνται για φορολογικούς σκοπούς µόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Πρακτικά, αυτό σηµαίνει ότι στις δηλώσεις του ΦΠΑ και στις δηλώσεις εισοδήµατος τις δύο χρονιές που έπονται (2024 και 2025) δεν θα µπορεί κάποιος να δηλώσει έσοδα ή έξοδα που δεν θα περιλαµβάνονται στα ηλεκτρονικά βιβλία.

Για την ακρίβεια, θα µπορεί να δηλώσει µόνο παραπάνω έσοδα ή λιγότερα έξοδα πληρώνοντας και στις δύο περιπτώσεις παραπάνω φόρο. Με αυτή την κίνηση, το υπουργείο Οικονοµικών στριµώχνει όλους αυτούς που το είχαν κάνει σύστηµα να δηλώνουν χαµηλά κέρδη, στην περιοχή των 10.000 ευρώ, επωφελούµενοι από τη χαµηλή φορολόγηση.

Μεγάλοι κερδισµένοι ο ελεύθεροι επαγγελµατίες και αυτοαπασχολούµενοι 

Να σηµειωθεί ότι ελεύθεροι επαγγελµατίες και αυτοαπασχολούµενοι ήταν οι µεγάλοι κερδισµένοι της τελευταίας φορολογικής µεταρρύθµισης, καθώς από το 2020 και µετά είχαν σηµαντική µείωση στα φορολογικά βάρη, έως και 60%, λόγω της ευνοϊκότερης φορολογικής κλίµακας µε τον συντελεστή 9% που εφαρµόζεται για τα εισοδήµατα έως 10.000 ευρώ, την «κατάργηση» της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και το «κούρεµα» της προκαταβολής φόρου. 

Για παράδειγµα, για έναν ελεύθερο επαγγελµατία µε καθαρό εισόδηµα 10.000 ευρώ, που µέχρι και το 2019 πλήρωνε φόρο 2.200 ευρώ, µε την κλίµακα που εφαρµόστηκε από τα εισοδήµατα του 2020 το εκκαθαριστικό του «ξεφούσκωσε» στα 900 ευρώ, µε αποτέλεσµα να έχει όφελος 1.300 ευρώ. Πάντως, όλες οι νέες παρεµβάσεις στα ψηφιακά τιµολόγια απαιτούν την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, µε αποτέλεσµα να υπάρχει τακτική ενηµέρωση από το υπουργείο Οικονοµικών. 

Υπουργείο Οικονομικών: Οι νέες παρεμβάσεις

Αναλυτικότερα, ο κατάλογος µε τις νέες παρεµβάσεις περιλαµβάνει: 

1. Ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταµειακών µηχανών µε τα POS τους πρώτους µήνες του 2024 (αφορά περίπου 450.000 επιχειρήσεις). Ετσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταµειακή µηχανή και τα δεδοµένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγµατικό χρόνο στην ΑΑ∆Ε. Η διασύνδεση ταµειακών µηχανών - POS αποτελεί ένα από τα ισχυρά όπλα στη µάχη κατά της φοροδιαφυγής, καθώς θα περιορίσει δραστικά τα κρούσµατα µη έκδοσης αποδείξεων από επαγγελµατίες και επιχειρήσεις, αλλοίωσης εκ των υστέρων των δεδοµένων για τον τζίρο και «εξαφάνισης» αποδείξεων από τη µνήµη των φορολογικών µηχανισµών. Με το νέο σύστηµα, η πληρωµή µε κάρτα θα πραγµατοποιείται µόνο όταν η απόδειξη θα εκδίδεται από την ταµειακή µηχανή, ενώ το POS δεν θα µπορεί να δεχθεί συναλλαγές εκτός του φορολογικού µηχανισµού. Οι φορολογικοί έλεγχοι έχουν δείξει ότι η πληρωµή µε κάρτα δεν συνοδεύεται από απόδειξη, ορισµένες επιχειρήσεις δικαιολογούν τον τζίρο των καρτών µε αποδείξεις άλλων συναλλαγών και άλλες επιχειρήσεις χρησιµοποιούν POS που εκκαθαρίζονται εκτός Ελλάδας.

2. Υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικών τιµολογίων από το 2024, έτσι ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγµατικό χρόνο. Παράλληλα αυξάνονται, αυτοµατοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών Αρχών.

3. Καθολική εφαρµογή των ηλεκτρονικών βιβλίων (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν µπορεί να υπολείπονται αυτών που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταµειακές - POS), ενώ ως τιµολόγια εξόδων θα προσµετρώνται για φορολογικούς σκοπούς µόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρµογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.

4. Επέκταση των POS στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήµερα δεν έχουν την υποχρέωση.

5. Ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους), µε στόχο να γίνεται σε πραγµατικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούµενων αγαθών.

6. Αύξηση στο πρόστιµο χρήσης µετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, µε ενίσχυση των ελέγχων για εφαρµογή του µέτρου µέσω ψηφιακής πληροφόρησης. Σήµερα αυτή η παράβαση, εφόσον εντοπίζεται, επισύρει πρόστιµο 100 ευρώ. Μετά την αλλαγή, αν η συναλλαγή έχει αξία 2.000 ευρώ, το πρόστιµο θα είναι 4.000 ευρώ.

7. Αποκλεισµό των παραβατών λαθρεµπορίας από συνεργασία µε όλες τις εταιρείες εµπορίας καυσίµων µε νοµοθετική ρύθµιση, µε την οποία θεσµοθετείται η υποχρέωση λήψης µέτρων δέουσας επιµέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίµων.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 23/9/2023