Σε «χρυσωρυχείο» της αγοράς ακινήτων εξελίσσονται τα κτίρια γραφείων βιοκλιµατικού χαρακτήρα και υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Ο συνδυασµός ενός κτιρίου σύγχρονων προδιαγραφών µε χαµηλό λειτουργικό κόστος και περιβαλλοντικό αποτύπωµα αποτελεί βασικό αίτηµα των εταιρειών που βρίσκονται σε αναζήτηση στέγης αυτή την περίοδο. Αλλωστε, ακίνητα τέτοιου χαρακτήρα εξυπηρετούν και τις πολιτικές ESG, που ακολουθούν πλέον όλο και περισσότερες επιχειρήσεις, εγχώριες και πολυεθνικές.

Κάπως έτσι εξηγείται η επενδυτική «φρενίτιδα» που παρατηρείται εσχάτως στην αγορά γραφείων. Με βάση στοιχεία της εταιρείας παροχής υπηρεσιών συµβούλων ακινήτων Proprius, µόνο στην Αττική κατασκευάζονται σήµερα περίπου 145.000 τ.µ. νέων κτιρίων γραφείων, ενώ υπό σχεδιασµό βρίσκονται επιπλέον 264.000 τ.µ., ήτοι συνολικά σχεδόν 410.000 τ.µ. Με τον τρόπο αυτόν, αναµένεται να αντισταθµιστεί η έλλειψη επενδύσεων σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας 2010-2020.

Η πολύ υψηλή ζήτηση, τόσο από χρήστες όσο και από επενδυτές, είναι και ένας από τους λόγους που πριν από µερικές ηµέρες επιτεύχθηκε η υψηλότερη σε αξία αγοραπωλησία κτιρίου γραφείων. Ο λόγος για τη συµφωνία µεταξύ της Dimand Real Estate και της Eurobank, µε αντικείµενο την πώληση του κτιρίου γραφείων που κατασκευάζει η πρώτη στην Λ. Κηφισίας 65, κοντά στον κόµβο της Αττικής Οδού. Το ύψος της συµφωνίας για το συγκρότηµα των 11.000 τ.µ. ανωδοµής (και 24.500 τ.µ. συνολικά, πλέον των υπογείων) ανήλθε σε 74,4 εκατ. ευρώ, ποσό που υπερβαίνει κατά τουλάχιστον 20-25 εκατ. ευρώ αντίστοιχου χαρακτήρα επενδύσεις, που δεν είχαν ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ.

deals


Σηµαντικό ρόλο στη διαµόρφωση της τιµής αυτής διαδραµάτισαν αρκετοί λόγοι. Κατ’ αρχάς, το ακίνητο θα παραδοθεί πλήρως µισθωµένο στον Οµιλο PriceWaterHouseCoopers, ο οποίος άλλωστε είχε σηµαντικό ρόλο και στην τελική διαµόρφωση του κτιρίου. Η PwC έχει συµφωνήσει να µισθώσει και τα δύο «δίδυµα» κτίρια που θα δηµιουργηθούν, επιφάνειας 5.500 τ.µ., αντί ποσού της τάξεως των 26 ευρώ/τ.µ. µηνιαίως. Η διάρκεια της συµφωνίας είναι τουλάχιστον 10 χρόνια, προβλέποντας και δυνατότητα επέκτασης για άλλα 10 χρόνια. Παράλληλα, ένας ακόµα λόγος για το υψηλό τίµηµα έγκειται στο ότι πρόκειται για ένα από τα τελευταία διαθέσιµα ακίνητα µε πρόσοψη στην Λ. Κηφισίας, και δη στον επιχειρηµατικό κόµβο του Αµαρουσίου. Επίσης, το υψηλό κόστος κατασκευής, λόγω των τεχνολογιών εξοικονόµησης ενέργειας και ασφαλώς και των ανατιµήσεων των υλικών κατά τη διάρκεια των προηγούµενων 18 µηνών, εξηγεί την υψηλή τιµή πώλησης. Το κτίριο θα παραδοθεί προς χρήση κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαµήνου του 2024.

Αυτή την περίοδο, η Dimand κατασκευάζει ή σχεδιάζει περίπου 245.000 τ.µ. νέων κτιρίων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Εξ αυτών, ήδη 150.000 τ.µ. έχουν εξασφαλίσει χρήστες µέσω προσυµφώνων µίσθωσης. Τα δύο µεγαλύτερα έργα αφορούν τις αναπλάσεις των πρώην βιοµηχανικών ακινήτων της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας στον Βοτανικό, όπου δροµολογούνται 50.000 τ.µ. γραφείων, και της ΒΕΛΚΑ στο Φάληρο, όπου ο σχεδιασµός προβλέπει µικτή χρήση γραφείων και κατοικιών, µε συνολική επιφάνεια περίπου 57.000 τ.µ.

Περίπου 130 εκατ. ευρώ 

Αντίστοιχα, η Prodea Investments υπολογίζεται ότι δαπάνησε περίπου 130 εκατ. ευρώ εντός του 2022 µόνο για την απόκτηση κτιρίων γραφείων. Η µεγαλύτερη σε αξία συναλλαγή, ύψους 49 εκατ. ευρώ, αφορά στην εξαγορά του κτιρίου γραφείων που φιλοξενεί το υπουργείο Τουρισµού στην Πλατεία Συντάγµατος, επί της οδού Αµαλίας 12-14. Πρόκειται για κτίριο επιφάνειας 9.000 τ.µ., το οποίο είχε αποκτηθεί το 2006 από το Ιδρυµα Ωνάση, έπειτα από διαγωνισµό της Εθνικής Τράπεζας, στην οποία ανήκε µέχρι τότε.

Βασικό αίτηµα των εταιρειών που βρίσκονται σε αναζήτηση στέγης, το χαµηλό λειτουργικό κόστος και περιβαλλοντικό αποτύπωµα σε συνδυασµό µε τις σύγχρονες προδιαγραφές

Επιπλέον 31,5 εκατ. ευρώ δαπάνησε η Prodea για την εξαγορά του κτιρίου γραφείων που στεγάζει τις εγκαταστάσεις της Viva Wallet, στην οδό Αµαρουσίου-Χαλανδρίου 18-20. Πρόκειται για κτίριο συνολικής επιφάνειας 20.100 τ.µ. Παράλληλα, στην ίδια περιοχή, και συγκεκριµένα στη συµβολή των οδών Γραβιάς και Χειµάρρας 8Β, η Prodea αγόρασε κτίριο γραφείων 14.000 τ.µ. αντί 35 εκατ. ευρώ.

Η εισηγµένη δροµολογεί και ακόµα µία ανάπτυξη ιδιόκτητης έκτασης που έχει αποκτήσει επί της Λ. Κηφισίας, σχεδόν επί του κόµβου της Αττικής Οδού. Πρόκειται για τις πρώην εγκαταστάσεις της Εκκλησίας των Μαρτύρων του Ιεχωβά, όπου θα επενδυθούν συνολικά 35 εκατ. ευρώ για την κατασκευή δύο ανεξάρτητων κτιρίων γραφείων, συνολικής επιφάνειας άνω των 17.000 τ.µ.

Επενδυτικό πρόγραµµα που προσεγγίζει τα 100 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη και ανακατασκευή γραφειακών χώρων στην ευρύτερη περιοχή του Αµαρουσίου έχει σε εξέλιξη και η Noval Property ΑΕΕΑΠ του Οµίλου Βιοχάλκο. Η µεγαλύτερη επένδυση της εταιρείας αφορά στην κατασκευή ενός συγκροτήµατος, αποτελούµενου από δύο αυτόνοµα κτίρια γραφείων, συνολικής επιφάνειας άνω των 60.000 τ.µ. Πρόκειται για το ακίνητο της πρώην Kodak στην οδό Χειµάρρας. Η επένδυση είναι άνω των 80 εκατ. ευρώ (µαζί µε το κόστος απόκτησης του ακινήτου) και θα υλοποιηθεί από κοινού µε το επενδυτικό fund Brook Lane Capital.

*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο ''MoneyPro'' της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 11/3/23