Τη σηµασία της έγκαιρης προειδοποίησης αναδεικνύει ο σεισµός των 7,6 Ρίχτερ στην Ιαπωνία, καθώς φαίνεται ότι τα εξελιγµένα συστήµατα που διαθέτουν οι Αρχές της χώρας για την αντιµετώπιση τέτοιων φυσικών δεδοµένων συνέβαλαν καταλυτικά στο να σωθούν εκατοµµύρια ζωές.

Για το αν η Ελλάδα µπορεί να ενηµερώσει τους πολίτες 1 λεπτό πριν από µέγα σεισµό, αλλά και για την αντισεισµική θωράκιση, µίλησαν στην «Απογευµατινή» της Κυριακής ο καθηγητής Γεωλογίας και ∆ιαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύµιος Λέκκας, και ο καθηγητής Σεισµολογίας του ΑΠΘ, Μανώλης Σκορδίλης. «Μοναδική εµπειρία η επίσηµη προειδοποίηση για τον σεισµό, που έφθασε σε όλα τα κινητά, σε δηµόσιο χώρο, ένα λεπτό πριν από την άφιξη των σεισµικών κυµάτων», έγραψε µεταξύ άλλων σε ανάρτησή του στα social media o σεισµολόγος Γεράσιµος Παπαδόπουλος, που βρίσκεται αυτή την περίοδο στην Ιαπωνία. Οπως δήλωσε στο ΑΠΕΜΠΕ ο κ. Παπαδόπουλος, το µήνυµα που έλαβαν οι πολίτες πριν ξεκινήσει η γη να σείεται έγραφε: «Μείνετε ήσυχοι και ήρεµοι, αλλά καλυφθείτε».

Η απόσταση των 20 χλµ.

«Το σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης εκπέµπεται προς τους χρήστες µετά την εκδήλωση του σεισµού», λέει στην «Α» της Κυριακής ο καθηγητής Γεωλογίας και ∆ιαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύµιος Λέκκας. Εξηγεί δε ότι για να λειτουργήσει αυτό το σύγχρονο σύστηµα θα πρέπει να υπάρχει απόσταση τουλάχιστον 20 χλµ., για να µπορέσουν τα ψηφιακά σήµατα να υπερκαλύψουν αυτά των σεισµικών για να γίνει έγκαιρη και σωστή ενηµέρωση των πολιτών. «Στα 20 πρώτα χλµ. δεν υπάρχει διαφορά χρόνου µεταξύ του συστήµατος και των σεισµικών κυµάτων», προσθέτει. «Απαραίτητες προϋποθέσεις για να υπάρξει αυτή η διαδικασία είναι, πρώτον, να υπάρχει µεγάλη απόσταση, δεύτερον, να είναι εκπαιδευµένος ο κόσµος και να µην πανικοβάλλεται. Γιατί, για παράδειγµα, στο Μεξικό το 2019 είχαµε θανάτους από µία άστοχη προειδοποίηση, από πανικό. Και είναι σεισµοί πάρα πολύ µεγάλοι ώστε να µπορούν να ανιχνευθούν πολύ πιο εύκολα οι φάσεις των κυµάτων», αναφέρει ο κ. Λέκκας. Για να υπάρχει µια τέτοια υποδοµή, «χρειάζεται πυκνό δίκτυο σεισµογράφων γύρω από το ρήγµα, το οποίο είναι πιθανό να δώσει τον επόµενο µεγάλο σεισµό», λέει στην «Α» της Κυριακής ο καθηγητής Σεισµολογίας του ΑΠΘ, Μανώλης Σκορδίλης.

«Δεύτερον, θα πρέπει να υπάρχει κατάλληλη τεχνική υποδοµή ώστε τα σήµατα που θα καταγραφούν να αναλύονται τάχιστα, δηλαδή µέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, και να αναγνωρίζεται κατά πόσο ο σεισµός αυτός είναι επικίνδυνος. Τρίτον, θα πρέπει να υπάρχουν δέκτες στις περιοχές που πρέπει να ενηµερωθούν και στους φορείς που θα πρέπει να ενηµερωθούν άµεσα από το σύστηµα αυτό. Ολα αυτά αυτοµατοποιηµένα», προσθέτει ο καθηγητής Σεισµολογίας του ΑΠΘ. Σηµειώνει δε ότι το τέταρτο και πιο σηµαντικό είναι να υπάρχουν δράσεις που θα ενεργοποιούνται κατά το δυνατόν αυτόµατα µόλις έρθει ένα τέτοιο σήµα σε µία πόλη, εξηγώντας πως -εκτός από τα µέσα αυτοπροστασίας για τους πολίτες- θα πρέπει να «παγώνουν» κάποιες δραστηριότητες (π.χ. οι συρµοί του µετρό, χηµικές βιοµηχανίες για την αποφυγή διαρροών, σηµαντικά χειρουργεία).

«∆εν προσφέρει ιδιαίτερα»

«Για την Ελλάδα αυτό το σύστηµα θα προσφέρει βέβαια, αλλά όχι ιδιαίτερα στην αντισεισµική θωράκιση της χώρας. Γιατί οι αποστάσεις που γίνονται οι σεισµοί είναι µικρές. Ζηµιές, όπως και σε κάθε άλλη χώρα, δεν υπάρχουν πάνω από 10 χιλιόµετρα από το επίκεντρο. Συνεπώς δεν προλαβαίνουµε να αξιοποιήσουµε το σήµα. Και οι αποστάσεις στην Ελλάδα είναι πολύ µικρές για να προλάβει το σήµα να πάει πριν από τα σεισµικά κύµατα. Γιατί το σήµα τρέχει µε 300.000 χλµ. το δευτερόλεπτο, ενώ τα σεισµικά κύµατα τρέχουν µε 1-3 χλµ. το δευτερόλεπτο. Εποµένως, αυτή η διαφορά ταχύτητας µπορεί να εµφανιστεί µόνο έπειτα από 20-30 χλµ.» λέει ο καθηγητής Γεωλογίας και ∆ιαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύµιος Λέκκας, ο οποίος αναφέρει επίσης ότι τα µηνύµατα του 112 µπορούν να βοηθήσουν, τονίζει όµως ότι ο κόσµος πρέπει να είναι εκπαιδευµένος και συντεταγµένος στις αντιδράσεις του.

Σχετικά µε τα µέτρα που θα συµβάλουν στην αντισεισµική θωράκιση της χώρας, ο κ. Μανώλης Σκορδίλης, αναφέρει ότι είναι πολύ σηµαντική η σωστή ενηµέρωση του κόσµου, οι έλεγχοι, αλλά και κάποιες ενέργειες που πρέπει να κάνουν οι ίδιοι οι πολίτες. «Χρειάζονται επιθετικές καµπάνιες ενηµέρωσης. Να ξέρει ο κόσµος τι γίνεται σε ένα µεγάλο σεισµό, πώς πρέπει να συµπεριφερθεί και πού πρέπει να πάει», λέει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να απευθυνθούµε σε κάποιον µηχανικό προκειµένου να ελέγξουµε τα σπίτια µας για τη στατικότητά τους. Ο καθηγητής Σεισµολογίας αναφέρει τέλος ότι θα πρέπει να λάβουµε µέτρα προστασίας µέσα στο σπίτι, βιδώνοντας τα ψηλά έπιπλα στους τοίχους, φροντίζοντας να παραµένουν ανοιχτές οι οδοί διαφυγής και να γνωρίζουµε πού πρέπει να καταφύγουµε ύστερα από έναν σεισµό. «Πρόκειται για βασικά πράγµατα τα οποία θα πρέπει να κάνουµε για αυτοπροστασία. Πράγµατα τα οποία δεν τα περιµένουµε από την πολιτεία. Μπορούµε να τα κάνουµε και µόνοι µας αυτά», λέει ο κ. Σκορδίλης.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής