Οι αναρίθμητες σήραγγες κάτω από τη Γάζα είναι περισσότερο γνωστές ως περάσματα που χρησιμοποιούνται για τη λαθραία μεταφορά εμπορευμάτων από την Αίγυπτο και για τις επιθέσεις στο Ισραήλ.

Υπάρχει όμως ένα δεύτερο υπόγειο δίκτυο που οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις αποκαλούν ως «μετρό της Γάζας». Είναι ένας τεράστιος λαβύρινθος σηράγγων, κατά ορισμένους υπολογισμούς πολλά χιλιόμετρα κάτω από τη γη, που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ανθρώπων και αγαθών, για την αποθήκευση πυραύλων και κρυφών πυρομαχικών και στεγάζει κέντρα διοίκησης και ελέγχου της Χαμάς, όλα μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των αεροσκαφών και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών παρακολούθησης του Ισραηλινού Στρατού.

Σήραγγες μήκους 500 χιλιομέτρων

Η Χαμάς το 2021 ισχυρίστηκε ότι κατασκεύασε σήραγγες μήκους 500 χιλιομέτρων κάτω από τη Γάζα, αν και δεν είναι σαφές εάν αυτός ο αριθμός ήταν ακριβής ή υπερβολικός. Αν αληθεύει, οι υπόγειες σήραγγες της Χαμάς θα ήταν λίγο λιγότερο από το μισό μήκος του μετρό της Νέας Υόρκης.


«Είναι ένα πολύ περίπλοκο, πολύ μεγάλο – τεράστιο – δίκτυο σηράγγων σε ένα μάλλον μικρό κομμάτι εδάφους», δήλωσε στο CNN η Daphne Richemond-Barak, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Reichman του Ισραήλ και ειδικός σε υπόγειους πολέμους.

Δεν είναι σαφές πόσο θα κόστιζε το δίκτυο των τούνελ στη Χαμάς, αλλά το ποσό είναι πιθανότατα σημαντικό, τόσο από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού όσο και κεφαλαίου.

Η Γάζα τελεί υπό χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο αποκλεισμό από το Ισραήλ, καθώς και χερσαίο αποκλεισμό από την Αίγυπτο, από το 2007 και είναι πολύ πιθανόν να μην διαθέτει τεράστια μηχανήματα που χρησιμοποιούνται συνήθως για την κατασκευή σηράγγων βαθιά κάτω από το έδαφος. Οι ειδικοί λένε, ότι άνθρωποι με απλά εργαλεία πιθανότατα κατάφεραν και έσκαψαν βαθιά κάτω από τη γη για να σκάψουν το δίκτυο, στο οποίο υπάρχει παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και είναι ενισχυμένο με σκυρόδεμα. Παράλληλα, το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς ότι χρησιμοποιεί το σκυρόδεμα που προοριζόταν για ανθρωπιστικούς σκοπούς προς την κατασκευή σηράγγων.

Προσφέρουν ασύμμετρο πλεονέκτημα

Οι σήραγγες είναι ένα εργαλείο πολέμου που χρησιμοποιείται από το Μεσαίωνα. Σήμερα προσφέρουν σε εξτρεμιστικές ομάδες όπως η Χαμάς, ένα πλεονέκτημα στον ασύμμετρο πόλεμο, εξουδετερώνοντας ορισμένα από τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα ενός πιο προηγμένου στρατού, όπως αυτού του Ισραήλ.

Αυτό που κάνει τις σήραγγες της Χαμάς να διαφέρουν από εκείνες της Αλ Κάιντα στα βουνά του Αφγανιστάν ή των Βιετκόνγκ στις ζούγκλες της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι ότι έχει κατασκευάσει ένα υπόγειο δίκτυο κάτω από μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη. Σχεδόν 2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στα 88 τετραγωνικά μίλια που αποτελούν την πόλη της Γάζας.

Ανθρώπινες ασπίδες στα τούνελ της Χαμάς

Από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ, κατά την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 1.400 άνθρωποι, κυρίως άμαχοι, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν επανειλημμένα ισχυριστεί ότι η Χαμάς κρύβεται μέσα σε αυτά τα περάσματα «κάτω από σπίτια και μέσα σε κτίρια που κατοικούνται από αθώους πολίτες της Γάζας», μετατρέποντάς τους ουσιαστικά σε ανθρώπινες ασπίδες. Οι ισραηλινές στρατιωτικές αεροπορικές επιδρομές έχουν σκοτώσει έκτοτε τουλάχιστον 2.670 Παλαιστίνιους, ανέφερε σε ανακοίνωσή του την Κυριακή το υπουργείο Υγείας της Γάζας.

Κατάληψη του δικτύου με εισβολή

Οι ισραηλινές δυνάμεις αναμένεται να καταλάβουν το δίκτυο κατά την επικείμενη χερσαία εισβολή τους στη Γάζα, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν προχωρήσει σε ενέργειες για να εξαλείψουν τις σήραγγες της Χαμάς. Το Ισραήλ εξαπέλυσε χερσαία επίθεση στη Γάζα το 2014 για να προσπαθήσει να εξαλείψει τις υπόγειες διόδους.


Την Παρασκευή (13/10), το Ισραήλ προειδοποίησε περίπου 1,1 εκατομμύριο κατοίκους της Γάζας να μετακινηθούν νότια ενόψει της πιθανής επιχείρησής του, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Πολλοί ανέφεραν, ότι μια τέτοια εντολή ήταν αδύνατο να εκτελεστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα στη μέση μιας εμπόλεμης ζώνης. Ο κορυφαίος αξιωματούχος του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα δήλωσε ότι η έκκληση εκκένωσης «αψηφά τους κανόνες του πολέμου».

“Δύσκολο να καταστραφούν”

Οι ισραηλινές δυνάμεις μπορούν είτε να καταστήσουν τις σήραγγες προσωρινά άχρηστες είτε να τις καταστρέψουν. Σύμφωνα με την Richemond-Barak, ο βομβαρδισμός των υπόγειων διόδων είναι συνήθως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την καταστροφή τους, αλλά τέτοια πλήγματα μπορεί να επηρεάσουν τους αμάχους. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η τεχνολογία από μόνη της δεν θα είναι αρκετή για να σταματήσει η υπόγεια απειλή.

Το Ισραήλ ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια προσπαθώντας να ασφαλίσει τα σύνορα με ένα έξυπνο σύστημα που διαθέτει προηγμένους αισθητήρες και υπόγειους τοίχους, ωστόσο η Χαμάς ήταν ακόμη σε θέση να εξαπολύσει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από ξηρά, αέρα και θάλασσα.

«Δεν υπάρχει ασφαλής λύση για την αντιμετώπιση μιας απειλής από τούνελ. Δεν υπάρχει Iron Dome για τις σήραγγες», κατέληξε η Richemond-Barak.

Πηγή: cnn