Συνηθίζουμε να λέμε ότι πρέπει να χαμογελάμε διότι είναι μεταδοτικό. Η επιστήμη έρχεται τώρα να μας συμβουλεύσει να φροντίζουμε να «ζωγραφίζουμε» συχνά ένα χαμόγελο στο πρόσωπό μας καθώς και μόνο αυτή η κίνηση μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε και οι ίδιοι πιο χαρούμενοι. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε συγκεκριμένα μια νέα μεγάλη μελέτη, για την ακρίβεια μια μετα-ανάλυση 138 προηγούμενων μελετών που περιελάμβαναν χιλιάδες εθελοντές, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Psychological Bulletin».

Η μετα-ανάλυση διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τενεσί στο Νόξβιλ και του Πανεπιστημίου Τέξας A&M και βασίστηκε σε μελέτες που κάλυπταν μια μεγάλη χρονική περίοδο σχεδόν 50 ετών και οι οποίες διερευνούσαν εάν οι εκφράσεις του προσώπου μπορούν να οδηγήσουν τους ανθρώπους στο να νιώσουν συναισθήματα που συνδέονται με αυτές τις εκφράσεις.

«Σύμφωνα με τη λαϊκή σοφία, μπορούμε να νιώσουμε λίγο πιο χαρούμενοι αν απλώς χαμογελάμε. Στον αντίποδα, αισθανόμαστε πιο κακοδιάθετοι όταν είμαστε βλοσυροί» ανέφερε ο Νίκολας Κόουλς, διδακτορικός ερευνητής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τενεσί και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. Ο ερευνητής προσέθεσε ωστόσο ότι «οι ψυχολόγοι διαφωνούσαν σε ό,τι αφορά αυτή την άποψη εδώ και περισσότερα από 100 χρόνια».

Η διαφωνία αυτή έγινε ακόμη πιο ισχυρή το 2016, όταν 17 ομάδες ερευνητών απέτυχαν να αναπαραγάγουν ένα γνωστό πείραμα το οποίο είχε δείξει πως το χαμόγελο μπορεί να κάνει τους ανθρώπους πιο χαρούμενους. «Από κάποιες μελέτες δεν προέκυπτε ότι οι εκφράσεις του προσώπου μπορούν να επηρεάσουν τα συναισθήματα» εξήγησε ο δρ Κόουλς. «Ωστόσο δεν είναι σωστό να επικεντρωνόμαστε στα αποτελέσματα μεμονωμένων μελετών.

Οι ψυχολόγοι μελετούν αυτή την ιδέα από τις αρχές του 1970, έτσι θελήσαμε να μελετήσουμε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία».

Οι επιστήμονες από τα δύο αμερικανικά πανεπιστήμια αποφάσισαν λοιπόν, με χρήση της στατιστικής μεθόδου της μετα-ανάλυσης, να αναζητήσουν τα αποτελέσματα από πλήθος μελετών ώστε να εξαγάγουν πιο ολοκληρωμένα συμπεράσματα.

Ανακάλυψαν 138 μελέτες από ολόκληρο τον κόσμο που ασχολούνταν με το συγκεκριμένο θέμα, οι οποίες περιελάμβαναν περισσότερους από 11.000 εθελοντές.

Σύμφωνα με τα ευρήματα αυτής της μετα-ανάλυσης, οι εκφράσεις του προσώπου έχουν γενικώς μικρή επίδραση στα συναισθήματα. Για παράδειγμα, το χαμόγελο κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν πιο χαρούμενοι, το βλοσυρό ύφος τους κάνει να νιώθουν πιο θυμωμένοι ενώ το συνοφρύωμα τους κάνει να νιώθουν πιο λυπημένοι. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες εκφράσεις οι οποίες δεν φαίνεται να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο πώς νιώθουμε.

«Δεν θεωρούμε με βάση και τα νέα αναλυτικά μας ευρήματα ότι οι άνθρωποι μπορούν μόνο μέσω του χαμόγελου να οδηγηθούν στην ευτυχία» σημείωσε ο δρ Κόουλς. Συμπλήρωσε ωστόσο ότι «τα αποτελέσματα αυτά είναι συναρπαστικά καθώς δίνουν μια γεύση σχετικά με το πώς εγκέφαλος και σώμα αλληλεπιδρούν προκειμένου να σχηματίσουν τη συνειδητή εμπειρία του συναισθήματος. Εχουμε ακόμη πολλά να μάθουμε σε ό,τι αφορά το πώς οι εκφράσεις του προσώπου επιδρούν στο συναίσθημα, όμως σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη μετα-ανάλυση μας φέρνει πιο κοντά στην κατανόηση της λειτουργίας των συναισθημάτων».