Δεν χρειάζεται να στρέψει κανείς το βλέμμα του τόσο μακριά, στην Ιαπωνία, για να συναντήσει εκείνο το στέλεχος του στρεπτόκοκκου Α που προκαλεί το σύνδρομο του στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ (streptococcus toxic shock syndrome - STSS), το οποίο οδηγεί σε πολύ βαριά ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων του ανθρώπου, σε βαθμό στον οποίο το STSS να έχει χαρακτηρισθεί ακόμα και… σαρκοβόρο.

Το εν λόγω σύνδρομο, το οποίο ορίζεται ως λοίμωξη από πυογενή στρεπτόκοκκο που συνοδεύεται από ξαφνική έναρξη καταπληξίας, ανεπάρκεια οργάνων και συχνά θάνατο, έχει καταγραφεί ήδη και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με όσα αποκαλύπτει σήμερα στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, «από τα 104 περιστατικά διεισδυτικού στρεπτόκοκκου, τα οποία έχουν καταγραφεί στη χώρα μας από τις αρχές του 2023 μέχρι τα τέλη του τρέχοντος Μαρτίου του 2024, τουλάχιστον τρία είχαν το συγκεκριμένο σύνδρομο, το STSS». Σύμφωνα πάντα με τον κ. Χατζηχριστοδούλου, το ευχάριστο είναι ότι τα τρία κρούσματα STSS που έχουν καταγραφεί στη χώρα μας, και μάλιστα σε παιδιά, δεν ήταν θανατηφόρα και είχαν τελικά πολύ καλή έκβαση.

«Υπάρχουν περιστατικά STSS και στη χώρα μας, αναμφισβήτητα. Εχουν περιγραφεί στηχώρα μας τέτοια περιστατικά, αλλά είναι σπάνια, δεν έχουν λάβει τον  χαρακτήρα επιδημίας, όπως έχει συμβεί στην Ιαπωνία. Και στη χώρα μας και σε άλλες χώρες». Αυτό τονίζει στα «Π» ο καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθανάσιος Τσακρής, ενώ ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του ΕΟΔΥ, Γκίκας Μαγιορκίνης, διευκρινίζει στα «Π» ότι «προς το παρόν, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο στέλεχος στρεπτόκοκκου στην Ιαπωνία».

Και ο κ. Μαγιορκίνης συμπληρώνει: «Τα βακτήρια που προκαλούν αυτές τις χαρακτηριστικές βλάβες, οι οποίες ονομάζονται “σαρκοβόρα νόσος” (flesh eating disease) ή “νεκρωτική απονευρωσίτιδα”, είναι διάφορα, με τον β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α να είναι το πιο χαρακτηριστικό από αυτά. Η νόσος έχει αναγνωριστεί ως οντότητα εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια και παρατηρείται σε όλο τον κόσμο.

Στην Ιαπωνία παρατηρείται αύξηση των διαγνώσεων από το 2019, σχεδόν τετραπλασιασμός σε σχέση με το παρελθόν. Η αύξηση που παρατηρείται στην Ιαπωνία από το 2019 δεν έχει σχετισθεί με κάποιο διαφορετικό στέλεχος από αυτά που προκαλούν τη νόσο σε άλλα σημεία του κόσμου».

Από τη δική της πλευρά, η καθηγήτρια Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννα Τζουλάκη, αναφέρει στα «Π» ότι «τα αίτια της εξάπλωσης του STSS στην Ιαπωνία δεν είναι καλά κατανοητά ακόμη. Επειδή, όμως, δεν πρόκειται για ιό του αναπνευστικού συστήματος, όπως είναι, για παράδειγμα, ο νέος κορονοϊός SARS-CoV2, είναι πολύ απίθανο να οδηγήσει σε πανδημία. Σποραδικά κρούσματα έχουν παρατηρηθεί σε διάφορες χώρες, είναι όμως πολύ σπάνια».

Η νόσος δεν έχει ηλικιακούς περιορισμούς, μας εξηγεί επίσης ο κ. Μαγιορκίνης και συνεχίζει: «Η ασθένεια παρατηρείται πιο συχνά σε διαβητικούς, αλκοολικούς, χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών (ΧΕΝ), ανοσοκατεσταλμένους και ασθενείς με περιφερική αγγειοπάθεια».

Η νόσος

Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που έχει δώσει στη δημοσιότητα ο ΕΟΔΥ για τη χώρα μας, από την αρχή του έτους 2023 και μέχρι σήμερα έχουν δηλωθεί στον Οργανισμό 104 περιστατικά με λοίμωξη από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α σε παιδιά και ενήλικες.

Μεταξύ των περιστατικών περιλαμβάνονται 27 θάνατοι, εκ των οποίων 11 σε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών. Με αφορμή την ανησυχία που έχουν προκαλέσει στην κοινή γνώμη της χώρας μας οι πληροφορίες για τη βαριά κλινική συμπεριφορά του STSS στην Ιαπωνία και δεδομένου ότι αυτό το σύνδρομο έχει καταγραφεί ήδη στη χώρα μας, υπενθυμίζεται ότι ο στρεπτόκοκκος Α μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις, είτε ήπιες είτε θανατηφόρες, κυρίως όταν φτάνει να εισέλθει στην κυκλοφορία του
αίματος και να προκαλέσει ασθένειες όπως η αμυγδαλίτιδα, το κηρίο, η οποία είναι μια μεταδοτική λοίμωξη του δέρματος, και η οστρακιά.

Ετσι, απευθυνόμενη κυρίως στους γονείς, η πρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Βορείου Ελλάδας, Ολγα Τζέτζη, δηλώνει στα «Π»: «Η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α εκδηλώνεται κλινικά ως φαρυγγίτιδα ή οστρακιά, δηλαδή φαρυγγίτιδα με συνοδό εξάνθημα στο σώμα, η οποία διαγιγνώσκεται εύκολα κλινικά
από τον παιδίατρο και θεραπεύεται με αντιβιοτική αγωγή.

Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις της διεισδυτικής λοίμωξης, δηλαδή της κυκλοφορίας του μικροβίου στο αίμα, κάτι που μπορεί να προκαλέσει μικροβιαιμία ή/και σηψαιμία, και της πρόκλησης σοβαρής νόσησης, αλλά και ενδεχομένως θανάτου, και αυτό σε περιστατικά παιδιών οι γονείς των οποίων ζητούν καθυστερημένα ιατρική βοήθεια ή τα παιδιά έχουν ανοσοποιητικό σύστημα που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη λοίμωξη για να την καταπολεμήσει εγκαίρως. Ετσι, επί υπόπτων συμπτωμάτων συνιστάται η επικοινωνία με τον παιδίατρο για κλινική εκτίμηση και ο παιδίατρος θα κρίνει την περαιτέρω αντιμετώπιση».


* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 27/3