Tους συνανθρώπους μας ηλικίας 70 ετών και άνω, καθώς και εκείνους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα αφορούν, κυρίως, πλέον τόσο οι απλές νοσηλείες όσο και οι διασωληνώσεις και οι απώλειες λόγω επιπλοκών της λοίμωξης COVID-19 στη χώρα μας.

Αυτά τονίζει, μεταξύ άλλων, σήμερα στα «Π» η καθηγήτρια Παιδιατρικής Παθολογίας Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας και της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Βάνα Παπαευαγγέλου. Η ίδια σημειώνει επίσης ότι ενώ η επιστημονική ιατρική κοινότητα πέτυχε την κινητοποίηση του πληθυσμού, υπήρξαν, ταυτόχρονα, παραφωνίες και διάδοση fake news σχετικά με τις οδηγίες έναντι της πανδημίας.

Κυρία Παπαευαγγέλου, μελετώντας τα επιδημιολογικά στοιχεία του ΕΟΔΥ, δημιουργείται βάσιμα η πεποίθηση ότι συνάνθρωποί μας ηλικίας 60 ετών και άνω διασωληνώνονται πλέον, ενώ άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω είναι εκείνα που καταλήγουν από επιπλοκές του COVID-19. Είναι έτσι;

Μετά την επικράτηση της παραλλαγής «Ο», από τις αρχές του 2022, παρατηρήθηκε μια σταθερή μετακίνηση της διάμεσης ηλικίας των κρουσμάτων σε μεγαλύτερες ηλικίες. Υπενθυμίζω ότι στο τέλος του 2021, όταν εμφανίστηκε η επιδημική έξαρση λόγω της «Ο1», τα περισσότερα κρούσματα αφορούσαν νέους 18-34 ετών, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα η διάμεση ηλικία των κρουσμάτων να είναι τα 35 έτη, ενώ περίπου 1 στα 4 κρούσματα αφορούσε παιδιά και εφήβους ηλικίας κάτω των 18 ετών. Κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών αυξήθηκε σταδιακά η διάμεση ηλικία των κρουσμάτων, ιδιαίτερα μετά τον Μάρτιο του 2022, με αποτέλεσμα τον Μάιο η διάμεση ηλικία των κρουσμάτων να αυξηθεί στα 44 έτη. Κατά τη διάρκεια της νέας επιδημικής έξαρσης το καλοκαίρι λόγω της επικράτησης «Ο4/Ο5», παραλλαγών που προκαλούν ηπιότερη νόσο σε ένα περιβάλλον με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων >65 ετών, και ενώ έχουμε πλέον στη διάθεσή μας και προφυλακτική αντιική αγωγή, άλλαξε πλέον σημαντικά η εικόνα των συνανθρώπων μας που διασωληνώνονται ή χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο COVID-19. Ετσι, εδώ και κάποιους μήνες η διάμεση ηλικία των ασθενών που διασωληνώνονται είναι τα 73 έτη, ενώ ποσοστό >95% των ασθενών που καταλήγουν έχουν διάμεση ηλικία 80 έτη ή αφορούν άτομα με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, που τα καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτα στον ιό.

Σας ανησυχεί η ιδιαίτερα χαμηλή εμβολιαστική κίνηση σχετικά με τη λήψη αναμνηστικών δόσεων κατά της Όμικρον 4 και της Όμικρον 5 διεθνώς και στη χώρα μας; Αναμένουμε νέα έξαρση της πανδημίας και η εμβολιαστική κάλυψη στους ευπαθείς και τους ευάλωτους δεν είναι ικανοποιητική.

Η πανδημία δεν έχει πλήρως ελεγχθεί και συνεπώς σαφώς και υπάρχει πιθανότητα έξαρσης των κρουσμάτων κατά τους επόμενους χειμερινούς μήνες. Γενικά ο κόσμος εμφανίζει μια «εμβολιαστική κόπωση». Προφανώς ο καλός καιρός που έχουμε μέχρι σήμερα επίσης έχει συμβάλει στην καθυστέρηση της χορήγησης αναμνηστικών δόσεων. Πιστεύω, όμως, ότι με την έλευση του χειμώνα και με την αναμενόμενη αύξηση των κρουσμάτων οι ευάλωτοι συνάνθρωποί μας θα προσέλθουν να εμβολιαστούν.

Ποιες ηλικίες συνανθρώπων μας αφορούν πλέον οι νοσηλείες σε απλές κλίνες COVID-19 στα νοσοκομεία του ΕΣΥ της χώρας μας; Εχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά;

Σήμερα έχουν μεταβληθεί σημαντικά τα χαρακτηριστικά των νοσηλευόμενων ασθενών. Πολλοί από αυτούς είναι άτομα που νοσηλεύονται λόγω άλλων νοσημάτων και ταυτόχρονα διαγιγνώσκονται με COVID-19. Οι εισαγωγές λόγω της λοίμωξης αφορούν άτομα μεγάλης ηλικίας και άτομα με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τα οποία είτε δεν έλαβαν είτε δεν πρόλαβαν τη διαθέσιμη αντιική αγωγή.

Αποτύχαμε, δήλωσε πρόσφατα η διευθύντρια των Κέντρων Πρόληψης και Ελέγχου των Νόσων (CDC) των ΗΠΑ. Αποτύχαμε, δήλωσε και ο καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Σωτήρης Τσιόδρας. Αναφέρονταν και οι δύο στην επιστημονική ιατρική κοινότητα. Ποια είναι η δική σας γνώμη;

Δεν θεωρώ ότι αποτύχαμε. Θα συμφωνήσω με τον καθηγητή κ. Τσιόδρα ότι στη χώρα μας υπήρξε πολυφωνία, με αρκετές «παραφωνίες» στις συστάσεις από πολλούς «ειδικούς», ακόμα και από άτομα που διέδιδαν ψευδείς ειδήσεις για τα ζητήματα της πανδημίας. Όμως θεωρώ ότι καταφέραμε να πείσουμε την πλειονότητα του πληθυσμού να εφαρμόσει τα προτεινόμενα μέτρα, να προστατευτεί και να περιορίσει την έκθεσή του στον ιό, καθώς και να φορέσει μάσκα. Επίσης, η πλειονότητα του πληθυσμού πείστηκε να εμβολιαστεί. Σίγουρα θα μπορούσαμε να τα έχουμε καταφέρει ακόμα καλύτερα, αλλά νομίζω ότι γενικά οι Έλληνες συμπεριφέρθηκαν υπεύθυνα και με εμπιστοσύνη στην ιατρική κοινότητα.

Περιέργως, έχει ανασταλεί η διεθνής συζήτηση σχετικά με την παρασκευή ενός εμβολίου κατά του νέου κορονοϊού που θα χορηγείται μία φορά τον χρόνο… Υπάρχει κάποια δυσμενής εξέλιξη στο θέμα;

Δεν γνωρίζω κάτι τέτοιο. Το πιθανότερο είναι ότι εκεί θα καταλήξουμε. Φέτος το φθινόπωρο οι συνάνθρωποί μας μεγαλύτερης ηλικίας θα εμβολιαστούν με τα επικαιροποιημένα εμβόλια (4η ή 5η δόση, ανάλογα με την ηλικία τους) και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρειαστεί επιπλέον εμβολιασμός κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Όμως η πανδημία μάς έχει ξαφνιάσει πολλές φορές, οπότε ας περιμένουμε λίγο ακόμα. Επίσης, είναι πιθανό μέσα στην επόμενη διετία-τριετία να κυκλοφορήσουν εμβόλια που θα προστατεύουν ταυτόχρονα από γρίπη και κορονοϊό και θα χορηγούνται ετησίως κάθε φθινόπωρο σε ευάλωτα άτομα.