Μία αποκλειστική μαρτυρία ενός πρώην τρολ του ΣΥΡΙΖΑ. Επώνυμοι και ανώνυμοι λογαριασμοί που έγιναν μετακλητοί. Ανώνυμα account που στηρίζουν το κόμμα της Κουμουνδούρου. Οι επιθέσεις σε δημοσιογράφους. Η έρευνα του inside story για τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ.

H έρευνα ξεκινά με τον ορισμό του τρολ: «Στο διαδίκτυο ο όρος 'τρολ' έχει μεγάλη ιστορία και δεν εφαρμόζεται μόνο στην πολιτική και τις αντιπαραθέσεις της. Ο παραδοσιακός ορισμός του είναι η δημιουργία αναστάτωσης και χάους στο διαδίκτυο, ξεκινώντας καυγάδες ή ενοχλώντας (harass) ανθρώπους με οποιονδήποτε τρόπο.»

Η στρατολόγηση

Ο Κώστας ήταν ένας από τους τουιτεράδες που κατέβηκαν στην πλατεία Συντάγματος, για να διαμαρτυρηθούν με τους αγανακτισμένους. Τότε ήρθε σε επαφή με τον ΣΥΡΙΖΑ. «Εκείνη την περίοδο η πολιτική κουβέντα στο Twitter άρχισε να έχει μία μεγαλύτερη επίδραση, τουλάχιστον στον μικρόκοσμο των κοινωνικών δικτύων. Πολιτικοί και κόμματα έβλεπαν πως όταν ένα στέλεχός τους έκανε ένα tweet, το έκαναν 50 retweet. Όταν έκανα εγώ ένα tweet, είχα 500 retweet.

Στα επιτελεία άρχισαν να διαπιστώνουν ότι κάποιοι άλλοι είχαν σταδιακά μεγαλύτερη απήχηση από τους ίδιους. Ενώ ήταν ακόμα αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ παρατήρησε ότι κάποιοι άνθρωποι τον στήριξαν, χωρίς να είναι μέλη του. Κάποιους από αυτούς προσπάθησε να μας στρατολογήσει. Η πρώτη δικτύωσή μας έγινε στο Σύνταγμα, στους Αγανακτισμένους. Εκεί γνωστοί τουιτεράδες, που μιλούσαν μόνο διαδικτυακά, άρχισαν να γνωρίζονται μεταξύ τους. Εκεί έγινε και η πρώτη όσμωση τουιτεράδων με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πολύ έξυπνα έβαλε τη νεολαία του και στρατολόγησε κόσμο. Εμένα με προσέγγισαν, επειδή ήμουν από τους πολύ γνωστούς τουιτεράδες. Και με στρατολόγησαν μαζί με άλλους δυνατούς χρήστες του μέσου. Όταν με κάποιον τρως ξύλο στην πορεία, τότε αρχίζεις να τον εμπιστεύεσαι. Όταν μου πρότειναν να ενταχθώ στην ομάδα τους, δεν είχα τη φιλοδοξία να μπω στο κόμμα ή να κάνω πολιτική καριέρα. Το μόνο που ήθελα ήταν να επηρεάσω κόσμο απέναντι στη λαίλαπα των μνημονίων. Αυτό δεν αφορούσε μόνο εμένα. Γενικά τα πρώτα τρολ που στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν αριστεροί ιδεολόγοι που ήθελαν να αντιταχθούν στη λογική του μνημονιακού μονόδρομου. Γι' αυτό και δεν φοβόμασταν να στηλιτεύσουμε τα κακώς κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, καλώς ή κακώς, ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε το κόμμα που φαινόταν ότι μπορεί να βάλει τέλος σε αυτή την πολιτική. Αυτός ήταν ο λόγος που στρατολογηθήκαμε ως τρολ στο κόμμα».

Ο ίδιος δήλωσε στο insidestory.gr ότι η δουλειά των τρολ άλλαξε ριζικά το 2012, «όταν διαφάνηκε ότι αργά ή γρήγορα ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει κυβέρνηση. «Τα πράγματα σοβάρεψαν και το κόμμα αποφάσισε να οργανώσει καλύτερα τους υποστηρικτές του στο Twitter. Ήθελε να τους μετατρέψει από μονάδες σε μία οργανωμένη ομάδα με οργανωμένη δράση. Κεντρικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση έπαιξαν ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, κάποια από τα οποία αργότερα ασχολήθηκαν με το θέμα των τηλεοπτικών αδειών και το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης», είπε ο ίδιος.

To Insidestory.gr ρωτά για τις υποχρεώσεις ενός στρατολογημένου τρολ. «Είχαμε έναν συντονιστή, ο οποίος ξέραμε ότι είχε έδρα στην Κουμουνδούρου. Ήταν μέλος του κόμματος και ξέραμε το όνομά του. Τα πρωινά έστελνε ένα μέιλ στην κοινή λίστα με όλα τα τρολ, περίπου 100 άτομα, στην οποία ήμουν και εγώ. Εκεί μας προωθούσε τα non-paper, όπου μας έλεγε ποια θέματα έπρεπε να 'παίξουμε' στο Twitter και με ποια χάσταγκ. Γνωρίζαμε ότι τα μέιλ έβλεπαν και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Στις αρχές, τα περισσότερα θέματα αφορούσαν στην πολιτική του κόμματος, ήταν δηλαδή μία θετική πολιτική προπαγάνδα υπέρ του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Για να δώσουμε μερικά παραδείγματα: τουιτάραμε υπέρ μιας διαδήλωσης κατά του ΕΝΦΙΑ και υποστηρίζαμε πόσο άδικος φόρος είναι. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας έδινε συνέντευξη στο Twitter, μπαίναμε να βοηθήσουμε με αβανταδόρικες ερωτήσεις, θετικά σχόλια και retweet. Όταν ήρθε ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, βομβαρδίσαμε με σχόλια, tweet, retweet. Αυτό ήταν ένα δώρο στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ, που έβλεπε τα χάσταγκ του πρώτα σε τάσεις στο Twitter. Ουσιαστικά ήμασταν κάτι σαν τους influencers στο Instagram σήμερα: αντί να πουλάμε παπούτσια, πουλούσαμε τον Τσίπρα».

Από την πολιτική προπαγάνδα στις προσωπικές επιθέσεις

Σύμφωνα με πολλές πηγές που μίλησαν στο inside story, η μνημονιακή μετάλλαξή του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε τον τρόπο δράσης των τρολ. «Καθώς ο μνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσε να προπαγανδίσει την αντιμνημονιακή πολιτική που εγκατέλειψε οριστικά με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, τα τρολ άλλαξαν στόχευση και προχώρησαν μαζικά και οργανωμένα σε προσωπικές επιθέσεις. Οι υπεύθυνοι άρχισαν να μας ζητάνε να στοχοποιούμε πολιτικούς αντιπάλους σε προσωπικό επίπεδο και όχι σε πολιτικό. Ενώ στο παρελθόν μας έλεγαν 'σήμερα παίζουμε το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης με αυτά τα χάσταγκ', μετά τη μνημονιακή στροφή του κόμματος επικράτησε σταδιακά η σκανδαλοθηρία σε στιλ 'γράψτε ότι αυτός από τη ΝΔ θα πάει φυλακή'. Κάποιοι αντιδράσαμε σε αυτό και δεν τα τουιτάραμε. Ωστόσο, η στροφή από το πολιτικό στο προσωπικό κάποιους μας ξενέρωσε. Γουστάραμε να γράφουμε αντιφασιστικά tweet υπέρ του Φύσσα, γιατί ήμασταν ιδεολόγοι. Για αυτό και το κάναμε καλά και είχαμε απήχηση, κάτι που ήταν ένας από τους παράγοντες που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Αυτό που σίγουρα δεν θέλαμε ήταν να κάνουμε προσωπική επίθεση στον Βαρβιτσιώτη ή τον Γεωργιάδη, όσο κι αν διαφωνούσαμε μαζί τους πολιτικά. Όταν το είδα αυτό, κατάλαβα ότι η φάση είχε χάσει για πάντα την πλάκα της και σίγουρα εγώ δεν θα υποστήριζα τη μεταμόρφωση του ΣΥΡΙΖΑ σε μνημονιακό κόμμα μέσω προσωπικών επιθέσεων. Έτσι και έφυγα. Δεν ήθελα να γίνω ένα τυφλό κομματικό εργαλείο».

Οι παραπάνω αλλαγές έκαναν πολλά τρολ να αποχωρήσουν από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της εξάμηνης διαπραγμάτευσης και του δημοψηφίσματος. «Αποχώρησαν όσοι πίστευαν ιδεολογικά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε να φέρει μία αλλαγή. Στο τέλος έμειναν μόνο οι πωρωμένοι ή αυτοί που ήθελαν αργότερα να διοριστούν. Το θλιβερό στην υπόθεση είναι πως όταν κάποιος 'έφευγε από το μαντρί', οι πρώην σύντροφοί του τον έβριζαν και του έκαναν επιθέσεις, όπως ακριβώς έκαναν στους πολιτικούς αντιπάλους τους. Τα τρολ που έμειναν έκαναν δολοφονίες χαρακτήρα σε όσους έφευγαν. Το έκαναν και σε μένα, το κάνουν ακόμα. Μαζεύονται πέντε-έξι τρολ, που αρχίζουν τα σκωπτικά και ειρωνικά σχόλια, για να τσιμπήσεις και να τους βρίσεις, ώστε να γίνει χαμός και να σε βγάλουν εκτός εαυτού. Για μένα έγραψαν ότι πληρώνομαι από κύκλους της δεξιάς και ότι είμαι ρουφιάνος. Είναι κρίμα που μία προσπάθεια ενημέρωσης “από τα κάτω” και θετικής παρουσίασης αρχών της Αριστεράς κατέληξε να είναι ένα κονταροχτύπημα στη λάσπη και fake news για συγγενικά πρόσωπα πολιτικών αντιπάλων».

Ο μύθος του 0,60 και η αλήθεια των μετακλητών

Μία από τις τελευταίες ερωτήσεις ήταν αν πληρωνόταν ως τρολ του ΣΥΡΙΖΑ. Η απάντησή του ήταν αρνητική. «Όλα αυτά που λέγονται για 60 λεπτά το κάθε tweet είναι ψέματα. Τα καλά χρόνια της ομάδα διαδικτύου του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή από το 2011 έως το 2015, χτίστηκαν πάνω στον ενθουσιασμό και την ιδεολογική πίστη τουιτεράδων ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα βάλει τέλος στα μνημόνια και θα φέρει κάτι καινούριο. Το κάναμε γιατί το γουστάραμε και γι’ αυτό το λόγο το κάναμε καλά, με αποτέλεσμα την πλήρη κυριαρχία του κόμματος στο Twitter. Δεν μας πλήρωναν. Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι κάποια τρολ αργότερα εξαργύρωσαν την υπηρεσία τους με θέσεις μετακλητών σε υπουργεία»...