Η συζήτηση που έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια εκτείνεται στο συνολικό όραμα για το τι μέλλει γενέσθαι στη βορειοανατολική Χαλκιδική. Στο Σωματείο Μεταλλωρύχων Υπογείων Στοών στη Μεγάλη Παναγιά, ορεινό χωριό της περιοχής με πολλούς εργαζόμενους στα μεταλλεία, οι παρευρισκόμενοι μοιράζονται την άποψη ότι η τουριστική και η αγροτική ανάπτυξη είναι αδύνατη.

Η δυσχέρεια της πρόσβασης, ο μακρύς χειμώνας και οι ελάχιστα πειστικές εναλλακτικές που έχουν προταθεί από το πολιτικό προσωπικό είναι παράγοντες που καθιστούν τα μεταλλεία και τη βιομηχανική ανάπτυξη της περιοχής μονόδρομο. Για τον πρόεδρο του σωματείου, Χρήστο Ζαφειρούδα, μάλιστα, μια τέτοια ανάπτυξη θα δικαιολογούσε και μια περιορισμένη επιβάρυνση του περιβάλλοντος, στον βαθμό που είναι αναγκαία. Ο δήμαρχος του Δήμου Αριστοτέλη, Γιώργος Ζουμπάς, έχει ωστόσο διαφορετική άποψη. «Πιστεύουμε ότι η Βόρεια Χαλκιδική έχει δώσει από τα σπλάχνα της γης της ό,τι είχε να δώσει στην ελληνική και στην παγκόσμια οικονομία».

Ο ίδιος προκρίνει ένα μοντέλο αειφόρου ανάπτυξης που έχει πιο μακροχρόνιο και πιο θετικό ορίζοντα από τη βιομηχανική ανάπτυξη. «Το Μεταγκίτσι, που έχει στραφεί στην ελιά, έχει καλύτερο εισόδημα από τη Μεγάλη Παναγιά και τα μεταλλευτικά χωριά. Το ίδιο και τα Βραστά», αντιπροτείνει στις ενστάσεις για τη δυνατότητα τουριστικής και αγροτικής ανάπτυξης των ορεινών περιοχών. Είναι αυτή η διχογνωμία στην οποία να φαίνεται να καταλήγει κάθε συζήτηση για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους στην περιοχή και αυτή που πρέπει να επιλυθεί, προτού ο παράδεισος της Χαλκιδικής γίνει μια ωραία ανάμνηση και θλιβερό παρόν – με τον τρόπο που το έπαθε και ο Λάκκος Καρατζά.