Αναδρομή στις ορκωμοσίες των Αμερικανών προέδρων

«Ορκίζομαι επίσημα να ασκώ με πίστη το αξίωμα του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και κατά το καλύτερο των δυνατοτήτων μου να διαφυλάττω, να προστατεύω και να υπερασπιστώ το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών».

 Είναι η φράση που επαναλαμβάνεται κάθε φορά στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών από τότε που ο Τζορτζ Ουάσιγκτον ορκίστηκε για πρώτη φορά το 1789. Ο όρκος του αξιώματος ("Oath Of Office") καθιερώθηκε από το αμερικανικό Σύνταγμα, το οποίο καθορίζει επίσης και την ακριβή ημερομηνία της τελετής: κάθε τέσσερα χρόνια στις 20 Ιανουαρίου.

 Το 2021 στις 20 Ιανουαρίου η  Lady Gaga και η Τζένιφερ Λόπεζ θα βρεθούν επί σκηνής, μαζί με άλλους, κατά την τελετή της ορκωμοσίας του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν την ερχόμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον, η οποία θα αποτελέσει μια βιτρίνα της διαφορετικότητας στην Αμερική, όπως ανακοίνωσε η ομάδα του.

Οι δύο καλλιτέχνιδες θα τραγουδήσουν κατά την τελετή της ορκωμοσίας του 46ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών που θα πραγματοποιηθεί στις 20 Ιανουαρίου και στην οποία θα συμμετάσχουν ακόμη ένας μαύρος πυροσβέστης από την Τζόρτζια, μία πρώην Νέα Δαφνοστεφής Ποιήτρια, ένας καθολικός ιερέας και ένας πάστορας από τη γενέτειρα του Μπάιντεν, το Γουίλμινγκτον του Ντελαγουέρ.

Χθες έγινε γνωστό πως παράλληλα με την ορκωμοσία θα μεταδοθεί τηλεοπτικά ένα σόου, του οποίου οικοδεσπότης αναμένεται να είναι ο Τομ Χανκς, που θα περιγράφει τον παλμό της εκδήλωσης σε όλη την Αμερική.

Η Lady Gaga θα τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο και η Λόπεζ θα δώσει μια μουσική παράσταση.

Η τελετή της ορκωμοσίας θα είναι περιορισμένη εξαιτίας της πανδημίας της Covid-19 και των αυξανόμενων ανησυχιών για την ασφάλεια αφού ένας όχλος υποστηρικτών του Τραμπ επιτέθηκε στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ επιδιώκοντας να αποτρέψει την επικύρωση της νίκης του Μπάιντεν από το νομοθετικό σώμα.

Το κοινό δεν θα μπορεί να είναι παρόν για να παρακολουθήσει την ορκωμοσία που θα γίνει στον δυτικό τομέα του κτιρίου του Καπιτωλίου, ο οποίος έχει πλέον οχυρωθεί με φράκτες και προστατεύεται από χιλιάδες μέλη της Εθνοφρουράς.

 Ανακοινώνοντας αυτούς που θα μιλήσουν κατά την τελετή, η ομάδα του Μπάιντεν αναφέρθηκε στην υποστήριξη της Lady Gaga στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ και σε θέματα υγείας, καθώς και τη συμβολή της Λόπεζ στη συνειδητοποίηση της δυσανάλογης επίδρασης του νέου κοροναϊού στους Λατινοαμερικανούς.

 Ορκωμοσίες Προέδρων

 Το πιο πρόσφατο αξιοπερίεργο συνέβη το 2009, όταν ο Μπαράκ Ομπάμα μπέρδεψε τα λόγια του στην πρώτη του ορκωμοσία και αναγκάστηκε να την επαναλάβει σε «μίνι» τελετή στο Λευκό Οίκο.

 Η ιστορία περιλαμβάνει κι άλλες εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως ο σπουδαίος λόγος της δεύτερης ορκωμοσίας του Αβραάμ Λινκολν το Μάρτιο του 1865, κατά τη διάρκεια του πολέμου για την απόσχιση, με τον πρόεδρο να αγωνίζεται για την ενότητα.

 Σύμφωνα με τον εξειδικευμένο στους Αμερικανούς προέδρους ιστορικό Πολ Μπόλερ, «η δεύτερη ομιλία στην ορκωμοσία του Λίνκολν ήταν πολύ ωραία και αναφέρεται συχνά, όπως θα έπρεπε να αναφέρεται, ακόμη και στην Ευρώπη. Είχαν εντυπωσιαστεί από αυτήν. Είπαν πως κανένας στην Ευρώπη δεν θα μπορούσε να κάνει τόσο όμορφη ομιλία, όσο ο Λίνκολν».

 Υπάρχουν όμως και οι αποτυχημένες ομιλίες, όπως εκείνη του βραχύβιου προέδρου Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον, η οποία διήρκεσε πάρα πολύ. Μάλιστα, ο Μπόλερ τη χαρακτηρίζει «βαρετή»: «Η μεγαλύτερη τελετή ήταν για τον Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον το 1840. Μίλησε τόσο πολύ, όχι για την Αμερική, αλλά ακόμη και για την αρχαία ιστορία. Ήταν η πιο βαρετή ομιλία που έγινε ποτέ. Ήταν ένα μήνα πρόεδρος, μετά αρρώστησε και πέθανε από πνευμονία».

Η διάσημη φράση του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι στη δική του ορκωμοσία «μη ρωτάτε τι μπορεί να κάνει η πατρίδα σας για εσάς. Ρωτήστε τι μπορείτε να κάνετε εσείς για την πατρίδα σας» εξασφάλισε στον JFK μια θέση στην ιστορία των προεδικών ομιλιών.

 Κι αν η δολοφονία του Κένεντι περίπου 2,5  χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων του σόκαρε τους Αμερικανούς και όχι μόνο, η αμερικανική κρατική μηχανή συνέχισε να δουλεύει. Στις 22 Νοεμβρίου 1963 ο JFK άφησε την τελευταία του πνοή στο Ντάλας, την ίδια ημέρα ο αντιπρόεδρος Λίντον Τζόνσον ορκιζόταν σε εξαιρετικά φορτισμένες συνθήκες μέσα στο Air Force One.

 Στις πιο σημαντικές στιγμές της ημέρας ξεχωριστή θέση κατέχει η καθιερωμένη παρέλαση κατά μήκος της Λεωφόρου Πενσιλβάνια, στον αριθμό 1600 της οποίας βρίσκεται ο Λευκός Οίκος.