Αν δεν είναι αυτό μπεστ σέλερ, τότε ποιο; Εμβληματικό κείμενο του Ευάγγελου Λεμπέση, γραμμένο στην Κατοχή, που εκδόθηκε το 1941, έρχεται σήμερα να γίνει πολύτιμο εγχειρίδιο κατά της χυδαιότητας, της αναξιοκρατίας και κοινωνικών συστημάτων που ποδοπατούν τη ζωή μας.

«H βλακεία», κατά τον Λεμπέση, «ως αντίθετο της ευφυΐας, χαρακτηρίζει ιδιαίτερα ορισμένους τύπους και ομάδες ανθρώπων που βλέπουν την εξουσία σαν πηγή εξυπηρέτησης ιδιοτελών συμφερόντων και πελατειακών διασυνδέσεων. Έτσι οι “βλάκες”, σε αντίθεση με τους ευφυείς, επιδιώκουν, συνήθως με ανέντιμα, αθέμιτα ή και παράνομα μέσα, να εξυπηρετήσουν ιδιοτελή συμφέροντα εις βάρος του κοινού αγαθού».  Διαβάζοντας, μαθαίνεις ότι η βλακεία είναι αταξική. Ο βλάκας ευδοκιμεί σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Μάλιστα, τονίζεται ότι για τον πολύ κόσμο ο απατεώνας θεωρείται και ευφυής μια και «η πονηριά αποτελεί φυσική ιδιότητα των βλακών» και βεβαίως η ανηθικότητα είναι αποκλειστικό προϊόν τους.

Πολλές οι αναλύσεις σχετικά με τις θεωρίες που αναπτύσσει ο Λεμπέσης. Η πιο πετυχημένη είναι αυτή που αναφέρεται στην Ελλάδα του ’80, ’90, και 2000, που ζούσε στην αυταπάτη της ευμάρειας. Η βλακεία είχε χτυπήσει «κόκκινο». Παρόλη τη φανερή από τότε παγκόσμια τάση, η οποία έλεγε ότι ο έξυπνος άνθρωπος θα είναι αυτός που θα μπορεί να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες, αυτός που θα μπορεί να αλλάξει επάγγελμα, αυτός που θα είναι ευέλικτος, εμείς οι Έλληνες στον κόσμο μας...

Ο συγγραφέας υπογραμμίζει το αυτονόητο: ότι αν δεν προωθούνται οι ικανότεροι, οι άξιοι, οι άνθρωποι με διάθεση προσφοράς για το κοινωνικό σύνολο αλλά, αντίθετα, προωθούνται από συγκεκριμένα συστήματα οι βλάκες, τότε η αποτυχία της κοινωνίας είναι δεδομένη. Ογδόντα τρία χρόνια μετά, το αλληγορικό πόνημα αναδεικνύει όλα τα σύγχρονα προβλήματα και τις κομματικές - πελατειακές πρακτικές της μεταπολιτευτικής περιόδου, φανερώνοντας τα αίτια και τις «βλακώδεις» συμπεριφορές στις οποίες έχει τις ρίζες της η παρακμή της ελληνικής κοινωνίας.

«Αφού ο βλάκας βρίσκεται στα πρόσω και ο έξυπνος στα μετόπισθεν... τότε μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι!», έγραφε ο Παύλος Παλαιολόγος. Και ο Κώστας Βάρναλης: «Οι βλάκες είναι οι πραγματικά ευφυείς και οι λεγόμενοι “ευφυείς” είναι οι πραγματικά βλάκες. Τι θα πει ευφυής; Ο “ευ πεφυκώς”, εκείνος που από φυσικού του είναι επιτήδειος για μια δουλειά»! Ψάξτε το και διαβάστε το κείμενο και κάντε τις αναγωγές και τα κουμάντα σας... Το συστήνω ανεπιφύλακτα.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 22/3