Η ΚΡΙΣΗ στις αμερικανικές τράπεζες οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο της υψηλής τεχνολογίας, την οποία ακολούθησε η παρ’ ολίγον (;) «κανονιά» της Credit Suisse, υπενθύμισε κάτι το οποίο θα έπρεπε να έχει γίνει συνείδηση μέχρι τώρα.

Η εποχή των βεβαιοτήτων έχει παρέλθει. Ανεπιστρεπτί. Ο μεν κλάδος των hi tech start up επιχειρήσεων θεωρείται από τους πλέον δυναμικούς και ανερχόμενους, είναι η κοιτίδα της καινοτομίας, η δε Credit Suisse είναι μεταξύ των 30 πιο σημαντικών συστημικών τραπεζών παγκοσμίως. Κι όμως τράπεζες οι οποίες είναι σημεία αναφοράς στις start up πρακτικά χρεοκόπησαν και μία εμβληματική ελβετική τράπεζα χρειάζεται διάσωση. Να τεθεί θέμα τραπεζικής πίστης στην Ελβετία θεωρείτο τόσο απίθανο όσο να κυκλοφορήσουν κόκκινα δολάρια. Και η Ευρώπη μέχρι πρότινος νόμιζε ότι δεν θα ξαναγίνει πόλεμος και πάντως όχι που να την αφορά και τώρα τρέχει να εξοπλίσει τους Ουκρανούς για να αναχαιτίσουν τη ρωσική αρκούδα, η οποία ξύπνησε από τη χειμερία νάρκη και κόβει βόλτες στην ευρωπαϊκή αυλή.

Και επίσης τρέχει να εξοπλιστεί η ίδια και να ενισχύσει την αμυντική βιομηχανία της, διότι συνειδητοποίησε ότι η περίοδος των λουλουδιών τελείωσε. Η παραδοχή του Γερμανού υπουργού Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, ότι ο γερμανικός στρατός δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί τη χώρα αν χρειαστεί, συνοψίζει το άγριο ξύπνημα σε μία πραγματικότητα η οποία υπήρχε, απλώς η Ευρώπη ζούσε σε μία άλλη, παράλληλη. Η δήλωση Πιστόριους εμπεριέχει δε δύο σοκαριστικές προφανώς για τους Γερμανούς παραδοχές. Πρώτον, ότι ίσως χρειαστεί να υπερασπιστούν στρατιωτικά τη χώρα τους και, δεύτερον, ότι δεν είναι σε θέση να το κάνουν. Δύο βεβαιότητες μαζί κατέρρευσαν. Έστω κι έτσι όμως οι Ευρωπαίοι, όψιμα, κινούνται. Αν και, για να είμαστε ακριβείς, κάποιοι είχαν ξεκινήσει από πιο νωρίς αντιλαμβανόμενοι το αυτονόητο. Ότι κράτη δίχως ισχυρές ένοπλες δυνάμεις αργά ή γρήγορα θα το πληρώσουν. Ακόμα και αν νομίζουν ότι είναι σε «προστατευμένη» γεωγραφικά περιοχή ή ότι διανύουν ήρεμη ιστορική περίοδο χωρίς εκπλήξεις. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομία, η οποία είναι συναρτώμενη με τη στρατιωτική ισχύ και το αντίστροφο.

Έρχεται η στιγμή -πάντα έρχεται- που η Ιστορία χτυπά βίαια την πόρτα και ξαφνιάζει αυτούς που δεν έχουν ακούσει προηγουμένως τα βήματά της. Τώρα μπήκαμε σε νέα φάση. Οι Ιταλοί ναυπηγούν το πιο ισχυρό πολεμικό ναυτικό της Ευρώπης, οι Πολωνοί οικοδομούν τον πιο ισχυρό στρατό ξηράς στη Γηραιά Ήπειρο, οι Γάλλοι αυξάνουν και πάλι τον αμυντικό προϋπολογισμό τους, οι Γερμανοί θα διαθέσουν 100 δισ. μόνο σε πρώτη φάση, οι Βρετανοί αναβιώνουν τη ναυτική ισχύ τους, χώρες όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Κροατία αποκτούν εξελιγμένα οπλικά συστήματα, η Αίγυπτος, για να επεκταθούμε στη γειτονιά μας, φτιάχνει φαραωνικές ένοπλες δυνάμεις αγοράζοντας ό,τι πετάει και ό,τι πλέει.

Θα παρατηρήσατε ότι τα περισσότερα από τα προαναφερθέντα κράτη δεν αντιμετωπίζουν άμεση απειλή ασφάλειας, κατανοούν όμως κάτι απλό: ότι εύκολα μπορεί να αποκτήσεις αν δεν έχεις ισχυρό στρατό. Επίσης αντιλήφθηκαν ότι κανείς δεν σε υπολογίζει στο διεθνές σύστημα αν δεν έχεις ισχυρό στρατό και ότι δεν μπορείς καν να ασκήσεις κυριαρχικά δικαιώματα ακόμα και σε καιρό ειρήνης αν δεν έχεις ισχυρό στρατό. Και κυρίως κατάλαβαν ότι σε καιρούς όπου οι βεβαιότητες τελειώνουν επιβάλλεται να έχεις ισχυρό στρατό.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 18/3