Γερμανία: “Εθνική προδοσία” η αρπαγή της Nike από την Adidas ύστερα από 77 χρόνια

Η εθνική Γερμανίας έφυγε από την ντόπια Adidas ύστερα από 77 χρόνια για να μεταπηδήσει στην αμερικανική Nike, και στη χώρα γίνεται λόγος για εσχάτη προδοσία. Η γερμανική εταιρεία στήριξε τη "νασιονάλμανσαφτ" σε σπουδαίες στιγμές, πανηγύρισε μαζί της απίθανες επιτυχίες, ενώ ήταν εκεί τη στιγμή που οι ποδοσφαιριστές συνειδητοποίησαν ότι το παιχνίδι θα γινόταν και ένα γαϊτανάκι χορηγών. 

Εθνική Γερμανίας: Η μάχη των (χο)ριγών

Ένα από τα πιο σημαντικά παιχνίδια όλων των εποχών, ο τελικός του Παγκόσμιου Κυπέλλου μεταξύ της Δυτικής Γερμανίας και της Ολλανδίας στο Μόναχο, στις 7 Ιουλίου 1974, μνημονεύεται για τις 16 διαδοχικές πάσες των παικτών του Ρίνους Μίχελς που κατέληξαν στο πέναλτι που κέρδισε ο Γιόχαν Κρόιφ από τον Μπέρτι Φόγκτς. Επίσης, υπενθυμίζεται η σημαντική ανατροπή των παικτών του Χέλμουτ Σεν στο πρώτο ημίχρονο, με το πέναλτι του Πάουλ Μπράιτνερ και το γυριστό του “χοντρούλη” Γκερντ Μίλερ, που χάρισε το τρόπαιο στους γηπεδούχους.

Η εικόνα του Φραντς Μπεκενμπάουερ να σηκώνει το πρώτο σύγχρονο τρόπαιο στην Ιστορία, αφού το προηγούμενο σχέδιο είχε πάει στη Βραζιλία, την πρώτη ομάδα που το κατέκτησε τρεις φορές, γέννησε και το χαρακτηρισμό “βασίλισσα χωρίς στέμμα”, που αφορούσε στην εθνική Ολλανδίας. Οι “οράνιε” είναι πιο διάσημοι από τους Δυτικογερμανούς παγκοσμίως, κυρίως διότι εκείνο το παιχνίδι γέννησε ένα φαινόμενο που έχει κοινωνικές προεκτάσεις: εδώ και τουλάχιστον πέντε δεκαετίες, το ερώτημα για ποιο λόγο η Ολλανδία δεν μπορεί να κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο, επιστρέφει ανά τακτά διαστήματα.

Το 1978, το 1990, το 1998, το 2010, για να σημειωθούν ορισμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες η ομάδα με τα πορτοκαλί που εμφανίστηκε στη μεγαλύτερη διοργάνωση του πλανήτη ήταν πραγματικά ξεχωριστή, οι θαυμαστές της έσκυψαν απογοητευμένοι το κεφάλι και είπαν “δεν θα το πάρουμε ποτέ”, μια συναισθηματική εκτίμηση που ως τώρα δικαιώνεται.

Όλα άρχισαν από εκείνον τον τελικό, ο οποίος, πέραν της μονομαχίας του μακαρίτη Μπεκενμπάουερ με τον αείμνηστο Κρόιφ, πέρασε στην Ιστορία και ως η μάχη των (χο)ριγών. Ο χαρακτηρισμός είναι αποκύημα της φαντασίας του γράφοντος, εν τούτοις τω όντι διεξήχθη μία εμπορική μάχη: η Δυτική Γερμανία και η Ολλανδία είχαν τον ίδιο χορηγό, δηλαδή την Adidas, ενώ ο Κρόιφ είχε αποκλειστικό χορηγό την Puma, με αποτέλεσμα να φορά την εμφάνιση της εθνικής ομάδας με δύο ρίγες αντί για τρεις, όπως είχε σχεδιαστεί.

Αν κάποιος ψάχνει την ημέρα που σφραγίστηκε ότι το ποδόσφαιρο είναι εμπορικό προϊόν, την κατάληξη της υποψίας σε βεβαιότητα, αυτή ήταν η 21η Ιουνίου του 1970, όταν η Βραζιλία νίκησε 4-1 την Ιταλία στον τελικό του “Αζτέκα” στο Μεξικό. Αν, όμως, ψάχνει την ημέρα που φανερώθηκε ότι οι χορηγοί θα μπορούν να επηρεάζουν την εικόνα στον αγωνιστικό χώρο, ο τελικός της Δυτικής Γερμανίας με την Ολλανδία είναι το ορόσημο.

Εθνική Γερμανίας: Η πίστη στο… Χερτσογκενάουραχ και τα μικρά εγκλήματα μεταξύ αδελφών

Η Adidas συμπληρώνει 100 χρόνια ζωής, αφού “γεννήθηκε” στην περιοχή Χερτσογκενάουραχ τον Ιούλιο του 2024.

Η πρώτη της ονομασία ήταν “Το εργοστάσιο παπουτσιών των αδελφών Ντάσλερ”. Οι επαΐοντες αναγνωρίζουν ότι τα δύο αδέλφια κάποια στιγμή τσακώθηκαν, δεν ξαναμίλησαν ποτέ, με τον Άντολφ να κρατά την εταιρία και να την βαφτίζει Adidas (το όνομα της οποίας βγήκε από το χαϊδευτικό του, "Άντι" και τα τρία πρώτα γράμματα του επωνύμου του) και τον Ρούντολφ (ένα όνομα που κάνει την κόντρα να μοιάζει με χριστουγεννιάτικο παραμύθι του Καρόλου Ντίκενς) να ιδρύει την Puma.

Δεν επρόκειτο απλώς για έναν τσακωμό. Ο Άντι ήταν ο τσαγκάρης της πρώτης εταιρείας, ενώ ο Ρούντι ο... υπεύθυνος δημόσιων σχέσεων. Οι δυο τους ευτύχησαν να κατακτήσουν το πρώτο χρυσό μετάλλιό τους το 1928, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ, όταν η Λίνα Ράντκε επικράτησε με παγκόσμιο ρεκόρ στα 800μ. Πέντε χρόνια αργότερα, τα αδέλφια, αλλά και ο μεγαλύτερός τους Φριτς Ντάσλερ, μπήκαν στο κόμμα των Ναζί. Αυτό δεν τους εμπόδισε να βιώσουν την απώτατη στιγμή δόξας με τον Τζέσε Όουενς στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, το 1936. Ο μαύρος Αμερικανός κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια φορώντας τα παπούτσια τους.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, η πορεία τους πήρε διαφορετικές κατευθύνσεις. Ο Άντι Ντάσλερ έδινε πληροφορίες στην Πολεμική Αεροπορία, αλλά αυτό κράτησε πέντε μήνες. Μόλις τον Φεβρουάριο του 1941, αποδεσμεύτηκε για να συνεχίσει να εργάζεται για την εταιρεία του. Ο Ρούντι μπήκε στο στρατό το 1943, αλλά δύο χρόνια μετά αποχώρησε. Συνελήφθη και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου, από όπου αφέθηκε για να γυρίσει στο σπίτι. 

Όμως, λίγο αφού επέστρεψε, οι Αμερικανοί, που είχαν πια ήδη μπει στη Γερμανία, τον συνέλαβαν. Ο Ρούντι κατηγόρησε τον Άντι ότι έδωσε την πληροφορία της αποδέσμευσής του, προκειμένου να τον συλλάβουν. Ο ίδιος ο Άντι, που ελεγχόταν για τη συνεργασία του με τους Ναζί, αρνήθηκε κάθε κατηγορία, τονίζοντας πως αυτό που έκανε ήταν να παρέχει αθλητικό εξοπλισμό ακόμα και σε Εβραίους, ενώ ήξερε ότι δεν θα είχε κέρδος. Μάρτυρας, μάλιστα, τόνισε ότι προστάτευε οικογένεια στο σπίτι του.

Ο Ρούντι, που βγήκε από το στρατόπεδο συγκέντρωσης των Αμερικανών, αυτήν τη φορά, κατηγόρησε τον αδελφό του πως έφτιαχνε οπλισμό για τα γερμανικά άρματα, αλλά και ότι έγραφε πολιτικούς λόγους. Η σύζυγος του Άντι, Κίτα, ανταπέδωσε τις κατηγορίες, τονίζοντας ότι τους λόγους έγραφε ο Ρούντι. Ο Άντι αθωώθηκε. 

Τα δύο αδέλφια χώρισαν τα πάντα, με τον Ρούντι να κρατά ένα μικρό εργοστάσιο. Έφτιαξε τη δική του φίρμα παπουτσιών, την Puma, την ώρα που ο Άντι εγκαθίδρυε την Adidas. 

Η Adidas έτεινε χείρα βοηθείας στο γερμανικό έθνος, αφού ανέλαβε να ντύνει την εθνική ομάδα στην πιο σκοτεινή εποχή της χώρας, δηλαδή το 1947. Οι Γερμανοί ήταν λαβωμένοι από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και, ακόμα κι αν δεν υπήρχε ακόμη το τείχος του Βερολίνου, οι Σοβιετικοί, που ενσωμάτωσαν τη Βαϊμάρη στην Πολωνία, είχαν “ιδρύσει” την Ανατολική Γερμανία.

Οι Γερμανοί λατρεύουν την Adidas διότι της δίνουν μερίδιο ευθύνης για την πιο σημαντική ποδοσφαιρική νίκη τους, το 3-2 επί της Ουγγαρίας στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου στη Βέρνη, στις 4 Ιουλίου του 1954. Ντοκιμαντέρ για την επικράτηση το 1974 έχουν γίνει, πρόκειται για μια σπουδαία ποδοσφαιρική στιγμή, αλλά για το “Θαύμα της Βέρνης” έχουν γίνει μια ντουζίνα ταινίες. Είναι η πρώτη στιγμή μετά το 1945 που το γερμανικό έθνος νιώθει ότι υπάρχει, ότι είναι μια οντότητα, πως δεν απαρτίζεται, μετά την επέλαση των Ναζί, από παιδιά ενός κατώτερου θεού.

Η Adidas παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο. Προμηθεύει την ομάδα του Σεπ Χεπμπέργκερ με ειδικά, ελαφριά παπούτσια με βιδωτές τάπες, τα οποία τους βοήθησαν ιδιαιτέρως στο γήπεδο της Βέρνης, το οποίο ήταν γεμάτο με λάσπη.

Ένας κρυστάλλινος ρομαντισμός

Οι φωνές στη Γερμανία για την αλλαγή πλησιάζουν περισσότερο τις κραυγές παρά τους ψιθύρους. Η "Bild" ανέφερε ότι η DFB θα έχει λαμβάνειν 100 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο από την εταιρεία. Το κράτος παρενέβη, με τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ να δηλώνει: "Για μένα Adidas και μαύρο-κόκκινο-χρυσό πάνε μαζί και αποτελούν κομμάτι της γερμανικής ταυτότητας. Θα ήθελα λίγο περισσότερο τοπικιστικό πατριωτισμό". 

Αυτές οι δύο τελευταίες λέξεις δεν είναι εχέγγυο υποστήριξης. Οι Γερμανοί, στο ποδοσφαιρικό πλαίσιο, έχουν υπάρξει ιδιαιτέρως ρομαντικοί, πολύ περισσότερο από άλλους που δηλώνουν τέτοιο. Τον τελευταίο μήνα, οι διαμαρτυρίες για το γεγονός ότι διοικήσεις ομάδων δεν αντιτίθενται στην πώληση όλων των μετοχών σε εταιρείες, τη στιγμή που κάθε γερμανική ομάδα ανήκει εξ ημισείας στον κόσμο της, δεν γίνεται να αγνοηθούν. 

Όπως, επίσης, δεν είναι δυνατόν να παρακαμφθεί ότι εκείνες τις πρώτες μέρες της δημιουργίας της European Super League η Μπάγερν Μονάχου δήλωσε ότι θα απείχε, αφού, όπως είχε τότε τονίσει ο επίτιμος πρόεδρος Ούλι Χένες, "ρωτήσαμε τον κόσμο μας και ήταν αρνητικός σε αυτό το ενδεχόμενο". 

Η Adidas δεν είναι μια "ρομαντική" εταιρεία, αφού αμέσως μετά το πλασάρισμα των παπουτσιών με τον ανθρακόνημα της Nike, που φορούσε ο Έλιουντ Κιπτσόγκε όταν κατέβηκε τις δύο ώρες, ανεπισήμως, στον Μαραθώνιο της Βιέννης, έβγαλε τα δικά της παπούτσια. Αλλά οι ρίζες της, ένας αδελφικός τσακωμός και η στήριξη στον αθλητισμό ενός έθνους που υπέφερε από τα δικά του λάθη, είναι μια εξ ολοκλήρου ανθρώπινη ιστορία.