Από παιδάκι κάτι την τραβούσε στον κόσμο του θεάτρου. Ήθελε με αυτόν τον τρόπο να νικήσει τη ματαιότητα και να ξεγελάσει το χρόνο ζώντας πάνω στη σκηνή πολλές και διαφορετικές ζωές. Και μέχρι τώρα το καταφέρνει μια χαρά γιατί δουλεύει σκληρά και με απόλυτη αφοσίωση.

Ο λόγος για την Λένα Παπαληγούρα που μιλάει στα «Παραπολιτικά» με αφορμή τον ρόλο της στη νέα μεγάλη παραγωγή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, τον «Ηλίθιο» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, που ξεκινάει στις 13 Απριλίου.

Ένα έργο με κεντρικό ήρωα έναν ταπεινό άνθρωπο που όταν βρίσκεται στη δίνη των ανθρώπινων παθών, της απαξίωσης, της απληστίας, του έρωτα και της ζήλιας, απαντά με αγάπη και αυτοθυσία.

Τι λέει αυτό το έργο στον Έλληνα του σήμερα;

Ο Ηλίθιος είναι ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο τρόπος που ο Ντοστογιέφσκι ψυχογράφει τους χαρακτήρες και διεισδύει στις ανθρώπινες ψυχές είναι συγκλονιστικός. Θέτει ερωτήματα που απασχολούν και θα απασχολούν τους ανθρώπους σε κάθε εποχή. Το βασικό θέμα του έργου του, τι είναι δηλαδή η καλοσύνη και πως ένας καλός άνθρωπος επηρεάζει τους άλλους γύρω του, είναι διαχρονικό και σίγουρα μας αφορά όλους σήμερα.

Πιστεύετε πως η αγάπη, όπως αυτή που κηρύττει ο πρίγκιπας Μίσκιν, οδηγεί πάντα στη σταύρωση;

H αγάπη κατά Μίσκιν εμπεριέχει τη θυσία. Το να βάζεις τον εαυτό σου σε δεύτερη μοίρα είναι μια μορφής στάυρωση. Με μια άλλη ανάγνωση θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αγάπη του Μνίσκιν είναι μεγάλο δώρο προς τους ανθρώπους με την προυπόθεση ότι μπορουν να την εισπράξουν.

Πόσο δύσκολο είναι τελικά να είναι κάποιος καλός;

Ήρθε ένας ψυχίατρος στην αρχή των προβών για να μας μιλήσει για τον ΗΛΙΘΙΟ, για την επιληψία, τους πολύπλοκους χαρακτήρες του εργου κλπ. Και ενα απ' τα πιο ομορφα που είπε όταν τον ρωτήσαμε τι σημαίνει γι αυτόν καλός ήταν "καλό είναι αυτό που μένει όταν αφαιρέσουμε το κακό". Με απασχολεί πολύ το τι σημαινει καλοσύνη. Το ποιος ειναι τελικα καλός άνθρωπος. Το τι διαδρομή χρειάζεται κανείς να ακολουθήσει για να ειναι καλος. Τι αυτογνωσία και τι προσωπική δουλειά απαιτείται. Και επισης με απασχολει το αν αυτο που ονομάζουμε καλοσύνη μπορει να κρυβει και μια μορφή αλαζονείας. Νομιζω ολα αυτα χωρούν μεγάλη συζήτηση. Αν δεχτούμε πάντως οτι το να είσαι καλός είναι με ενα τρόπο το να βάζεις τον εαυτό σου σε δεύτερη μοίρα για να φροντίσεις κάποιον άλλον, είναι όντως πολυ δύσκολο.

Στο έργο ποιο ρόλο υποδύεστε; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της ηρωίδας σας;

Στον Ηλίθιο ερμηνεύω το ρόλο της Αγλαΐα Ιβάνοβνα Επάντσινα. Η Αγλαϊα βρίσκεται στον αντίποδα της Ναστάζια μαζί με την οποία δημιουργούν στο έργο το δίπολο της γυναικείας φύσης. Η Αγλαία ρομαντική αθώα γοητεύεται από την καλοσύνη και την αθωότητα του Μνίσκιν, εκπροσωπεί τη φωτεινή, νεανική πλευρά της γυναίκας. Μέσα από τη σχέση της με τον Μνίσκιν γνωρίζει τον έρωτα, τους άντρες την κοινωνία γενικότερα. Εξαιρετική στιγμή της παράστασης, αλλα και της ανάδειξης του δίπολου Αγλαϊα – Ναστάζια, φωτεινό – σκοτεινό, είναι η σύγκρουση τους επι σκηνής η οποια αναδεικνύει το δίπολο της γυναικείας φύσης.

Ποια νοήματα του έργου αυτού σας αρέσουν περισσότερο;

Είμαι πεπεισμένη ότι ο Ηλίθιος είναι ένας πρίγκιπας που θρυμματίζεται από καλοσύνη. Στη δίνη των ανθρώπινων παθών, απαντά με αυταπάρνηση, αγάπη και αυτοθυσία. Αναζητά το καλό. Νοιώθω ότι είναι πολύ σπουδαία πράγματα αυτά. Όμως πόσο δύσκολο να τα κατακτήσει κάποιος; Πόση δουλειά σε προσωπικό επίπεδο χρειάζεται;


Ο πρίγκιπας Μίσκιν επιστρέφει στη Ρωσία, παραβιάζει τους τυπικούς κοινωνικούς κώδικες και ανατρέπει τα πάντα. Πιστεύετε στις μεγάλες ανατροπές της ζωής; Ποια ήταν για εσάς η μεγαλύτερη ανατροπή που έχετε ζήσει έως τώρα;

Η ζωή τρέχει… Οι ανατροπές είναι βέβαιες. Αρκεί να είμαστε προετοιμασμένοι, έτοιμοι για το καλό και το κακό. Αυτό προϋποθέτει ωριμότητα. Είναι ένα στοίχημα προσωπικό και ένας στόχος για να κατακτηθεί.


Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;
Η απώλεια


Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει;

Να μη φοβάμαι να είμαι ο εαυτός μου. Να αναπνέω κυριολεκτικά και μεταφορικά.


Για την κρίση στη νυχτερινή διασκέδαση της Αθήνα, αλλά και ειδικότερα στο θέατρο, τι λέτε;

Καθώς μιλάμε για πολλά και εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους είδη νυχτερινής διασκέδασης είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσουμε και το είδος της κρίσης. Τα μπουζούκια πχ βιώνουν μεγάλη κρίση. Το θέατρο απ την άλλη όχι τόσο. Ακόμα και σε εποχές τόσο δύσκολες πολλές παραστάσεις είναι γεμάτες. Ο κόσμος δίνει από το υστέρημα του για να δει μια παράσταση κι αυτό είναι πολύ συγκινητικό. (Είναι γεγονός ότι οι τιμές των εισιτήριων έχουν κάπως μειωθεί όμως και πάλι το θέατρο είναι σαφώς έξοδο πολυτελείας.) Νομίζω ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην ανάγκη μας να συνυπάρξουμε, να βιώσουμε δηλαδή από κοινού μια έντονη εμπειρία. Αυτό το « μαζί» που προσφέρει το θέατρο. Κι επίσης στην ανάγκη του κόσμου για μια πνευματική παρηγοριά. Ίσως η τροφή για σκέψη είναι κάτι που αναζητά περισσότερο από ότι παλιά ο κόσμος σήμερα.
Από την άλλη μεριά φυσικά και η κρίση επηρεάζει πολύ τους εργαζόμενους στα θέατρα. Σήμερα οι ηθοποιοί είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν σε δυο και τρεις παραστάσεις για να τα βγάλουν πέρα, οι μισθοί είναι χαμηλοί, ο αριθμός των παραστάσεων τεράστιος και οι συνθήκες εργασίας πολύ δύσκολες.

Βλέπετε θεατρικές παραστάσεις στο εξωτερικό;

Ναι. Μου αρέσει πολύ ακόμα κι αν δε καταλαβαίνω τη γλώσσα. Η παράσταση που με σημάδεψε πιο πολύ και που δε θα ξεχάσω στη ζωή μου ήταν ενός Λιθουανού.

Σε ποια θέματα επιμένετε να κάνετε του κεφαλιού σας ότι και να γίνει;

Σε θέματα που μου υπαγορεύουν το μυαλό ,η ψυχή και η ηθική μου.

INFO: 

Μετάφραση – Διασκευή: Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης
Σκηνοθεσία: Νίκος Διαμαντής

Σκηνικά - Κοστούμια: Λιλη Πεζανού

Μουσική – Sound Design: Μίνως Μάτσας

Κίνηση: Γιάννης Γιαπλές

Διανομή

Πέτρος Φιλιππίδης: Πρίγκηψ Λέων Νικολάγιεβιτς Μίσκιν

Γιάννης Στάνκογλου: Παρφιόν Σεμιόνοβιτς Ραγκόζιν

Μαρία Κίτσου: Ναστάζια Φιλίπποβνα Μπαράσκοβα

Λένα Παπαληγούρα: Αγλαία Ιβάνοβνα Επάντσινα

Γιώργος Κωνσταντίνου: Ιβάν Φιοντόροβιτς Επάντσιν

Γιώτα Φεστα: Λιζαβέτα Προκόφιεβνα Επάντσινα

Ιωάννης Παπαζήσης: Ιππόλυτος Τερέντιεβ

Στάθης Ματζώρος: Γαβριλα Αρνταλιόνοβιτς Ιβόλγκιν

Γιώργος Δεπάστας: Λουκιάν Τιμοφέγιεβιτς (Λέμπεντεβ )

Χάρης Χιώτης: Κόλια Αρνταλιόνοβιτς Ιβόλγκιν

Συμμετέχει η χορωδία Libro Coro

Στην παράσταση συνεργάζονται οι: Δήμητρα Στάικου, Μαίρη Βούλγαρη, Μελίνα Κέντογλου, Σοφιάνα - Ανθίπη Φωτίδη, Ελένη Κερολάρη, Βέρα Μακρομαρίδου, Βεατρίκη Μίνα, Mαρία Νεφέλη Δούκα

Ημέρες και ώρες παραστάσεων

Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 20.00, Σάββατο: 17.00 & 21.00, Κυριακή: 19.00

Τιμές εισιτηρίων

Διακεκριμένη: 30 €
Α’ Ζώνη: 25 € / Φοιτητικό-Ανέργων: 20 €
B’ Ζώνη: 20 € / Φοιτητικό-Ανέργων: 15 €
Γ’ Ζώνη: 15 € / Φοιτητικό-Ανέργων: 10 €

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ- ΑΠΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13 ΑΠΡΙΛΙΟΥ