Τα τελευταία είκοσι χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση µετεξελίχθηκε σε καθοριστικό παράγοντα µεταρρύθµισης της ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης, υποστηρίζοντας στοχευµένα τα 27 κράτη-µέλη στις πρωτοβουλίες τους για τoν εκσυγχρονισµό των δηµόσιων υπηρεσιών τους. Υπηρεσιών που πανευρωπαϊκά δοκιµάσθηκαν από έξωθεν παράγοντες, όπως η πανδηµία και οι κυβερνοεπιθέσεις, ενώ παράλληλα καλούνται να προσαρµοστούν στις νέες κλιµατικές, ψηφιακές και γεωπολιτικές προκλήσεις.

Παρά τη µεγάλη ποικιλία θεσµικών παραδόσεων, όλες οι ευρωπαϊκές ∆ηµόσιες ∆ιοικήσεις µοιράζονται ένα κοινό σύνολο αξιών, συναποτελώντας έναν κοινό Ευρωπαϊκό ∆ιοικητικό Χώρο.

Για να τον ενισχύσει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2023 την πρωτοβουλία ComPAct, που αφενός προωθεί τη διοικητική συνεργασία των 27 κρατών-µελών, στοχεύοντας στην ανάπτυξη του εργατικού δυναµικού τους, αφετέρου ενισχύει την ικανότητα των ∆ηµόσιων ∆ιοικήσεων να µετασχηµατιστούν ψηφιακά και να ηγηθούν της Πράσινης Μετάβασης.

Η ευρωπαϊκή αυτή πρωτοβουλία συνάδει µε την αντίστοιχη εθνική για µια ανθεκτική, σύγχρονη και αποτελεσµατική ∆ηµόσια ∆ιοίκηση, όπως έχει τεθεί ως στόχος και κεντρική µεταρρυθµιστική προτεραιότητα της τρέχουσας κυβερνητικής θητείας από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Πιο συγκεκριµένα, η Ελλάδα υπήρξε πρωτεργάτης στο ευρωπαϊκό πρόγραµµα ανταλλαγών διοικητικών στελεχών PACE, του οποίου βασικός στόχος είναι η διασυνοριακή ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, προκειµένου να δηµιουργηθεί µια ευρωπαϊκή κοινότητα εξειδικευµένων δηµοσίων υπαλλήλων.

Ήδη τον Νοέµβριο το υπουργείο Εσωτερικών οργάνωσε και υποδέχτηκε την πρώτη αποστολή 14 δηµοσίων υπαλλήλων από Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία και Βουλγαρία. Ενώ, για παράδειγµα, ξεκινάει άλλο ένα ιδιαίτερα σηµαντικό έργο σε συνεργασία µε την UNESCO και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και µε άλλες έξι ευρωπαϊκές χώρες για την προώθηση µεταρρυθµίσεων στη ∆ηµόσια ∆ιοίκηση που θα αυξήσουν την ικανότητά της να υλοποιεί µεταρρυθµίσεις χωρίς την ανάγκη εξωτερικής βοήθειας, αναπτύσσοντας τη δική της τεχνογνωσία.

Η Ελλάδα θεσµοθέτησε, επίσης, το Ενιαίο Πλαίσιο ∆εξιοτήτων, µε έµφαση στις δεξιότητες των δηµοσίων υπαλλήλων, τις οποίες συνδέει πλέον µε την αξιολόγηση, τη στοχοθεσία µε τη χρήση Τεχνητής Νοηµοσύνης, την καινοτοµία και το νέο πλαίσιο επιλογής διοικήσεων και υπηρεσιακών γραµµατέων, όπου και η εισαγωγή του τεστ δεξιοτήτων.

Ο σχεδιασµός δεν µένει, µάλιστα, στα χαρτιά, καθώς µόλις την προηγούµενη εβδοµάδα πραγµατοποιήθηκε ο διαγωνισµός για την πρώτη φάση της επιλογής διοικήσεων των Υγειονοµικών Περιφερειών (21 θέσεις διοικητών και υποδιοικητών) και των νοσοκοµείων (152 θέσεις διοικητών και αναπληρωτών διοικητών). Για πρώτη φορά, δηλαδή, υλοποιήθηκε από το ΑΣΕΠ µια διαγωνιστική, γραπτή διαδικασία επιλογής ανώτατων στελεχών του ∆ηµοσίου, ενώ επίσης για πρώτη φορά το ΑΣΕΠ διεξήγαγε ηλεκτρονικό διαγωνισµό χρησιµοποιώντας, αποκλειστικά, εξειδικευµένα εργαλεία διακρίβωσης δεξιοτήτων, σύµφωνα µε τις διεθνείς πρακτικές στον τοµέα της διοίκησης ανθρώπινου δυναµικού. Προς την ίδια κατεύθυνση, το Εθνικό Κέντρο ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης υλοποιεί, µε ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση, ένα ιδιαίτερα σηµαντικό και πολύπλοκο έργο εκπαιδεύσεων για την αναβάθµιση δεξιοτήτων (upskilling) και την επανειδίκευση (reskilling) υπαλλήλων σε κρίσιµες δεξιότητες. Μετασχηµατίζεται, δε, σε διεθνές και εξωστρεφές Κέντρο Αριστείας και Ηγεσίας µε χρηµατοδοτική στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία µε την Expertise France.

Ειδική µνεία πρέπει να γίνει και στην ενεργοποίηση του Εθνικού Συµβουλίου Πολυεπίπεδης ∆ιακυβέρνησης και στο «Μίτος», πυλώνες της για καλύτερες υπηρεσίες προς τον πολίτη.

Το «Μίτος» είναι το σηµείο αναφοράς αξιόπιστων και επικαιροποιηµένων πληροφοριών για κάθε διοικητική διαδικασία (προϋποθέσεις, βήµατα, νοµοθεσία, σύνδεσµοι προς έντυπα αιτήσεων, κατάλογοι δικαιολογητικών, ενέργειες διοίκησης). Χτυπά τη γραφειοκρατία και αναβαθµίζει τη σχέση µε πολίτες και επιχειρήσεις.

Έλαβε, µάλιστα, µια εξαιρετικά σηµαντική ευρωπαϊκή διάκριση, αυτήν της Ειδικής Αναγνώρισης στα Βραβεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης για το 2023.

Με το βλέµµα στραµµένο στις µεγάλες προκλήσεις του αύριο, στο υπουργείο Εσωτερικών, διά της υπουργού, Νίκης Κεραµέως, και της υφυπουργού Βιβής Χαραλαµπογιάννη, πιστεύουµε ότι µια ∆ηµόσια ∆ιοίκηση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών µπορεί όχι µόνο να αλλάξει και να διευκολύνει την καθηµερινότητά µας, αλλά και να τη µεταµορφώσει ριζικά, γινόµενη «game changer» στη µεταρρυθµιστική πορεία της Ελλάδας.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 13/04/2024
*Δημήτρης Κιρμικίρογλου: Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Διοίκησης στο Υπουργείο Εσωτερικών