Τον Ιούλιο του 2021 η Ν.∆. συµπλήρωνε δύο χρόνια κυβερνητικής θητείας, το µεγαλύτερο µέρος της οποίας είχε αναλωθεί στην αντιµετώπιση της πανδηµικής κρίσης.

Ήταν αυτή η διαχείριση που, µέσα σε ένα έντονο κλίµα ανασφάλειας και αβεβαιότητας που προκαλούσε η έναρξη της πανδηµίας, έδωσε κατά την πρώτη φάση της πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ παράλληλα εκτόξευσε τη Ν.∆. σε δηµοσκοπικές τιµές πάνω από το 40% σε ορισµένες περιπτώσεις.

Το δεύτερο lockdown και η συνεχιζόµενη υγειονοµική περιπέτεια άρχισαν να επιφέρουν κόπωση στους πολίτες, η οποία εκφραζόταν και δηµοσκοπικά, χωρίς, ωστόσο, να αµφισβητούνται σε καµία περίπτωση η πολιτική κυριαρχία του πρωθυπουργού και η πρωτοκαθεδρία της Ν.∆., που, ξεκινώντας τον τρίτο χρόνο της διακυβέρνησής της, είχε σταθεροποιηθεί σε ποσοστά περί το 36%, εκµεταλλευόµενη και την αδυναµία της αξιωµατικής αντιπολίτευσης να αντιτάξει µια ολοκληρωµένη εναλλακτική πολιτική πρόταση και να εκµεταλλευτεί την όποια κυβερνητική φθορά είχε παρουσιαστεί.

Πυρκαγιές

Το πρώτο σοβαρό πλήγµα για την κυβέρνηση ήρθε τον Αύγουστο του 2021, µε τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Βόρεια Εύβοια. Ο κρατικός µηχανισµός φάνηκε ανέτοιµος και ανήµπορος να αποτρέψει την εξάπλωση των πυρκαγιών, µε αποτέλεσµα ο πρωθυπουργός να δεχθεί κριτική και να αναλάβει µέρος της ευθύνης για τον κακό συντονισµό και τη συνολική διαχείριση. Η συγκεκριµένη υπόθεση στοίχισε 1,5 µονάδα στην κυβερνητική παράταξη, η οποία όµως αντέδρασε άµεσα, προσπαθώντας να επουλώσει τις πληγές των κατοίκων και να αποκαταστήσει τη στιβαρή και αποτελεσµατική εικόνα που είχε έως εκείνη τη στιγµή.

Υποβοηθούµενη από τη συνεχιζόµενη αδυναµία του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση φάνηκε να αφήνει πίσω της το τραγικό γεγονός της µεγάλης οικολογικής καταστροφής, ανακάµπτοντας στις επόµενες µετρήσεις µε ποσοστά άνω του 35%, ενώ η διαφορά της µε την αξιωµατική αντιπολίτευση παρέµενε σταθερά διψήφια.

Άνοδος ΠΑΣΟΚ

Το δεύτερο χρονικό σηµείο στο οποίο η κυβερνητική πλειοψηφία δέχθηκε πίεση δεν σχετίζεται τόσο µε κάποια συγκεκριµένη κυβερνητική αστοχία όσο µε την αλλαγή συσχετισµού δυνάµεων που προκάλεσε στο πολιτικό σκηνικό η εσωκοµµατική διαδικασία στο ΠΑΣΟΚ, η οποία αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον του εκλογικού σώµατος για τον πάλαι ποτέ κραταιό φορέα της ελληνικής Κεντροαριστεράς. Επιπλέον, η ανάδειξη ενός νέου προέδρου, του κ. Ανδρουλάκη, φάνηκε να µετατοπίζει τµήµατα των ψηφοφόρων τόσο από την Κεντροδεξιά όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ, µε αποτέλεσµα από τον ∆εκέµβριο του 2021 τόσο η Ν.∆. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ να καταγράφουν δηµοσκοπικές απώλειες, τη στιγµή που το ΠΑΣΟΚ έπειτα από πολλά χρόνια εµφανιζόταν µε διψήφια ποσοστά στην πρόθεση ψήφου.

Πόλεμος

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και η επαπειλούµενη ενεργειακή κρίση δηµιούργησαν ένα εκτεταµένο κλίµα ανασφάλειας στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, που αποτυπώθηκε και στα δηµοσκοπικά ποσοστά της περιόδου Μαρτίου - Μαΐου 2022, όταν η κυβέρνηση κατέγραφε τη χαµηλότερη επίδοσή της, µε 30,8% στην πρόθεση ψήφου. Το κύµα της ακρίβειας, οι πληθωριστικές πιέσεις στα νοικοκυριά και οι µεγάλες αυξήσεις στα τιµολόγια του ρεύµατος έφεραν σε δύσκολη θέση την κυβερνητική πλειοψηφία, που είχε πλέον να αντιµετωπίσει ακόµα µία κρίση µε διεθνείς διαστάσεις. Η κυβέρνηση προσπάθησε να αντιδράσει παίρνοντας µέτρα για την ανακούφιση των νοικοκυριών, τα οποία σε συνδυασµό µε την επιτυχηµένη επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ ανέκοψαν τη δηµοσκοπική φθορά και επανέφεραν την εκλογική επιρροή της Ν.∆. στο 33,1% στις αρχές Ιουλίου.

Παρακολουθήσεις

Η επόµενη µεγάλη κρίση για την κυβέρνηση ενέσκηψε µε το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων τον Αύγουστο. Οι αποκαλύψεις για τις επισυνδέσεις της ΕΥΠ και για τον ρόλο που είχαν σε αυτές πρόσωπα του στενού πρωθυπουργικού πυρήνα πλήγωσαν το προφίλ του κ. Μητσοτάκη και κλόνισαν την εµπιστοσύνη µερίδας των Ελλήνων πολιτών προς το πρόσωπό του. Η άνοδος στη Θεσσαλονίκη και οι εξαγγελίες από το βήµα της ∆ΕΘ διόρθωσαν προς τα πάνω τα κυβερνητικά ποσοστά, ενώ οι πολίτες, κυρίως λόγω της εκτόξευσης των τιµών σε αγαθά και ενέργεια, φάνηκε σε πρώτη φάση να ιεραρχούν σχετικά χαµηλά το ζήτηµα των υποκλοπών.

Οι νέες αποκαλύψεις, ωστόσο, αναζωπύρωσαν την υπόθεση και προκάλεσαν εκ νέου αµηχανία στη βάση της Ν.∆., γεγονός που σε συνδυασµό µε τη συνεχιζόµενη ακρίβεια, αλλά και περιπτώσεις όπως αυτή του βουλευτή Ανδρέα Πάτση, επιδείνωσε το κλίµα για την κυβέρνηση, η οποία έχει πλέον να αντιµετωπίσει µια σειρά «ανοιχτών µετώπων», αλλά και µια αξιωµατική αντιπολίτευση που επιχειρεί στον δρόµο προς τις εκλογές να ανατρέψει τους πολιτικούς συσχετισµούς.

Τα δεδομένα

Σε όλη αυτή τη διαδροµή και εστιάζοντας στα στατιστικά δεδοµένα, παρατηρούµε τα ποσοστά της κυβέρνησης να συγκρατούνται σε κάθε περίπτωση πάνω από το 30%, το οποίο φαίνεται να αποτελεί και τον σκληρό πυρήνα του κόµµατος της Ν.∆., καθώς και τη βάση εκκίνησης για την επόµενη εκλογική αναµέτρηση. Επιπλέον, το συνεχιζόµενο, έστω και µειωµένο, δηµοσκοπικό πλεονέκτηµα της κυβέρνησης είναι σε µεγάλο βαθµό αποτέλεσµα της σύγκρισης µε την αξιωµατική αντιπολίτευση, τα κυβερνητικά πεπραγµένα της οποίας συνεχίζουν να λειτουργούν αποτρεπτικά για ένα σηµαντικό τµήµα του εκλογικού σώµατος.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 19 Νοεμβρίου 2022.