«Διορθώνουμε τη λειτουργία της ΕΥΠ και προχωράμε μπροστά». Αυτή η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη περικλείει το πνεύμα των συζητήσεων των τελευταίων ημερών στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου κυριαρχεί η ανάγκη προώθησης και προβολής της επονομαζόμενης «θετικής ατζέντας».

Ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει να τοποθετηθεί αναλυτικά στη Βουλή για δεύτερη φορά ως προς το ακανθώδες ζήτημα των παρακολουθήσεων -η πρώτη μετά το τέλος Αυγούστου, οπότε είχε διεξαχθεί συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών-, όταν έρθει προς συζήτηση και ψήφιση το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ΕΥΠ.

«Απέναντι σε όσους επιμένουν να ανακαλύπτουν ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, η δική μας απάντηση είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης. Η εκκίνηση της διαδικασίας εξόρυξης υδρογονανθράκων, για να μπορέσουμε ως χώρα να ενισχύσουμε την ενεργειακή μας επάρκεια», είπε προχθές από την Κατερίνη ο πρωθυπουργός και στο ίδιο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθεί η ομιλία του στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας σήμερα: στις απαντήσεις που δίνει η κυβέρνηση απέναντι σε όλες τις κρίσεις που έχει διαχειριστεί μέχρι στιγμής (Μεταναστευτικό - Προσφυγικό, Εβρος, κορονοϊός, πόλεμος στην Ουκρανία), όπως και στην ενεργειακή κρίση που διαχειρίζεται τώρα, παίρνοντας μέτρα που αντισταθμίζουν τις ανατιμήσεις σε καύσιμα, κόστος θέρμανσης και ηλεκτρικό ρεύμα. Και στο δίλημμα που θα θέσει στις εκλογές που έρχονται, αν η χώρα θα συνεχίσει στον δρόμο της αυτοπεποίθησης, της ανάπτυξης και της ευημερίας ή θα οπισθοχωρήσει στο παρελθόν.

Στο ζήτημα των υποκλοπών, η απάντηση του πρωθυπουργού προτίθεται να είναι διττή. Για όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα η Δικαιοσύνη να πράξει το αυτονόητο και να καλέσει όσους μάρτυρες κρίνει απαραίτητο, να αναζητήσει όσα στοιχεία κρίνει απαραίτητα και να διαλευκάνει πλήρως την υπόθεση αυτή. Όλοι οι πραγματικά -και όχι οι κατά φαντασίαν κάποιων, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές- εμπλεκόμενοι, δηλαδή, πρέπει να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης και να χυθεί άπλετο φως σε όλη αυτή την υπόθεση. Όπως τονίζει στα «Π» ανώτερος κυβερνητικός παράγοντας, «η μόνη λύση είναι η κάθαρση μέσω της δικαστικής οδού».

Το άλλο σκέλος της απάντησης αφορά το μέλλον. Εντός των προσεχών ημερών θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο που θα αφορά όχι μόνο την ΕΥΠ, αλλά ευρύτερα ακόμα ζητήματα και θα επιχειρεί να δώσει θεσμικές απαντήσεις σε μια σειρά από προβλήματα.

Ποια είναι τα σημεία-κλειδιά

Το σχέδιο νόμου, το οποίο επεξεργάζεται το τελευταίο δίμηνο ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, έχοντας ανατρέξει και σε βέλτιστες πρακτικές από υπηρεσίες πληροφοριών του εξωτερικού, αναμένεται να επικεντρώνεται στα εξής σημεία:

  • Αλλαγή στη διαδικασία άρσης απορρήτου των επικοινωνιών, με εισαγωγή ειδικής διαδικασίας, με περισσότερα φίλτρα, για την άρση που αφορά πολιτικά πρόσωπα, αλλά και πιο αυστηρό πλαίσιο για την καταστροφή αρχείων. Τα «φίλτρα» θα αφορούν και την εσωτερική, εντός ΕΥΠ δηλαδή, αξιολόγηση, αλλά και την εξωτερική, π.χ. με την προσθήκη ακόμα μιας δικλίδας ασφαλείας είτε από την κυβέρνηση είτε από τη Βουλή.
  • Οργανωτικές αναδιατάξεις για την ΕΥΠ, ώστε να εκσυγχρονιστεί και να εξορθολογιστεί το πλαίσιο λειτουργίας της και να γίνει πιο αποτελεσματική.
  • Απαγόρευση των κακόβουλων λογισμικών σε όλη την ελληνική επικράτεια, όπως είναι δηλαδή το Pegasus ή το Predator. Η απαγόρευση θα καλύπτει όχι μόνο τη χρήση τους -που ήδη είναι παράνομη-, αλλά και την παραγωγή, την εμπορία και την κατοχή τους. Συνεπώς, η ίδια η λειτουργία της εταιρείας Intellexa, για παράδειγμα, στην Ελλάδα θα είναι ουσιαστικά παράνομη αν συνεχιστεί.
  • Νέες διατάξεις για την κυβερνοασφάλεια, με συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την προστασία και ενίσχυση των κρατικών δομών από κυβερνοεπιθέσεις. Σχεδιάζεται να δημιουργηθεί και μια σχετική επιτροπή στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, αξιωματικού από το ΓΕΕΘΑ, στελέχους της ΕΥΠ κ.ά.
  • Ειδικές διατάξεις για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, που θα καλύπτουν τα κενά που παρατηρούνται από την εφαρμογή του GDPR στην Ελλάδα και θα εισάγουν πιο προωθημένη προστασία από αυτήν που προβλέπει ο ευρωπαϊκός Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων, ο οποίος ενσωματώθηκε στην εθνική μας νομοθεσία το 2019.

Στόχος είναι, όπως έχει τονίσει ο κ. Γεραπετρίτης, «η εξυπηρέτηση και διασφάλιση του κράτους Δικαίου, χωρίς όμως μείζονες εκπτώσεις στην εθνική ασφάλεια, διότι περισσότερο από ποτέ στην εποχή μας κάθε έκπτωση μπορεί να είναι καταδικαστική».