Θέµα ηµερών είναι η οριστικοποίηση από την κυβέρνηση των έκτακτων κερδών που είχαν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας, προκειµένου να φορολογηθούν µε συντελεστή 90%, ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον µηχανισµό συγκράτησης των τιµών που έχει ανακοινώσει πως θα εφαρµόσει η Ελλάδα από 1ης Ιουλίου.

Η Κοµισιόν προτείνει, πάντως, ακόµα πιο «προχωρηµένα» µέτρα στο πακέτο που θα ανακοινώσει εντός των ηµερών (REPowerEU) για την αντιµετώπιση της ενεργειακής κρίσης και της πιθανής πλήρους διακοπής της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Μεταξύ αυτών περιλαµβάνονται το πλαφόν στη λιανική τιµή του φυσικού αερίου, ρυθµιζόµενα τιµολόγια στο ηλεκτρικό ρεύµα, όχι µόνο για τα νοικοκυριά, αλλά και για τις επιχειρήσεις, κ.ά.
 

Επιφυλάξεις

Για τους υπολογισµούς των έκτακτων κερδών από τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) εκφράζονται επιφυλάξεις από παραγωγούς και προµηθευτές, αν και ο πρόεδρος της Αρχής, Αθ. Δαγούµας, την Πέµπτη στη Βουλή υπεραµύνθηκε των υπολογισµών που τα ανεβάζουν στα 927 εκατ. ευρώ. Το τελικό ποσό που θα φορολογηθεί, πάντως, αναµένεται να προκύψει από την αφαίρεση των εκπτώσεων της ΔΕΗ αλλά και των έµµεσων εκπτώσεων µέσω της παροχής σταθερών τιµολογίων από την Επιχείρηση και τους ανταγωνιστές της.

Μηχανισμός

Για τον κυβερνητικό µηχανισµό αντιµετώπισης της ακρίβειας στην ενέργεια, µέσω του οποίου στην ουσία «αδρανοποιείται» η ρήτρα αναπροσαρµογής, που έχει προκαλέσει µεγάλες αντιδράσεις, η κυβέρνηση αισιοδοξεί πως θα λάβει την έγκριση της Κοµισιόν, αλλά έχει δηλώσει πως θα εφαρµοστεί σε κάθε περίπτωση. Ο µηχανισµός προβλέπει, µεταξύ άλλων, συγκεκριµένο ύψος αποζηµίωσης των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας ανά τεχνολογία (π.χ. λιγνίτη, φυσικό αέριο κ.λπ.), που θα αντιστοιχεί στο µεσοσταθµικό κόστος κάθε µονάδας συν ένα εύλογο κέρδος. Με αυτόν τον τρόπο αποσυνδέεται η τιµή της χονδρικής και στη συνέχεια της λιανικής από τη διεθνή τιµή του φυσικού αερίου.
 

Προτάσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αποκλείει, ούτως ή άλλως, µέτρα για την είσπραξη «στην πηγή» των συγκυριακών υπερκερδών από τη σηµερινή κρίση, ενώ οι προτάσεις που περιλαµβάνονται στο νέο πακέτο (REPowerEU) απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο είναι περισσότερο επιθετικές. Το πακέτο, που αναµένεται να ανακοινωθεί εντός των ηµερών, περιλαµβάνει την επιβολή πλαφόν στη λιανική τιµή του φυσικού αερίου για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα και συγκεκριµένες ποσότητες. Επιτρέπει, επίσης, να επεκταθούν τα πλαφόν στις λιανικές τιµές της ενέργειας πέρα από τα νοικοκυριά, για να καλύπτουν επαγγελµατίες και επιχειρήσεις. Την Πέµπτη, στη Βουλή ο πρόεδρος της ΡΑΕ υποστήριξε πως το πλέον επιτυχηµένο µέτρο πανευρωπαϊκά είναι το πλαφόν στη λιανική τιµή του ηλεκτρικού ρεύµατος που εφαρµόζει η Νορβηγία µε πόρους από το Ταµείο Υδρογονανθράκων (που διαθέτει «δύναµη πυρός» κάποιων εκατοντάδων δισεκατοµµυρίων…).
 

Για λιανική

Το πλέον αποτυχηµένο, είπε ο κ. Δαγούµας, είναι το πλαφόν στη λιανική σε επίπεδο έτους που εφάρµοσε η Βρετανία και οδήγησε στη χρεοκοπία πλήθος προµηθευτών ενέργειας. Στη συνέχεια, το πλαφόν ανέβηκε (αφού αναθεωρείται κάθε χρόνο), µε αποτέλεσµα οι καταναλωτές να επιβαρυνθούν σηµαντικά. Εκτός από την αντιµετώπιση της ακρίβειας, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητούν τα µέτρα εξασφάλισης επάρκειας φυσικού αερίου στην περίπτωση που µέσα στις επόµενες εβδοµάδες η Μόσχα προχωρήσει σε πλήρη διακοπή της παροχής.

Τις τελευταίες ηµέρες η Ρωσία κόβει σταδιακά το αέριο προς χώρες ή επιχειρήσεις της Ευρώπης που έχει συµπεριλάβει σε λίστα κυρώσεων. Προς το παρόν έχει µείνει εκτός ο αγωγός Turk Stream, µέσω του οποίου προµηθεύεται φυσικό αέριο η Ελλάδα, µε τη χώρα µας να αξιοποιεί και τον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος µεταφέρει αζερικό αέριο µέσω Τουρκίας.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 14 Μαΐου 2022.