Δύο χρόνια αφότου οι πολίτες ανέθεσαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη την ευθύνη για τη διακυβέρνηση του τόπου μας, η Ελλάδα πέρασε σε μια νέα εποχή. Το μεταρρυθμιστικό έργο για το οποίο δεσμεύθηκε η κυβέρνηση απέναντι στους πολίτες -σε πολλές περιπτώσεις- προχώρησε πιο γρήγορα από όσο θα περίμενε κανείς. Ενα έργο που ανταποκρίνεται και στον συμβολισμό «Ελλάδα 2.0» της επόμενης εκδοχής της χώρας, της νέας Ελλάδας. Παρότι βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τεράστιες προκλήσεις, οικονομικές, γεωπολιτικές, υγειονομικές, κατορθώσαμε πολλά. Σχεδιάζοντας και υλοποιώντας τις κατάλληλες πολιτικές, περιορίσαμε όσο γίνεται περισσότερο τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης, προωθήσαμε προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, προσελκύσαμε μεγάλες επενδύσεις και ενισχύσαμε περαιτέρω την αξιοπιστία της χώρας μας στο εξωτερικό.

Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων αυτών, η Δικαιοσύνη περνά στην ψηφιακή εποχή με την επέκταση του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης (ΟΣΔΥΠΠ), δηλαδή την ψηφιοποίηση της ροής της πολιτικής και ποινικής δίκης σε όλα τα δικαστήρια της χώρας. Ηδη, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δικαιοσύνης παράγει απτά αποτελέσματα, διευκολύνοντας σημαντικά το έργο των λειτουργών και συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, ενώ η θέσπιση νέων μεθόδων εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, και ιδίως της Διαμεσολάβησης, λειτουργεί ενισχυτικά στην επιτάχυνση των ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης, βελτιώνοντας την καθημερινότητα των πολιτών.

Παράλληλα, η δημιουργία Ειδικών Τμημάτων για την ταχεία εκδίκαση υποθέσεων αναπτυξιακού και επενδυτικού ενδιαφέροντος στα δικαστήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αλλά και η οργάνωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, με αρμοδιότητες καθοριστικές για τον έλεγχο των δημόσιων δαπανών, θέτουν τις βάσεις για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της λειτουργικότητας των δικαστηρίων και της ποιοτικής αναβάθμισης των υπηρεσιών τους προς τους πολίτες, απλοποιούμε σύνθετες, χρονοβόρες διαδικασίες και αίρουμε σταδιακά τα γραφειοκρατικά εμπόδια που ταλαιπωρούσαν για χρόνια τους πολίτες, με την ένταξη 27 δράσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών (ΕΠΑΔ), όπως είναι η ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και διάθεση πρακτικών συνεδριάσεων δικαστηρίων, οι ψηφιακές υπογραφές δικαστικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων, το άυλο συναινετικό διαζύγιο, η έκδοση και παραλαβή επίσημου ηλεκτρονικού αντιγράφου δικαστικής απόφασης και η ηλεκτρονική δημοσίευση αποφάσεων, η ηλεκτρονική δημοσίευση διαθήκης, η ηλεκτρονική έκδοση κληρονομητηρίου και η πλήρης αποϋλοποίηση των ενσήμων.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία για τη σύσταση αυτοτελούς υπηρεσίας για τη συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων για τη Δικαιοσύνη (JustStat). H συγκεκριμένη μεταρρύθμιση θα συμβάλει στην καταγραφή της αποδοτικότητας των δικαστηρίων, στην ενίσχυση της διαφάνειας του δικαστικού συστήματος και στην υποστήριξη της διαδικασίας λήψης στρατηγικών αποφάσεων και διαμόρφωσης πολιτικών Διοίκησης Δικαιοσύνης μέσω της ανάλυσης των δεδομένων.

Προκειμένου, ωστόσο, οι τομές αυτές να αποδώσουν τα μέγιστα, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στον πιο κρίσιμο παραγωγικό κρίκο της Δικαιοσύνης, το ανθρώπινο δυναμικό της. Για τον λόγο αυτόν, έχουν ήδη υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση του νέου Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων και η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της Εθνικής Σχολής Δικαστών. Σκοπός των προωθούμενων αλλαγών είναι να ολοκληρωθεί το πλέγμα των παρεμβάσεων που ενισχύουν τις ψηφιακές δεξιότητες όλων των παραγόντων της δίκης, αλλά και να ενσωματωθούν οι ψηφιακές εφαρμογές στις υφιστάμενες διαδικασίες για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης.

Η σημαντική απόσταση που διανύσαμε τα τελευταία δύο χρόνια για τη σύγκλιση του εθνικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης προς τα πιο προηγμένα δικαστικά συστήματα των ευρωπαϊκών χωρών δεν αποτελεί λόγο εφησυχασμού, αλλά αιτία επιμονής στον φιλόδοξο, αλλά εφικτό στόχο που έχουμε θέσει ως υπουργείο Δικαιοσύνης. Να προσεγγίσουμε, δηλαδή, σε βάθος της επόμενης πενταετίας τον μέσο όρο των τριών χωρών της Ε.Ε. με τις καλύτερες επιδόσεις στον δείκτη επίλυσης διαφορών, που αποτελεί τον πιο κατάλληλο και αξιόπιστο δείκτη για την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα κάθε δικαστικού συστήματος.