Ο γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΚΙΝ.ΑΛ., Μανώλης Χριστοδουλάκης, είναι από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα της νέας γενιάς πολιτικών και, παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει αποκτήσει σημαντική εμπειρία στο κομματικό… παιχνίδι. Γεννημένος στην Αθήνα το 1991, είναι απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και κάτοχος MSc στην Political Science and Political Economy από το London School of Economics, αλλά και υποψήφιος διδάκτωρ στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και τις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Υγείας στο ΕΜΠ. Παράλληλα, είναι επισκέπτης καθηγητής στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, ενώ σε πολιτικό επίπεδο έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, μέλος του Τομέα Παιδείας ΠΑΣΟΚ και γραμματέας ΠΑΣΠ ΕΜΠ. Εκτός από τις υποχρεώσεις του στο ΚΙΝ.ΑΛ., εργάζεται παράλληλα ως αντιπρόεδρος και διευθυντής Τομέα Εργων στην Datamed S.A. Σήμερα μιλάει στα «Π» για την κρίσιμη εσωκομματική μάχη και τις εξελίξεις στο κόμμα του, ενώ αποκαλύπτει άγνωστες στιγμές της προσωπικής του ζωής.

Σε λίγο καιρό θα γίνουν οι εκλογές για την ηγεσία του ΚΙΝ.ΑΛ. Ποια είναι η πρόβλεψή σας; Ποιος θα επικρατήσει;

Η θεσμική μου ιδιότητα είναι τέτοια που, προφανώς, δεν μου επιτρέπει προβλέψεις. Το μεγάλο στοίχημα για μένα είναι η επόμενη μέρα, μετά τις εσωκομματικές μας διαδικασίες, να μας βρει όλους μαζί, ενωμένους και ισχυρότερους. Γιατί αυτές ποτέ δεν ήταν αυτοσκοπός, παρά μόνο το μέσο ώστε το κόμμα να διαβάζει τα μηνύματα της κοινωνίας, να προσαρμόζεται και να εξελίσσεται προκειμένου να
Το μεγάλο στοίχημα για μένα είναι η επόμενη ημέρα, μετά τις εσωκομματικές μας διαδικασίες, να μας βρει όλους μαζί, ενωμένους και ισχυρότερους
ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κάθε εποχής. Ως παράταξη έχουμε αποδείξει ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες ότι έχουμε τη δημοκρατική κουλτούρα να αξιοποιήσουμε τη συγκυρία αυτή πολλαπλασιαστικά. Βασική προϋπόθεση για μένα είναι να ξεφύγουμε στη δημόσια ρητορική μας από κενά περιεχομένου συνθήματα και μια στείρα προσωποκεντρική προσέγγιση. Να θέσουμε, ο καθένας μέσα από τη δική του σκοπιά, την προσέγγισή του για την πολιτική στρατηγική της παράταξης, τα εργαλεία για την ενότητα και τη διεύρυνσή της, τον ρόλο της στο πολιτικό σύστημα και, φυσικά, το ιδεολογικό της περιεχόμενο και το πολιτικό της πρόσημο. Εμπιστεύομαι απόλυτα την κοινωνική μας βάση στις επιλογές της.

Εχει γραφτεί και το όνομά σας για την ηγεσία του ΚΙΝ.ΑΛ. Σε ποια περίπτωση θα σκεφτόσασταν σοβαρά να θέσετε υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος;

Σε μια εποχή που οι εσωκομματικές μας διαδικασίες μπήκαν πρόωρα στον δημόσιο διάλογο, και ίσως κάποιες φορές με τρόπο που τραυματίζει την παράταξη, με πληθώρα ονομάτων να παρελαύνουν στην πασαρέλα του στελεχικού χρηματιστηρίου, εγώ διατηρώ μια άποψη πάρα πολύ απλή. Οτι, για να πάμε μπροστά ως χώρος, εκτός από -καλοπροαίρετα- φιλόδοξους στρατηγούς, χρειάζονται και στρατιώτες. Επιλέγω να είμαι ένας από αυτούς, σε μια προσπάθεια να προσθέσουμε όλοι τα δικά μας λιθαράκια για να ανατρέψουμε τους πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς στη χώρα. Να στείλουμε το δικό μας μήνυμα ότι η Ελλάδα αξίζει καλύτερα και εμείς μπορούμε να παίξουμε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό.

Πώς το ΚΙΝ.ΑΛ. θα μπορέσει να ανεβάσει τα ποσοστά του στις επόμενες εκλογές;

Εχω την άποψη ότι οι ισορροπίες δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί στο πολιτικό μας σύστημα. Η επικοινωνιακή υπερπροπαγάνδα της κυβέρνησης αλλά και η κοινωνική αποστασιοποίηση που αναπόφευκτα επιβάλλει η πανδημία είναι ανασταλτικοί παράγοντες για εμάς για τη μαζικοποίηση των πολιτικών μας μηνυμάτων. Το ζητούμενο για εμένα είναι να επαναφέρουμε ξανά την πολιτική στο προσκήνιο και να αποδείξουμε σε έναν κόσμο που μπορεί να δοκίμασε τις ελπίδες του εκατέρωθεν και να απογοητεύτηκε πως υπάρχει ρεαλιστική
Αυτή είναι και η δική μου πρόθεση, να εκτεθώ στον σταυρό, σε μια προσπάθεια να εισφέρω και εγώ στην παράταξη, την εξωστρέφεια και την ισχυροποίησή της
αντιπρόταση για την προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό κάνουμε πράξη με τη νέα μας ατζέντα για ένα «πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο», που θέτει ως κυρίαρχες πολιτικές μας προτεραιότητες τη βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στο περιβάλλον και την κλιματική κρίση, σε συνδυασμό με τις κοινωνικές ανισότητες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Τεκμηριωμένη προγραμματική πρόταση, έφοδος στην κοινωνία και μια νέα σχέση ειλικρίνειας που θα ανακτήσει την εμπιστοσύνη των Ελλήνων στην πολιτική και τη δημοκρατική παράταξη. Είμαι βέβαιος πως έτσι, το βράδυ των εκλογών, θα μπορούμε να χαμογελάμε.


Με τη Ν.Δ. ή με τον ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε το ΚΙΝ.ΑΛ. να συνεργαστεί στη διακυβέρνηση της χώρας;

Αν ψάχναμε βολικό αποκούμπι για να καταντήσουμε παρακολούθημα και συμπλήρωμα, θα το είχαμε κάνει ήδη. Ομως, αυτό δεν μας αφορά, δεν αντιλαμβανόμαστε έτσι τον ρόλο μας και δεν προδιαγράφουν αυτό οι συλλογικές μας αποφάσεις. Το ζητούμενο για την παράταξη είναι οι ενισχυμένοι συσχετισμοί ώστε την επόμενη μέρα η ατζέντα διακυβέρνησης της χώρας να έχει ως κυρίαρχο κορμό τη δική μας πολιτική πρόταση. Οποιος συμφωνεί ας ακολουθήσει, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη της διαφωνίας του. Επί της πολιτικής, όμως, όχι επί των τεχνητών, πλασματικών διλημμάτων ενός στημένου διπόλου, που βολεύει και τους δύο.

Εχετε αποφασίσει αν θα θέλατε να πολιτευτείτε στις επόμενες εκλογές; Ακούγεται η Ανατολική Αττική. Ισχύει; Είμαι της άποψης πως δεν υπάρχουν αιωνόβια κομματικά στελέχη. Πολιτική σημαίνει τριβή με την κοινωνία, λαϊκή νομιμοποίηση και συνεισφορά. Αυτή είναι και η δική μου πρόθεση, να εκτεθώ στον σταυρό, σε μια προσπάθεια να εισφέρω και εγώ στην παράταξη, την εξωστρέφεια και την ισχυροποίησή της. Φυσικά και διατηρώ τις προθέσεις μου για εκλογική περιφέρεια, όμως αυτό τελικά εναπόκειται στις συλλογικές αποφάσεις των οργάνων του κόμματος, την ώρα των εκλογών. Αυτονόητο πως θεσμικά τις σέβομαι πρώτος από όλους.

Εχετε αποφασίσει αν θα θέλατε να πολιτευτείτε στις επόμενες εκλογές; Ακούγεται η Ανατολική Αττική. Ισχύει;

Είμαι της άποψης πως δεν υπάρχουν αιωνόβια κομματικά στελέχη. Πολιτική σημαίνει τριβή με την κοινωνία, λαϊκή νομιμοποίηση και συνεισφορά. Αυτή είναι και η δική μου πρόθεση, να εκτεθώ στον σταυρό, σε μια προσπάθεια να εισφέρω και εγώ στην παράταξη, την εξωστρέφεια και την ισχυροποίησή της. Φυσικά και διατηρώ τις προθέσεις μου για εκλογική περιφέρεια, όμως αυτό τελικά εναπόκειται στις συλλογικές αποφάσεις των οργάνων του κόμματος, την ώρα των εκλογών. Αυτονόητο πως θεσμικά τις σέβομαι πρώτος από όλους.

Εχω μάθει ότι κάνετε camping, ισχύει;

Ισχύει, ναι! Οταν ο χρόνος για ξεκούραση είναι απόλυτα περιορισμένος, για μένα είναι ένας τρόπος να κάνεις τις ώρες αυτές να φαίνονται πολλές. Μακριά από όλα, εκεί όπου καθαρίζει το μυαλό σου και καμιά φορά σταματάει και το κινητό να χτυπάει. Δεν το αλλάζω!

Ποιο είναι το πιο extreme πράγμα που έχετε κάνει, από χόμπι;

Γενικά μου αρέσει -ειδικά στο παρελθόννα κάνω πολλά. Αν έπρεπε να διαλέξω ένα, ίσως να ήταν η ανάβαση στην κορυφή του Ολύμπου. Τα τελευταία 200 μέτρα είναι πραγματικά ζόρικα, αλλά και το αίσθημα της ελευθερίας στην κορυφή μοναδικό. Μια άγνοια κινδύνου που τελικά τη συνειδητοποιείς όταν κατεβαίνεις. Μη σας πω ψέματα. Λογικά, δεν θα το έκανα ξανά.

Αγαπημένο νησί και γιατί;

Εξαιρώ την Κάλυμνο και την Κρήτη, γιατί, αφού είναι τόποι καταγωγής μου, δεν μπορώ να είμαι και ιδιαίτερα αντικειμενικός. Θα πω το Καστελλόριζο, γιατί από την πρώτη στιγμή που πήγα μου έκανε μοναδική εντύπωση. Η αρχή της Ελλάδας, βλέποντας με γυμνό μάτι απέναντι τα τουρκικά παράλια, το γραφικό λιμάνι, αλλά κυρίως οι ζεστοί άνθρωποι, που σε κάνουν να νιώθεις σαν στο σπίτι σου από την πρώτη στιγμή. Μια ηρεμία και μια γαλήνη που μας λείπει στην Αθήνα. Σαν να είσαι κυριολεκτικά κάπου πολύ μακριά από όλα.

Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή σας;

Γενικά, ως άνθρωπος φοβάμαι πολύ για τους δικούς μου. Ισως με τρόπο που με επηρεάζει ψυχολογικά, με πιέζει και με αγχώνει. Θυμάμαι πολύ έντονα τις στιγμές αγωνίας σε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας που είχε περάσει ένας πολύ δικός μου άνθρωπος. Από αυτά που ποτέ δεν είσαι σίγουρος για το αποτέλεσμα. Ημουν τότε στη Γ’ Λυκείου, με στόχο το Πολυτεχνείο, που έτσι και αλλιώς ήταν κάτι ιδιαίτερα ψυχοφθόρο και απαιτητικό, που δεν χωράει περιθώρια αποσυγκέντρωσης και αποσυντονισμού από τον στόχο και την προσπάθεια. Η ανάγκη να αντεπεξέλθω και στα δύο μού έδειξε πραγματικά ότι η δύναμη που κρύβουμε μέσα μας είναι πολύ ισχυρότερη ακόμα και από αυτήν που και οι ίδιοι μπορούμε να φανταστούμε. Ευτυχώς, τέλος καλό και στα δύο. Σήμερα είναι απλώς μια ιδιαίτερη ανάμνηση.

Είστε φιλόζωος. Πόση αδυναμία έχετε στην Πέρσα;

Τεράστια! Ακόμα και αν, δυστυχώς, λόγω του πολύ δύσκολου προγράμματός μου, ο χρόνος μαζί της πλέον δεν μου φτάνει. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από τον ενθουσιασμό της όταν με βλέπει αργά το βράδυ και προσπαθεί να ανέβει κρυφά στον καναπέ για να ξαπλώσουμε παρέα. Είναι η καλύτερη παρέα για να κλείσει μια δύσκολη μέρα και ένας μοναδικός τρόπος αποφόρτισης. Ξέρω μέσα μου πως θα μπορούσα να είμαι καλύτερος «πατέρας», πιστεύω τουλάχιστον πως μου το συγχωρεί.

Κάνατε το εμβόλιο; Φοβάστε;

Είμαι από τους φανατικούς υποστηρικτές του εμβολιασμού, δίνοντας μάχες με τις παρέες και τους φίλους μου, για να κάνουν και εκείνοι το ίδιο. Δεν σας κρύβω πως, όταν βλέπεις καθημερινά στα δελτία ειδήσεων να υπερπροβάλλονται τα ελάχιστα περιστατικά παρενεργειών, και εγώ, όπως και όλοι μας θεωρώ, κάνουμε και δεύτερες σκέψεις. Ομως, όσοι εμπιστευόμαστε την επιστήμη και αγαπάμε τα μαθηματικά, κλείνουμε απλά τον εμβολιασμό μας και προχωράμε. Τέλειωσα με τη δεύτερη δόση την προηγούμενη εβδομάδα, και μάλιστα με το AstraZeneca, για το οποίο γίνεται τόσο μεγάλη συζήτηση. Το εμβόλιο των «γενναίων», όπως κάνουμε πλάκα με τους φίλους μου, μετρώντας τις ημέρες για την ανοσία μας. Είναι ο μόνος τρόπος. Εμβολιαστείτε ως ελάχιστη πράξη συλλογικής ευθύνης και συνείδησης. Για την οικογένειά μας, τους δικούς μας ανθρώπους, τον κοινωνικό μας περίγυρο συνολικά.