Μιχαηλίδου: Επί ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρχε στρατηγικός σχεδιασμός για τη διαχείριση του μεταναστευτικού
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Τον διπλό στόχο της κυβέρνησης για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα αναλύει στα «Π» η Δόμνα Μιχαηλίδου, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για θέματα πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης: Να δημιουργηθούν μακροχρόνιες δομές φιλοξενίας και να προχωρήσουν οι διαδικασίες επανένωσης με τις οικογένειές τους που βρίσκονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Προαναγγέλλει, επίσης, αλλαγές στα επιδόματα παιδιού και στέγασης για τους πολίτες τρίτων χωρών.
Ήταν έτοιμη η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού; Θα δώσουν τη λύση τα κλειστά κέντρα και οι περιπολίες στο Ανατολικό Αιγαίο;
Είναι γεγονός ότι επί ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρχε στρατηγικός σχεδιασμός για τη διαχείριση του Μεταναστευτικού. Η φύλαξη των συνόρων ήταν ανεπαρκής, χωρίς βασικές υποδομές και τεχνολογικά εργαλεία παρακολούθησης των θαλάσσιων ροών. Το σύστημα ασύλου δεν λειτουργούσε αποτελεσματικά και οι αιτήσεις ξεπερνούσαν τις 70.000. Ακολουθούμε, ήδη, διαφορετική πολιτική, που στηρίζεται σε τέσσερις άξονες: τη φύλαξη των συνόρων, την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, την αύξηση επιστροφών και τα κλειστά κέντρα. Και είναι περισσότερο από βέβαιο ότι λειτουργεί αποτρεπτικά, όπως αποτρεπτικά θα λειτουργήσει και η πύκνωση των περιπολιών στο Ανατ. Αιγαίο.
Πόσα ασυνόδευτα ανήλικα βρίσκονται στη χώρα μας και ποιες πρωτοβουλίες θα πάρετε για την προστασία τους και για την επανένωση με τις οικογένειές τους;
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το οποίο είναι ο αρμόδιος φορέας για την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών και εποπτεύεται από το υπουργείο μας, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα βρίσκονται 5.162 παιδιά. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι άνω των 14 ετών. Η προστασία της ευαίσθητης αυτής κατηγορίας παιδιών αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησής μας, γεγονός το οποίο τόνισε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός με παρέμβασή του και με την ανακοίνωση εθνικού συντονισμού για το θέμα αυτό, ανάγοντάς το σε μια συνολική εθνική προσπάθεια. Εμείς εργαζόμαστε προς δύο αναγκαίες κατευθύνσεις. Αφενός, να αυξηθούν οι μακροχρόνιες δομές φιλοξενίας και, αφετέρου, να επισπευσθεί η ολοκλήρωση των διαδικασιών επανένωσης, καθώς αρκετά από αυτά τα παιδιά έχουν συγγενείς σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Για το πρώτο εργαζόμαστε τοπικά με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως ΜΚΟ, δήμους, την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, το ΕΚΚΑ, το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για το δεύτερο εργαζόμαστε σε διεθνές επίπεδο, διενεργώντας επαφές με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Θα υπάρξουν αλλαγές στα επιδόματα που λαμβάνουν αλλοδαποί που ζουν στη χώρα μας και ποιες θα είναι αυτές;
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι κανένα επίδομα δεν θα κοπεί. Αυτό ισχύει για όλες τις κατηγορίες των δικαιούχων. Από την άλλη, στόχος μας είναι να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της κοινωνικής μας πολιτικής, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της διασύνδεσης των επιμέρους μητρώων των δικαιούχων και της πιο στοχευμένης κατανομής των επιδομάτων. Αναφορικά με τα κριτήρια, επίκεινται ορισμένες αλλαγές στα επιδόματα παιδιού και στέγασης για τους πολίτες τρίτων χωρών, ενώ θα υπάρξει και αύξηση του απαιτούμενου χρόνου διαμονής στην Ελλάδα από τα 5 στα 10 έτη για κάποιες κατηγορίες, προκειμένου να υπάρχει μια ικανή χρονική διάρκεια για την απόκτηση ισχυρού βιοτικού δεσμού με τη χώρα.
Πότε και με ποια κριτήρια θα δίνεται το επίδομα γέννησης; Αρκεί το κονδύλι που έχει περιληφθεί στον Προϋπολογισμό για να καλυφθούν όλοι οι δικαιούχοι;
Η δέσμευση η δική μας και του πρωθυπουργού παραμένει στο ακέραιο: Από 1ης/1/2020 θα καταβάλλεται επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα. Στόχος μας είναι η μείωση των αντικινήτρων της τεκνοποίησης, που σε πολλές περιπτώσεις σχετίζονται και με την αύξηση του κόστους του νοικοκυριού μετά την έλευση ενός νέου μέλους. Θα τεθεί ένα κριτήριο εισοδηματικό, αλλά, όπως έχουμε τονίσει, πρόκειται για ένα οριζόντιο μέτρο, ένα δημογραφικό και όχι προνοιακό μέτρο, από το οποίο εξαιρούνται, για ευνόητους λόγους, οι γονείς με πολύ υψηλά εισοδήματα. Εννοείται ότι το ποσό που έχει ενταχθεί ήδη στον Προϋπολογισμό του 2020 επαρκεί για να καλυφθούν όλοι οι δικαιούχοι.
Θα πάρετε κάποια πρωτοβουλία για να στηρίξετε τα ιδρύματα που έχετε υπό την εποπτεία σας;
Η ενδυνάμωση των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας που βρίσκονται υπό την εποπτεία του υπουργείου βρέθηκε και βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητές μας, ήδη από την πρώτη ημέρα. Κι αυτό γιατί αναλάβαμε το υπουργείο και βρήκαμε τους φορείς αυτούς να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας και λειτουργίας: υποστελέχωση, απουσία κεντρικής διοικητικής υπηρεσίας, απουσία οργανισμών, εσωστρέφεια, ελλιπείς υποδομές, προβλήματα στέγασης ιδρυμάτων, υπέρβαση δαπανών κ.ά. Διασφαλίζουμε ότι τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας στελεχώνονται άμεσα και αποκτούν τώρα χαρακτηριστικά που θα τους επιτρέπουν να λειτουργούν στο 100% των υπαρχουσών δυνατοτήτων τους, αλλά, ταυτόχρονα, και να εξελιχθούν. Προς τον σκοπό αυτό, η στρατηγική μας αναπτύσσεται σε συγκεκριμένους άξονες. Αρχικά, να αποκτήσουν τα Κέντρα Οργανισμό που θα διευκολύνει την καθημερινή τους διοίκηση και λειτουργία, κάτι που εκκρεμεί από το 2013. Επίσης, δεδομένου ότι η προηγούμενη κυβέρνηση καθυστέρησε αδικαιολόγητα τις διαδικασίες για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού των Κέντρων, έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για τη δημοσίευση προκήρυξης μέσω ΑΣΕΠ. Προτεραιότητα δίνεται και στην ενίσχυση της εξωστρέφειας των Κέντρων και, κατ’ επέκταση, στο περαιτέρω άνοιγμά τους στις τοπικές κοινωνίες μέσα από συνέργειες, αλλά και μέσα από την ενεργό συμμετοχή των πολιτών. Τέλος, ήδη προετοιμάζεται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την αποϊδρυματοποίηση, η οποία αποτελεί και τη μεγάλη πρόκληση για το προνοιακό σύστημα της χώρας την επόμενη δεκαετία. Κομβικό ρόλο σε αυτό κατέχουν και οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης.
Ήταν έτοιμη η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού; Θα δώσουν τη λύση τα κλειστά κέντρα και οι περιπολίες στο Ανατολικό Αιγαίο;
Είναι γεγονός ότι επί ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρχε στρατηγικός σχεδιασμός για τη διαχείριση του Μεταναστευτικού. Η φύλαξη των συνόρων ήταν ανεπαρκής, χωρίς βασικές υποδομές και τεχνολογικά εργαλεία παρακολούθησης των θαλάσσιων ροών. Το σύστημα ασύλου δεν λειτουργούσε αποτελεσματικά και οι αιτήσεις ξεπερνούσαν τις 70.000. Ακολουθούμε, ήδη, διαφορετική πολιτική, που στηρίζεται σε τέσσερις άξονες: τη φύλαξη των συνόρων, την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, την αύξηση επιστροφών και τα κλειστά κέντρα. Και είναι περισσότερο από βέβαιο ότι λειτουργεί αποτρεπτικά, όπως αποτρεπτικά θα λειτουργήσει και η πύκνωση των περιπολιών στο Ανατ. Αιγαίο.
Πόσα ασυνόδευτα ανήλικα βρίσκονται στη χώρα μας και ποιες πρωτοβουλίες θα πάρετε για την προστασία τους και για την επανένωση με τις οικογένειές τους;
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το οποίο είναι ο αρμόδιος φορέας για την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών και εποπτεύεται από το υπουργείο μας, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα βρίσκονται 5.162 παιδιά. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι άνω των 14 ετών. Η προστασία της ευαίσθητης αυτής κατηγορίας παιδιών αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησής μας, γεγονός το οποίο τόνισε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός με παρέμβασή του και με την ανακοίνωση εθνικού συντονισμού για το θέμα αυτό, ανάγοντάς το σε μια συνολική εθνική προσπάθεια. Εμείς εργαζόμαστε προς δύο αναγκαίες κατευθύνσεις. Αφενός, να αυξηθούν οι μακροχρόνιες δομές φιλοξενίας και, αφετέρου, να επισπευσθεί η ολοκλήρωση των διαδικασιών επανένωσης, καθώς αρκετά από αυτά τα παιδιά έχουν συγγενείς σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Για το πρώτο εργαζόμαστε τοπικά με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως ΜΚΟ, δήμους, την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, το ΕΚΚΑ, το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για το δεύτερο εργαζόμαστε σε διεθνές επίπεδο, διενεργώντας επαφές με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Θα υπάρξουν αλλαγές στα επιδόματα που λαμβάνουν αλλοδαποί που ζουν στη χώρα μας και ποιες θα είναι αυτές;
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι κανένα επίδομα δεν θα κοπεί. Αυτό ισχύει για όλες τις κατηγορίες των δικαιούχων. Από την άλλη, στόχος μας είναι να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της κοινωνικής μας πολιτικής, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της διασύνδεσης των επιμέρους μητρώων των δικαιούχων και της πιο στοχευμένης κατανομής των επιδομάτων. Αναφορικά με τα κριτήρια, επίκεινται ορισμένες αλλαγές στα επιδόματα παιδιού και στέγασης για τους πολίτες τρίτων χωρών, ενώ θα υπάρξει και αύξηση του απαιτούμενου χρόνου διαμονής στην Ελλάδα από τα 5 στα 10 έτη για κάποιες κατηγορίες, προκειμένου να υπάρχει μια ικανή χρονική διάρκεια για την απόκτηση ισχυρού βιοτικού δεσμού με τη χώρα.
Πότε και με ποια κριτήρια θα δίνεται το επίδομα γέννησης; Αρκεί το κονδύλι που έχει περιληφθεί στον Προϋπολογισμό για να καλυφθούν όλοι οι δικαιούχοι;
Η δέσμευση η δική μας και του πρωθυπουργού παραμένει στο ακέραιο: Από 1ης/1/2020 θα καταβάλλεται επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα. Στόχος μας είναι η μείωση των αντικινήτρων της τεκνοποίησης, που σε πολλές περιπτώσεις σχετίζονται και με την αύξηση του κόστους του νοικοκυριού μετά την έλευση ενός νέου μέλους. Θα τεθεί ένα κριτήριο εισοδηματικό, αλλά, όπως έχουμε τονίσει, πρόκειται για ένα οριζόντιο μέτρο, ένα δημογραφικό και όχι προνοιακό μέτρο, από το οποίο εξαιρούνται, για ευνόητους λόγους, οι γονείς με πολύ υψηλά εισοδήματα. Εννοείται ότι το ποσό που έχει ενταχθεί ήδη στον Προϋπολογισμό του 2020 επαρκεί για να καλυφθούν όλοι οι δικαιούχοι.
Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα βρίσκονται ασυνόδευτα 5.162 παιδιά. Πρέπει να επισπευσθεί η ολοκλήρωση των διαδικασιών επανένωσης, καθώς αρκετά από αυτά τα παιδιά έχουν συγγενείς σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα
Θα πάρετε κάποια πρωτοβουλία για να στηρίξετε τα ιδρύματα που έχετε υπό την εποπτεία σας;
Η ενδυνάμωση των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας που βρίσκονται υπό την εποπτεία του υπουργείου βρέθηκε και βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητές μας, ήδη από την πρώτη ημέρα. Κι αυτό γιατί αναλάβαμε το υπουργείο και βρήκαμε τους φορείς αυτούς να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας και λειτουργίας: υποστελέχωση, απουσία κεντρικής διοικητικής υπηρεσίας, απουσία οργανισμών, εσωστρέφεια, ελλιπείς υποδομές, προβλήματα στέγασης ιδρυμάτων, υπέρβαση δαπανών κ.ά. Διασφαλίζουμε ότι τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας στελεχώνονται άμεσα και αποκτούν τώρα χαρακτηριστικά που θα τους επιτρέπουν να λειτουργούν στο 100% των υπαρχουσών δυνατοτήτων τους, αλλά, ταυτόχρονα, και να εξελιχθούν. Προς τον σκοπό αυτό, η στρατηγική μας αναπτύσσεται σε συγκεκριμένους άξονες. Αρχικά, να αποκτήσουν τα Κέντρα Οργανισμό που θα διευκολύνει την καθημερινή τους διοίκηση και λειτουργία, κάτι που εκκρεμεί από το 2013. Επίσης, δεδομένου ότι η προηγούμενη κυβέρνηση καθυστέρησε αδικαιολόγητα τις διαδικασίες για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού των Κέντρων, έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για τη δημοσίευση προκήρυξης μέσω ΑΣΕΠ. Προτεραιότητα δίνεται και στην ενίσχυση της εξωστρέφειας των Κέντρων και, κατ’ επέκταση, στο περαιτέρω άνοιγμά τους στις τοπικές κοινωνίες μέσα από συνέργειες, αλλά και μέσα από την ενεργό συμμετοχή των πολιτών. Τέλος, ήδη προετοιμάζεται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την αποϊδρυματοποίηση, η οποία αποτελεί και τη μεγάλη πρόκληση για το προνοιακό σύστημα της χώρας την επόμενη δεκαετία. Κομβικό ρόλο σε αυτό κατέχουν και οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης.
