Το νομοσχέδιο για τη διεύρυνση εφαρμογής του συστήματος οικονομικών κινήτρων στον δημόσιο τομέα, που θα φτάνουν έως και το 15% των ετήσιων αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων, αναμένεται να καταθέσει η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, μετά την επιστροφή της από την Αμερική όπου πραγματοποιεί επίσκεψη προκειμένου να ενημερώσει τους ομογενείς για την δυνατότητα να συμμετέχουν στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, μέσω επιστολικής ψήφου.


Μπόνους στους δημοσίους υπαλλήλους: Ποιοι θα το λαμβάνουν

Σύμφωνα με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, το σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής (μπόνους) θα διευρυνθεί σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων και υπηρεσιών από την πιλοτική εφαρμογή που υλοποιείται έως σήμερα.

Τα μπόνους - που θα αγγίζει το ποσό των δύο μισθών- θα αφορούν αρχικώς υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών και Ανάπτυξης. Θα ακολουθήσουν όλα τα παραγωγικά υπουργεία και όσα έχουν σχέση με υπηρεσίες που προσφέρονται στους πολίτες, Υγεία, ασφάλεια και Παιδεία. Μάλιστα, οι δημόσιοι υπάλληλοι που θα ενταχθούν στον διευρυμένο κύκλο εφαρμογής των κινήτρων παραγωγικότητας έχουν επιμορφωθεί ή θα επιμορφωθούν στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης.

Ο στόχος είναι έως το τέλος του 2027 να έχουν αποκτήσει επιπλέον δεξιότητες 250.000 δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι σταδιακά θα ενταχθούν ο καθένας ανάλογα με την θέση που κατέχει, τα προσόντα και τις δεξιότητες στο σύστημα στοχοθεσίας του δημόσιου τομέα. Η υιοθέτηση του συστήματος κινήτρων θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά το 2022, επί υπουργίας στο Εσωτερικών Μάκη Βορίδη και γενικής γραμματέως (τότε) και νυν υφυπουργού Βιβής Χαραλαμπογιάννη.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει κάνει το υπουργείο Εσωτερικών, το μπόνους παραγωγικότητας συνδέεται άμεσα με τη στοχοθεσία, που είναι το «κλειδί» για το νέο σύστημα αξιολόγησης. Ετσι, η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, οι οποίοι έχουν τεθεί σε κάθε οργανική μονάδα, θα ενεργοποιεί και το μπόνους παραγωγικότητας για το διάστημα της επιτυχούς εφαρμογής της στοχοθεσίας. Το μπόνους θα μπορεί να δοθεί τόσο στους προϊσταμένους όσο και στους εργαζομένους σε μια μονάδα του δημόσιου τομέα.

Μέχρι σήμερα η στοχοθεσία, άρα και τα «μπόνους» αφορούν έναν περιορισμένο αριθμό υπαλλήλων οι οποίοι:
  • Υλοποιούν συγκεκριμένους στόχους του Ενοποιημένου Σχεδίου Κυβερνητικής Πολιτικής (ΕΣΚυΠ), όπου εντάσσονται τα Ετήσια Σχέδια Δράσης (ΕΣΔ) των Υπουργείων,
  • Εμπλέκονται σε έργα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»
  • Εργάζονται για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων (άρθρο 25 του ν. 4940/2024).
Από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών κρίνεται η εως τώρα η εφαρμογή των οικονομικών κινήτρων ως απολύτως επιτυχής, με βάση τα αποτελέσματα που παρουσιάζουν οι υπηρεσίες.

Η προσπάθεια του Υπουργείου Εσωτερικών συνίσταται στην διευρυμένη εφαρμογή ενός συστήματος κινήτρων το οποίο να περιλάβει στο μέτρο του δυνατού, όλο και μεγαλύτερα τμήματα υπηρεσιών του δημόσιου τομέα, διευθύνσεις και τμήματα, με εξειδίκευση στόχων, από τον διευθυντή μέχρι τον απλό υπάλληλο.

Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, σε κάθε υπηρεσία, διεύθυνση και τμήμα θα τεθούν στόχοι, οι οποίοι θα εξατομικεύονται και η αξιολόγηση θα γίνεται με βάση το κατά πόσο κάποιος εχει επιτύχει τους στόχους του. Με άλλα λόγια, δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν υπάρξει ιδιαιτέρως παραγωγικοί θα επιβραβεύονται οικονομικά, με «μπόνους» που θα φτάνει έως και το 15% των ετήσιων αποδοχών τους.


Μπόνους στους δημοσίους υπαλλήλους: Πώς θα χορηγείται

Το µπόνους σύµφωνα µε πληροφορίες:
• Θα αφορά µόνο υπαλλήλους και όχι ολόκληρες τις διευθύνσεις ή τις υπηρεσίες στις οποίες εργάζονται.
• Το ποσό θα δίδεται για µια υπηρεσία µε την επίτευξη του στόχου που έχει προαποφασιστεί και τεθεί σε επίπεδο υπουργού. Κατόπιν ο προϊστάµενος θα αναλαµβάνει να κατανείµει το ποσό ανάλογα µε την αξιολόγηση της απόδοσης κάθε υπαλλήλου.
• ∆εν θα υπάρξουν αλλαγές στα µισθολογικά κλιµάκια των δηµοσίων υπαλλήλων, ούτε στο ύψος του µισθού που λαµβάνει ο καθένας.
• Το µπόνους δεν θα παρέχεται οριζόντια σε όλους τους δηµόσιους υπαλλήλους, ακόµη και αν ενεπλάκησαν µε στόχο που η επίτευξή του έχει σχετιστεί µε το µπόνους.
• Ο προϊστάµενος της µονάδας καθορίζεται ως υπεύθυνος για την παροχή των ανταµοιβών που έχουν άµεση σχέση µε την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα του καθενός από τους υπαλλήλους.
• Θα υπάρξει συγκεκριµένος µηχανισµός κινήτρων, ο οποίος θα συνδέεται άµεσα µε τη στοχοθεσία που τίθεται σε κάθε µονάδα.
• Το µπόνους θα έχει τρεις κατηγορίες στόχων: όσους αναφέρονται στα ετήσια σχέδια δράσης των υπουργείων, όσους αποφασίζει ο κάθε υπουργός και τους στόχους που θα θέσει στους υφιστάµενους ο γενικός διευθυντής.
• Θα προηγείται αξιολόγηση και προτεραιοποίηση των στόχων από τον αρµόδιο υπουργό και το µπόνους θα αφορά κάθε έτος τις διευθύνσεις που έχουν σχέση µε την επίτευξη των σηµαντικών στόχων που έχουν τεθεί.
• Θα προβλέπονται δικλίδες ασφαλείας ώστε τα ποσά να κατανέµονται δίκαια και µόνο στους υπαλλήλους που ξεχώρισαν.

Όπως έχει δηλώσει η αρμόδια υφυπουργός Βιβη Χαραλαμποπούλου «οι οργανικές μονάδες του Δημοσίου καλούνται να υλοποιήσουν συγκεκριμένους, μετρήσιμους, ρεαλιστικούς κι επιτεύξιμους στόχους. Οι προϊστάμενοι κάθε τέτοιας μονάδας θα βαθμολογούνται, η ομαδική δουλειά στο εσωτερικό της θα αξιολογείται, ενώ οι υπάλληλοι που την αποτελούν θα παρακινούνται για το καλύτερο αποτέλεσμα. Κι όσοι πρωτεύσουν σε αυτή την προσπάθεια, θα έχουν το bonus παραγωγικότητας, δηλαδή μια αξιοσημείωτη αύξηση στις αποδοχές τους για το επόμενο έτος».

Ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα κίνητρα αποδοτικότητας παρέχονται στους πολιτικούς υπαλλήλους και στο ένστολο προσωπικό των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων, του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.). Επίσης στις υπηρεσίες και τους φορείς, που εποπτεύονται ή υπάγονται στο Υπουργείο Οικονομικών. Το «μπόνους» ονομάζεται Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (Κ.Ε.Δ.Σ.), με βάση την επίτευξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών για κάθε υπηρεσία.

Οι ποσοτικοί στόχοι αφορούν τη δημοσιονομική και ταμειακή διαχείριση, τον έλεγχο και τα αποτελέσματα, τον προγραμματισμό και τον έλεγχο δαπανών, την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, την επεξεργασία σημαντικού αριθμού κανονιστικών πράξεων δημοσιονομικού περιεχομένου, την επεξεργασία αιτημάτων επί κρατικών εγγυήσεων και εν γένει ποσοτικούς στόχους συνδεόμενους με την άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής.

Ο προϊστάμενος κάθε διεύθυνσης των παραπάνω υπηρεσιών λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τη φύση των καθηκόντων των υπαλλήλων, την υλοποίηση των ποσοτικών στόχων και την εύρυθμη λειτουργία της οργανικής μονάδας, ορίζει τους υπαλλήλους, οι οποίοι εμπλέκονται άμεσα στην επίτευξη των στόχων και είναι επιλέξιμοι για την καταβολή του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων. Η παραπάνω επιλογή τελεί υπό την έγκριση του οικείου Προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης, ο οποίος αποφαίνεται σχετικώς εντός προθεσμίας δέκα ημερών από τη γνωστοποίησή της σε αυτόν. Με την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας, η επιλογή θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή.

Το «μπόνους» υπολογίζεται επί του βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης, δεν συμψηφίζεται με την προσωπική διαφορά στο μισθολόγιο των υπαλλήλων, δεν μπορεί να υπερβαίνει, ανά έτος, το 15% του αθροίσματος του ετήσιου βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης κάθε υπαλλήλου και υπόκειται στις ασφαλιστικές εισφορές και λοιπές κρατήσεις των πρόσθετων αποδοχών.