Για την ενεργειακή ασφάλεια και τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών μίλησαν άνθρωποι της αγοράς ενέργειας στην 27η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist.

Στο πλαίσιο της συζήτησης αναδείχθηκε και ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακός κόμβος, που θα διαδραματίσει καίριο ρόλο τα επόμενα χρόνια στο πεδίο της ενέργειας.

Μαρία Ρίτα Γκάλι: Το FSRU της Αλεξανδρούπολης και το ενδιαφέρον από 27 παίκτες

Ως πύλη εισόδου και κόμβο ενεργειακής ασφάλειας βλέπει η διευθύνουσα σύμβουλος ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι την Ελλάδα όπως σημείωσε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στο συνέδριο του Economist.

Όπως σημείωσε, οι υποδομές της χώρας εξελίσσονται όσον αφορά το αέριο τα τελευταία χρόνια, με την αντίστροφη ροή προς τη Βουλγαρία, την επέκταση της Ρεβυθούσας, καθώς και τους αγωγούς IGB και TAP. «Υπάρχουν, όμως, πολλά ακόμη να γίνουν».

Το επόμενο έτος θα λειτουργήσει το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ενώ ο ΔΕΣΦΑ υλοποιεί επιπλέον επενδύσεις. Η κατασκευή του νέου αγωγού αερίου με τη Βόρεια Μακεδονία ξεκινά στις αρχές του 2024. Το LNG παίζει σημαντικό ρόλο και η Ελλάδα θα διαθέτει νέο FSRU, ενώ αξιοποιεί τη Ρεβυθούσα στο έπακρο, όπου η δυναμικότητα ως το 2026 έχει δεσμευτεί στο σύνολό της. Εξυπηρετούνται με αυτό τον τρόπο οι ανάγκες της Ελλάδας αλλά και των γειτονικών χωρών, ανέφερε η κα Γκάλι.

Η κα Γκάλι πρόσθεσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από 27 παίκτες, εκ των οποίων 10 από την Ελλάδα, για μεγαλύτερη δυναμικότητα στα βόρεια σύνορα της χώρας μας. Θα χρειαστεί, πάντως, μια ισχυρή ευθυγράμμιση όλων των φορέων των χωρών και ένας σαφής δρόμος για να φτάσει το αέριο από την Ελλάδα σε περίκλειστες χώρες, όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία.

«Ο ρόλος των υποδομών φυσικού αερίου στην Ελλάδα αλλά και ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακού διαδρόμου δεν περιορίζεται στο παρόν, ανέφερε η κα Γκάλι. Ο ρόλος των υποδομών στην Ελλάδα και γενικά της χώρας περνάει και από το υδρογόνο.

Χαντάβας (Enel): Η αυτονομία έρχεται μέσω της ενεργειακής ασφάλειας

Η αυτονομία διασφαλίζεται μόνο μέσα από την ενέργεια ώστε να μην εξαρτάσαι από άλλες χώρες σημείωσε ο Αριστοτέλης Χαντάβας, Επικεφαλής Ευρώπης της Enel Green Power και Πρόεδρος της Solar Power Europe. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτή η αυτονομία είναι να επιταχυνθεί η εγκατάσταση ανανεώσιμων στη χώρα μας, σχολιάζει.

«Σήμερα γνωρίζουμε παγκοσμίως ότι η φθηνότερη εναλλακτική παραγωγή που έχουμε είναι η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Όλα τα σχέδια που έχουμε για διαδρόμους και αγωγούς χρειάζονται χρόνο. Από την άλλη πλευρά, η ενέργεια από τις ΑΠΕ χρειάζεται επίσης χρόνο αλλά όχι τόσο, ενώ ταυτόχρονα είναι φιλικές απέναντι στο περιβάλλον.

Ωστόσο, ο κ. Χαντάβας έθεσε έναν προβληματισμό. «Ξέρουμε ότι χρειαζόμαστε περισσότερες ΑΠΕ, ξέρουμε ότι είναι μία επικερδής επιχειρηματική δραστηριότητα για τους επενδυτές. Παρ’ όλα αυτά, έχουμε επενδυτές οι οποίοι δεν επιταχύνουν. Άρα σχολίασε πως κάτι κάνουμε λάθος. Τι κάνουμε λάθος δεν είμαστε γρήγοροι στο να αποδεχτούμε τα ρίσκα και να δημιουργήσουμε το ρυθμιστικό πλαίσιο για να προσελκύσουμε τις επενδύσεις. «Έχουμε αρκετά προβλήματα υλοποίησης», τόνισε.

Όσον αφορά την Ελλάδα ανέφερε ότι «έχουμε κάνει βήματα μπροστά, αλλά είναι η στιγμή να θέσουμε προτεραιότητες και στρατηγικές επιλογές». Και συνέχισε λέγοντας πως «αυτό που θέλουμε πιο πολύ είναι η πλήρης ανάπτυξη των ΑΠΕ.  Ως εκ τούτου, προσυπογράφω τις πρόσφατες πρωτοβουλίες του υπουργείου να αναθεωρήσει τον τρόπο επιτάχυνσης των project.

Τέλος, μίλησε για κάποια απαραίτητα χαρακτηριστικά που χρειάζονται οι επενδύσεις. Αυτά σύμφωνα με τον ίδιο είναι αξιόπιστους επενδυτές που μπορούν να υλοποιήσουν τις επενδύσεις, αλλά και πιο έξυπνη δράση.

Ο στρατηγικός στόχος είναι η ανάπτυξη των ΑΠΕ. Υπάρχει τώρα μία στρατηγική στόχευση και ένα momentum που πρέπει να αξιοποιηθεί, σχολίασε ο κ. Αντώνης Μεταξάς, διευθύνων εταίρος και ιδρυτής της Metaxas & Associates Law Firm κατά τη διάρκεια της δικής του τοποθέτησης.

Μποργκέας (EUNICE): Τι πρέπει να προσέξει η Ελλάδα

Για την Ελλάδα σε αντιπαραβολή με την Καλιφόρνια μίλησε ο διευθύνων σύμβουλος της EUNICE ENERGY GROUP, Ανδρέας Μποργκέας. «Θεωρώ ότι η Ελλάδα θα τα πάει καλά αν μάθει από τα λάθη και τις προκλήσεις που αντιμετώπισε και η Καλιφόρνια στο πεδίο αυτό.

Ειδικότερα, ανέφερε πως χρειάζεται ισορροπία και πραγματισμός. Οι πολιτικοί με υπερμετρους κλιματικούς στόχους που ξεπέρασαν τις δυνατότητές τους έχασαν το στοίχημα. Επίσης, ανέφερε πως είναι μεγάλο ζήτημα να μην υπάρχει  σαφής σύνδεση της βιομηχανίας και των στόχων για το κλίμα. «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε εδώ στην Ελλάδα είναι να εξασφαλίσουμε ότι υπάρχουν ουσιαστικές επενδύσεις και εξέλιξη των υποδομών για να καλυφθούν οι μελλοντικές ανάγκες.

Στη συνέχεια, όσον αφορά τη διαφοροποίηση σχολίασε ότι αν δούμε τη νοτιοανατολική Μεσόγειο ωε ένα δίκτυο, ως έναν κόμβο ενεργειακό, ο ρόλος που θα παίξει η Ελλάδα θα είναι μοναδικός. «Σταδιακά αυτός ο ρόλος θα συνεχίσει να εξελίσσεται».

«Ξέρουμε ότι υπάρχει μία σειρά από projects τα οποία οι Βρυξέλλες εξετάζουν. Το θέμα της αποθήκευσης, τα αιολικά και το υδρογόνο έχουν αναδειχθεί ως καίριες πράσινες τεχνολογίες και ως χώρα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι βιομηχανία και οι χαράκτες πολιτικής είναι ενοποιημένοι και θα κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση», κατέληξε.

Σάτλας (ICGB): Ανάγκη για συνέργειες μεταξύ των χωρών

Ο Γιώργος Σάτλας, εκτελεστικός διευθυντής (executive officer) και μέλος του ΔΣ της ICGB AD σημείωσε πως ο ICGB έγινε πραγματικότητα ένα χρόνο νωρίτερα. «Ήταν ένα δύσκολο project αντιμετωπίσαμε δυσκολίες, όπως γεωπολιτικές διαφορές μεταξύ Ελλάδας – Βουλγαρίας. Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την ανατροπή των αλυσίδων εφοδιασμού έπρεπε να γίνουν όλα στην ώρα τους και στη σωστή στιγμή». Αυτό λοιπόν που βλέπουμε είναι ότι πλέον οι χώρες προσπαθούν να συνεργαστούν και να φτιάξουν παρόμοια project.

Για να είμαστε όλοι αισιόδοξοι πρέπει να είμαστε συνεπείς και να έχουμε συνάφεια με όλα αυτά που κάναμε για αυτό πρέπει να έχουμε συνεργασία μεταξύ φορέων. Συνεργασία όλων των παραγόντων υπό το πρίσμα της γεωπολιτικής ώστε να προστατεύουμε το περιβάλλον και να χρησιμοποιούμε την τεχνολογία. Όσον αφορά το κόστος των project σχολίασε κλείνοντας πως  το πρόβλημα με τις υποδομές είναι πως είναι ακριβές και δεν ξέρεις ποτέ να τις χρησιμοποιήσεις. «Να είμαστε ανοιχτόμυαλοι και να λαμβάνουμε υπόψιν σε ό,τι έργα και αν εκτελούμε τις λέξεις περιβάλλον, ασφάλεια και τεχνολογία, κατέληξε.

Mobarez: Ενεργειακή ασφάλεια και συνεργασίες μεταξύ κρατών – μελών

Η κατάσταση που επικρατεί στην ενέργεια είναι σύνθετη δήλωσε ο Osama Mobarez, Γενικός Γραμματέας του East Mediterranean Gas Forum (EMGF). «Όλες οι προκλήσεις όπως ο πόλεμος, η πανδημία, η ενεργειακή κρίση μας οδηγούν αναπόφευκτα στη συνεργασία. Ως φόρουμ αυτό προσπαθούμε να κάνουμε όχι μόνο να ανακαλύψουμε νέες πηγές αλλά να εκμεταλλευτούμε και το υπάρχον δυναμικό. Θέλουμε να βρούμε μία ισορροπία μεταξύ ασφάλειας της ενέργειας και χρήσης ενέργειας.

«Οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ σημαντικές, αλλά μας ενδιαφέρει και η ενεργειακή ασφάλεια. Βλέπουμε ότι ο πόλεμος έχει ανατρέψει τις προμήθειες. Άρα χρειάζεται να βρούμε νέους πόρους ισορροπία με πιο υπεύθυνο τρόπο και με λιγότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος με διοξείδιο. Πρέπει να βρούμε προμήθεια φυσικού αερίου, χαμηλού κόστους και χαμηλών εκπομπών αυτό είναι σκοπός της αγοράς», σχολιάζει.

Κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό σύμφωνα με τον κ. Mobarez είναι οι πιστοποιήσεις άνθρακα. «Ως φόρουμ προσπαθούμε να γίνουμε φορέας πιστοποίησης για τη βιομηχανία του αερίου. Να αυξήσουμε την παροχή να στηρίξουμε τις χώρες, αλλά να συνεχίσουμε και τον διάλογο μεταξύ των ενδιαφερομένων πλευρών έχοντας κατά νου την απανθρακοποίηση».

Fabrizio Mattana (IGI Poseidon): Η ασφάλεια εφοδιασμού κλειδί της μετάβασης

«Όταν υπάρχει αστάθεια στην πολιτική ανησυχούμε και για την προμήθεια καυσίμων, αναφέρει ο Fabrizio Mattana, Διευθύνων Σύμβουλος της IGI Poseidon. Η ασφάλεια του εφοδιασμού της ενέργειας δεν είναι κάτι που επιλύεται μόνο με μία οδό χρειάζεται διαφοροποίηση. Η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας περνάει και μέσα από την διαφοροποίηση των υποδομών, αναφέρει.

«Η στρατηγική για την ασφάλεια εφοδιασμού πρέπει να υιοθετηθεί και στην Ανατολική Μεσόγειο γιατί ο διάδρομος που λείπει στη Μεσόγειο είναι αυτός που ενώνει την Ανατολική Μεσόγειο με την Ευρώπη. Είναι ένας ενεργειακός διάδρομος δημιουργούμε μία διασύνδεση ενεργειακή μία βιομηχανική διασύνδεση μεταξύ των χωρών άρα έχει να κάνει με τη συνεργασία στην περιοχή. Η ενέργεια είναι ένα εργαλείο και παραμένει ένα εργαλείο για συνεργασία επίσης είναι και μία εμπορική επιλογή διότι βλέπουμε ότι η Ανατολική Μεσόγειος έχει μεγάλες δυνατότητες για φυσικό αέριο. Όσον αφορά τις τιμές της ενέργειας ξέρουμε ότι η Ευρώπη δαπάνησε περίπου 800 δισεκατομμύρια ευρώ για να προστατεύσει τους τελικούς πελάτες με τις από την ανοδική πορεία των τιμών των καυσίμων». 

«Η διαφοροποίηση των πόρων είναι σημαντική αλλά και η διασύνδεση είναι κλειδί για να έχουμε περιθώριο ασφάλεια. Όταν έχουμε αστάθεια η διασύνδεση είναι ένα εργαλείο για αμοιβαία στήριξη. Οι χώρες να αλληλοστηρίζονται σε περίπτωση δύσκολων σεναρίων», καταλήγει.