Ανοίγει η «βεντάλια» των επιλογών για τους δανειολήπτες, καθώς νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα τους δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνουν δάνεια και από μη τραπεζικούς οργανισμούς, αίροντας έτσι τους περιορισμούς για την πρόσβασή τους στον τραπεζικό δανεισμό. Την εξυγίανση και την ενίσχυση των δανειοληπτών, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν δάνεια και από μη πιστωτικούς φορείς, εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Το νομοσχέδιο

Όπως ανακοίνωσε και χθες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζει σχέδιο νόμου, το οποίο αφορά τη διεύρυνση του νομικού πλαισίου που προβλέπει σήμερα τις μικροπιστώσεις, έτσι ώστε να συμπεριλάβει και χρηματοδοτικά ιδρύματα τα οποία θα μπορούν να χορηγούν δάνεια σε νέους και σε υφιστάμενους δανειολήπτες. Παράλληλα, με το ίδιο νομοσχέδιο διευρύνονται και οι δυνατότητες που έχουν οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων να χρηματοδοτούν δανειολήπτες με βιώσιμα δάνεια σε ρύθμιση.

Το νομοσχέδιο, επομένως, αποβλέπει τόσο σε νέους δανειολήπτες όσο και σε δανειολήπτες που έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία βρίσκονται υπό τη διαχείριση των servicers. Παράλληλα, σχεδιάζεται έτσι ώστε να περιλαμβάνει όλου του τύπου τις δανειοδοτήσεις, δηλαδή, εκτός από τα καταναλωτικά δάνεια, τα επαγγελματικά και τα επιχειρηματικά δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς επίσης και τα στεγαστικά. Στόχος του νομοσχεδίου είναι να δώσει διεξόδους πρώτης ή νέας χρηματοδότησης στους δανειολήπτες, αλλά και διεξόδους για να ρυθμίσουν επιτυχώς υφιστάμενα δάνεια με δυσκολίες στην εξυπηρέτησή τους, προκειμένου να τα γλιτώσουν από τους πλειστηριασμούς των funds.

Νέοι «παίκτες»

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Α», το νομοθετικό πλαίσιο για τις μικροπιστώσεις (με τις οποίες εξειδικευμένα στις μικροχρηματοδοτήσεις ιδρύματα μπορούν να χορηγούν δάνεια έως 25.000 ευρώ σε δανειολήπτες που δεν θεωρούνται bankable από τις τράπεζες) σχεδιάζεται να διευρυνθεί, συμπεριλαμβάνοντας και τα λεγόμενα non deposit financial institutions.

Πρόκειται για χρηματοδοτικούς φορείς που υπάρχουν στο εξωτερικό και προσομοιάζουν με τις εταιρείες leasing και factoring. Χωρίς να συγκεντρώνουν καταθέσεις, καθώς δεν είναι τράπεζες, τα ιδρύματα αυτά έχουν κεφάλαια τα οποία μπορούν να δανείσουν, ενώ πληρούν κεφαλαιακές απαιτήσεις και εποπτεύονται από τις εποπτικές Αρχές. Σημειώνεται ότι τα κεφάλαια που έχουν τα non deposit financial institutions προς δανεισμό μπορεί να προέρχονται και από funds, τα οποία μετέχουν στο μετοχικό τους κεφάλαιο. Ωστόσο, τα ίδια τα χρηματοδοτικά ιδρύματα δεν έχουν καμία σχέση με funds, καθώς δουλειά τους είναι αποκλειστικά η παροχή ρευστότητας σε νέους δανειολήπτες ή και σε παλαιούς με δάνεια υπό αναδιάρθρωση και εξυγίανση.

Παράλληλα με τους νέους «παίκτες» που ετοιμάζονται να μπουν στο «γήπεδο» των δανειοδοτήσεων, το αναμενόμενο νομοσχέδιο θα διευρύνει και τις δυνατότητες που έχουν οι εταιρείες διαχείρισης να παρέχουν χρηματοδότηση σε δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ώστε αυτά να εξυγιανθούν και να επιστρέψουν «πράσινα» στο τραπεζικό σύστημα, που είναι και ο φυσικός χρηματοδότης. Μόνο από τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή», οι εταιρείες διαχείρισης έχουν δάνεια  50 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων περίπου 15-20 δισεκατομμύρια αναμένεται ότι θα έχουν εξυγιανθεί τα επόμενα 2-5 χρόνια.

Πιο εύκολα τώρα «κούρεμα», ρυθμίσεις και αποπληρωμή με έκπτωση

Μέχρι σήμερα, οι εταιρείες διαχείρισης δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν δάνεια που δεν ανήκουν στο χαρτοφυλάκιό τους, αλλά τα διαχειρίζεται άλλος servicer. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να προχωρούν στο λεγόμενο DPO (Discounted Payoff), δηλαδή ρύθμιση αποπληρωμής με έκπτωση, που λειτουργεί ως εξής:

Έστω ότι ο δανειολήπτης χρωστάει 120.000 ευρώ και έχει κατοικία αξίας 100.000 ευρώ. Η εταιρεία διαχείρισης, αφού συμφωνήσει «κούρεμα» της οφειλής με τον οφειλέτη που θα γίνει στο τέλος της ρύθμισης, ζητά από τον οφειλέτη την καταβολή π.χ. 10.000 ευρώ για να του βρει χρηματοδότηση για 70.000 ευρώ (άρα έχει συμφωνηθεί «κούρεμα» 40.000 ευρώ από την οφειλή των 120.000 ευρώ). Έτσι, από την οφειλή των 120.000 ευρώ, ο οφειλέτης την επομένη θα έχει δώσει στον servicer 10.000 ευρώ και θα χρωστάει 70.000 ευρώ, με αξία ενεχύρου, ωστόσο, 100.000 ευρώ. Η συναλλαγή αυτή αυτομάτως δημιουργεί αξία για τον οφειλέτη, αφού η αξία του ακινήτου του είναι υψηλότερη πλέον από το χρέος του και άρα έχει συμφέρον να την εξυπηρετεί κανονικά. Σημειώνεται ότι το καταστατικό των servicers δεν τους επιτρέπει να χρηματοδοτούν με δικά τους κεφάλαια, επομένως και στο DPO χρειάζεται «σύμπραξη» της εταιρείας διαχείρισης με κάποια πηγή χρηματοδότησης.

Το παραπάνω μοντέλο χρηματοδότησης, πάντως, δεν μπορεί να το εφαρμόσει εταιρεία διαχείρισης για δάνεια που διαχειρίζεται κάποια άλλη. Και αυτό θα έρθει να το αλλάξει ν/σ του ΥΠΕΘΟ, διευρύνοντας και το πεδίο παροχής πιστώσεων από τους servicers. 

Δάνεια 71,164 δισ. ευρώ στα «χέρια» των funds

Αύξηση κατά 670.000.000 ευρώ παρουσίασε το β΄ τρίμηνο του 2023 η ονομαστική αξία των δανείων του ιδιωτικού τομέα εσωτερικού, τα οποία διαχειρίζονται οι εγχώριες εταιρείες διαχείρισης για λογαριασμό των funds. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η συνολική αξία των δανείων αυτής της κατηγορίας αυξήθηκε σε 71,164 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του β΄ τριμήνου του 2023 έναντι 70,494 δισεκατομμυρίων ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο.

H ονομαστική αξία των υπό διαχείριση επιχειρηματικών δανείων αυξήθηκε κατά 403.000.000 ευρώ και διαμορφώθηκε σε 23,856 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του β΄ τριμήνου του 2023. Από τα δάνεια αυτά, ποσό 12,264 δισεκατομμύρια ευρώ αφορά δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Σε ό,τι αφορά τα δάνεια ιδιωτών, αυξήθηκαν κατά 254.000.000 ευρώ, στα 37,662 δισ. ευρώ στο τέλος του β΄ τριμήνου του 2023. Τα υπό διαχείριση καταναλωτικά δάνεια αυξήθηκαν κατά 47.000.000 ευρώ, στα 15,853 δισεκατομμύρια και τα στεγαστικά κατά 207.000.000 ευρώ, στα 21,510 δισεκατομμύρια ευρώ.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή