Δουλειά, στοχευµένες νοµοθετικές ρυθµίσεις και αποτελεσµατικός συντονισµός της προσπάθειας είναι τα κλειδιά της επιτυχίας της χώρας µας στην απορρόφηση τόσο του ΕΣΠΑ 2014- 2020 όσο και του νέου ΕΣΠΑ, 2021- 2027.

Η πανδηµία, παραδέχεται ο γ.γ. ∆ηµοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, ∆ηµήτρης Σκάλκος, βοήθησε τη χώρα στις απορροφήσεις, αλλά δεν ήταν ο κρίσιµος παράγοντας. Εξάλλου, όπως αναφέρει, η πανδηµία χτύπησε όλη την Ευρώπη. Η Ελλάδα, ωστόσο, ήταν εκείνη που έκανε καλή χρήση του πλαισίου ευελιξίας που έδωσαν οι Βρυξέλλες. Τώρα, στόχος της κυβέρνησης είναι µέσα στο 2023 να κινητοποιηθεί το 1/3 του συνολικού προϋπολογισµού του ΕΣΠΑ, ύψους 26 δισ. ευρώ.

Τα στοιχεία της απορρόφησης πόρων για το προηγούµενο ΕΣΠΑ δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι µπροστά. Ποιο ήταν το µυστικό της επιτυχίας;

Οντως, τα στοιχεία (σ.σ.: της Κοµισιόν) αποτυπώνουν µια πολύ καλή επίδοση στην απορρόφηση των πόρων της περιόδου 2014-2020. Σήµερα είµαστε πρώτοι, αλλά, επειδή είναι ένα δυναµικό σύστηµα, καθώς όλα τα αιτήµατα πληρωµών δεν γίνονται ταυτόχρονα, µπορεί κάποια στιγµή να βρεθούµε στη 2η ή και στην 3η θέση και έπειτα να ξανανέβουµε. Σηµασία έχει ότι η Ελλάδα παρουσιάζει µια σαφή βελτίωση στις επιδόσεις της, κι αυτό έχει διττή σηµασία.

Είµαστε ένα βήµα πιο µπροστά από τους εταίρους µας. Αυτό δεν το αναφέρω µε µια αίσθηση ανταγωνισµού, αλλά θέλω να επισηµάνω ότι έχουµε λάβει πολύ σοβαρά το νέο ΕΣΠΑ, 2021-2027
Πρώτον, η ταχύρρυθµη διεκπεραίωση των αιτηµάτων πληρωµών επιτρέπει τη γρήγορη εισροή κοινοτικών πόρων ως δηµόσιων εσόδων, έτσι ώστε να ενισχύεται η αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονοµίας. ∆εύτερον, η βελτίωση των επιδόσεων του ΕΣΠΑ (κάτι που συναρτάται και µε τις αντίστοιχες επιδόσεις του Ταµείου Ανάκαµψης) δείχνει ότι η χώρα µας έχει µια αγορά, έναν µηχανισµό, µια δηµόσια διοίκηση και µια κυβέρνηση που µπορούν να σχεδιάζουν, να προγραµµατίζουν και να υλοποιούν από κοινού σύνθετα έργα, όπως αυτά του ΕΣΠΑ. Σήµερα έχουµε απορροφήσει το 84% των κοινοτικών πόρων του ΕΣΠΑ 2014- 2020, όταν το αντίστοιχο ποσοστό που παραλάβαµε το καλοκαίρι του 2019 ήταν στο 27%. Μυστικό της επιτυχίας δεν υπάρχει. Υπάρχουν πολλές, διαφορετικές προϋποθέσεις, όπως είναι ο καλύτερος συντονισµός τόσο µέσα στις υπηρεσίες του ΕΣΠΑ όσο και στο σύνολο της δηµόσιας διοίκησης, οι νοµοθετικές ρυθµίσεις που προωθήθηκαν, όπως π.χ. η απλοποίηση της διαχείρισης και ελέγχου των δράσεων, κ.ά. Τέλος, σηµαντικό ρόλο διαδραµάτισε ο µεγάλος όγκος εργασίας όλων των εµπλεκοµένων και η προσήλωσή τους στον συγκεκριµένο στόχο.
skalkos1
 

Πόσο βοήθησε η πανδηµία στις απορροφήσεις αυτές;

Προφανώς η πανδηµία βοήθησε. Αυτό συχνά ακούγεται ως επίκριση, µε την έννοια ότι, αν δεν µεσολαβούσε η πανδηµία, δεν θα είχαµε τόσο καλές επιδόσεις. Η απάντηση είναι ότι έγινε πολύ καλή χρήση του προσωρινού πλαισίου ευελιξίας των ευρωπαϊκών κανονισµών για το ΕΣΠΑ. Το πλαίσιο αυτό ήταν µια πρωτοβουλία του πρωθυπουργού , Κ. Μητσοτάκη, που διεκδίκησε και έλαβε από την Κοµισιόν. Και στο πλαίσιο αυτό κινητοποιήσαµε αδιάθετους πόρους του ΕΣΠΑ. Αυτό δεν σηµαίνει ότι ακυρώσαµε άλλα έργα αναπτυξιακού χαρακτήρα που είχαν προγραµµατιστεί µέχρι τότε. Απλώς κατευθύναµε πραγµατικά αδιάθετους πόρους σε δράσεις που είχαν τη συγκεκριµένη περίοδο µεγαλύτερη ανάγκη. Μέσω και της µόχλευσης των πόρων της Αναπτυξιακής Τράπεζας, συνολικά κινητοποιήθηκαν πόροι ύψους 14 δισ. ευρώ. ∆ηλαδή περίπου το 1/3 της στήριξης που έλαβε η ελληνική οικονοµία στην πανδηµία προήλθε από το ΕΣΠΑ. Πρέπει να επισηµάνουµε ότι το ίδιο πλαίσιο ευελιξίας είχαν όλα τα κράτη-µέλη, αλλά την καλύτερη χρήση µε βάση και τις εκθέσεις της Κοµισιόν είχαν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Βουλγαρία. Κάναµε καλή χρήση του πλαισίου ευελιξίας και για τον λόγο αυτόν όχι µόνον δεν θα έπρεπε να είµαστε αντικείµενο κριτικής, αλλά θα πρέπει να εντείνουµε τις προσπάθειες για να καταστεί το πλαίσιο αυτό ένα µόνιµο εργαλείο αντιµετώπισης κρίσεων στην Ε.Ε., όπως είναι η παρούσα ενεργειακή κρίση.

Πού βρισκόµαστε µε το νέο ΕΣΠΑ σε σχέση µε τους εταίρους µας στην Ε.Ε.;

Είµαστε ένα βήµα πιο µπροστά από τους εταίρους µας. Αυτό δεν το αναφέρω µε µια αίσθηση ανταγωνισµού, αλλά θέλω να επισηµάνω ότι ως κυβέρνηση και ως δηµόσια διοίκηση έχουµε λάβει πολύ σοβαρά το νέο ΕΣΠΑ, 2021-2027. ∆εν θέλουµε να δηµιουργηθεί κάποιο κενό µεταξύ των προγραµµάτων του προηγούµενου ΕΣΠΑ και εκείνου που ξεκινά τώρα. Πρακτικά, το γεγονός ότι πάµε καλά στο ΕΣΠΑ 2014-2020 σηµαίνει ότι έχουν εξαντληθεί οι πόροι. Εποµένως, είναι σηµαντικό να βγουν όσο το δυνατόν συντοµότερα τα νέα προγράµµατα και οι νέες προσκλήσεις, ώστε να συνεχιστεί η χρηµατοδότηση της επιχειρηµατικότητας, της απασχόλησης κ.ο.κ. Το νέο ΕΣΠΑ εγκρίθηκε και για 8 ή 9 µήνες δεν υπήρξε άλλο εγκεκριµένο κείµενο στρατηγικής άλλου κράτους-µέλους. Επίσης, είχαµε πρωτιές και στις εγκρίσεις των νέων προγραµµάτων, ενώ η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα-µέλος που υπέβαλε ένα αίτηµα πληρωµής του νέου ΕΣΠΑ για έργο (για το µετρό, ύψους 120 εκατ. ευρώ). Τώρα στόχος είναι µέσα στο 2023 να κινητοποιήσουµε προσκλήσεις και δράσεις που ακουµπούν στο 1/3 του προϋπολογισµού του νέου ΕΣΠΑ. Ο στόχος δεν είναι φιλόδοξος, µε δεδοµένο ότι ήδη η Ενωµένη Ευρώπη και µαζί της και η Ελλάδα έχουν χάσει τα δύο πρώτα χρόνια της υλοποίησης του νέου ΕΣΠΑ.

Δημοσιεύθηκε στο Money Pro της εφημερίδας Παραπολιτικά το Σάββατο 4 Μαρτίου