Τόσο η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όσο και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσαν το περίγραμμα των όσων θα συζητηθούν στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής στην Πράγα, σχετικά με το πλαφόν στο φυσικό αέριο, προσερχόμενοι στη συνεδρίαση της Παρασκευής.

«Οι συνθήκες έχουν ωριμάσει ώστε στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής να υπάρξει απόφαση για δραστική παρέμβαση στην τιμή του φυσικού αερίου» σημείωσε ο πρωθυπουργός τονίζοντας πως: «Όλοι αντιλαμβάνονται αυτό που λέγαμε εδώ και μήνες ότι η αγορά φυσικού αερίου δεν λειτουργεί».

«Ζητάμε από τον Μάρτιο πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Πλέον ωρίμασαν οι συνθήκες και ολοένα και περισσότεροι συμμερίζονται τη θέση αυτή» ανέφερε ακόμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμπληρώνοντας ότι: «Η πρόεδρος της Κομσιόν έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για μια προσωρινή αλλά δραστική παρέμβαση. Χάσαμε ήδη χρόνο, πληρώνουμε περισσότερα από όσα έπρεπε. Η ΕΕ πρέπει να δείξει πυγμή ώστε να εμποδίσουμε τον Βλαντιμίρ Πούτιν να εργαλειοποιήσει την τιμή της ενέργειας».

«Εκτιμώ ότι και η Κομισιόν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση πια και θα αναμένουμε τις οριστικές συζητήσεις για λήψη αποφάσεων σε λίγες εβδομάδες» κατέληξε για το θέμα ο πρωθυπουργός.

Από την πλευρά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στις τιμές της ενέργειας που «έχουν εκτοξευθεί»,  καθώς «η Ρωσία έχει συστηματικά κόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη», προσθέτοντας ότι «πλέον είμαστε καλά προετοιμασμένοι και έχουμε μια πρώτη γραμμή άμυνας».

Όπως εξήγησε η ίδια, «στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Πράγας θα συζητηθεί σήμερα το θέμα της επιβολής πλαφόν και συγκεκριμένα ‘’τα ερωτήματα πού και πώς θα τεθεί το πλαφόν’».

Εξηγήσε, ακόμα, ότι: «Δεν θα υπάρχουν αποφάσεις αλλά θα γίνει η προετοιμασία για την επίσημη σύνοδο κορυφής στα τέλη Οκτωβρίου». Υπενθύμισε, τέλος, ότι αυτή ήταν που πρώτη πρότεινε πλαφόν σε όλη την αγορά του φυσικού αερίου αλλά «τώρα είμαστε καλύτερα πρετοιμασμένοι και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Είμαι πεπεισμένη ότι θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».

Όσα προηγήθηκαν

Η ανακοίνωση του κολοσσιαίου πακέτου των 200 δισ. ευρώ από τον Καγκελάριο Σολτς προκάλεσε την οργή όχι μόνο των κρατών – μελών του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά ακόμα και των παραδοσιακά φειδωλών χωρών, όπως η Ολλανδία και η Δανία, οι οποίες αν και αντιτίθενται στην επιβολή πλαφόν για το φυσικό αέριο, εμφανίζονται ολοένα και πιο διαλλακτικές απέναντι στο ενδεχόμενο ενός κοινού ενεργειακού ταμείου για την προστασία των θέσεων εργασίας λόγω της ενεργειακής κρίσης.

Η απόφαση της Γερμανίας να ενεργοποιήσει ένα πακέτο 200 δισ. και κυρίως οι έντονες αντιδράσεις των λοιπών κρατών – μελών της ΕΕ αναγκάζουν εκ των πραγμάτων την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ερευνήσει τις προθέσεις του Βερολίνου. Αυτή θα είναι η αποστολή της εκτελεστικής αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδιας για την πολιτική ανταγωνισμού.

Παρόλο που η Επιτροπή έχει χαλαρώσει τους όρους για τις κρατικές ενεισχύσεις κατά τη διάρκεια των συνεχών κρίσεων, το νομικό πλαίσιο της ΕΕ στοχεύει να διατηρήσει την εσωτερική αγορά, με σκοπό οι εταιρείες και οι βιομηχανίες να παράγουν εκεί που είναι περισσότερο παραγωγικές και όχι εκεί που οι εθνικές κυβερνήσεις προσφέρουν περισσότερες επιδοτήσεις.

Η πρόταση στο «τραπέζι» για το πλαφόν στο φυσικό αέριο

Η ευρωπαϊκή πρόταση για το πλαφόν που έχουν μελετήσει η Ελλάδα και η ομάδα των 15 κρατών μελών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης περιλαμβάνει την δημιουργία ενός ανώτατου ορίου τιμής στο φυσικό αέριο που θα είναι μεταβαλλόμενο, ανάλογα με τους δείκτες τιμών σε άλλους χρηματιστηριακούς κόμβους πλην του Ολλανδικού TTF.

Σύμφωνα με όσα υποστήριξε την Πέμπτη ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, η ανώτατη αυτή τιμή θα είναι κυμαινόμενη με βάση τις διεθνείς τιμές. Θα συνδεθεί, δηλαδή, με τα χρηματιστήρια ενέργειας Henry hub σε ΗΠΑ και αντίστοιχους δείκτες σε Ασία, σε Αυστραλία και μέσα από έναν σταθμισμένο μέσο όρο, θα προκύπτει μια τιμή που θα βρίσκεται εντός της πραγματικότητας του διεθνούς περιβάλλοντος.

Εφόσον επιλυθούν τα θέματα που συνδέονται με τη ρευστότητα που διακινείται στα hubs, κατά τον κ. Σκρέκα, το πλαφόν θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανώτατο όριο που θα διασφάλιζε χαμηλές τιμές και δεν θα εξέτρεπε την πορεία των φορτίων LNG σε άλλες αγορές που είναι ένας από τους κύριους φόβους των βόρειων χωρών. Ωστόσο, στην πρόταση περιλαμβάνεται και η πρόβλεψη ότι μια χώρα εφόσον αδυνατεί να προμηθευτεί αέριο για διάφορους λόγους, θα μπορεί να αγοράσει ακόμη και σε τιμή πάνω από το πλαφόν.