Πρώτο έτος αξιοποίησης των πόρων του Ταµείου Ανάκαµψης θα είναι το 2022. Η διάθεσή τους φέτος αναµένεται να ανέλθει σε 4,8 δισ. ευρώ ή περίπου στο 16% των 30,5 δισ. ευρώ συνολικά που περιλαµβάνει το εθνικό Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας. Τα κεφάλαια αυτά, µαζί µε το Πρόγραµµα ∆ηµοσίων Επενδύσεων (Π∆Ε), αλλά και τις ιδιωτικές δαπάνες, αναµένεται να εκτοξεύσουν φέτος τις επενδύσεις της χώρας µας, οι οποίες εκτιµάται ότι θα ξεπεράσουν τα 14 δισ. ευρώ, από 9 δισ. ευρώ που ήταν το 2021.
Ειδικότερα για φέτος, το Ταµείο Ανάκαµψης αναµένεται να διοχετεύσει περίπου 3,2 δισ. ευρώ από τις επιδοτήσεις (συνολικού ύψους 17,8 δισ. ευρώ που έχουν προβλεφθεί για την περίοδο 2021-2026) και επιπλέον 1,56 δισ. ευρώ από τα δάνεια (συνολικού ύψους 12,7 δισ. ευρώ). Τα δανειακά κεφάλαια θα πρέπει να µοχλεύσουν τουλάχιστον αντίστοιχα ιδιωτικά κεφάλαια, αφού η συµµετοχή των δανείων του Ταµείου Ανάκαµψης δεν θα ξεπερνά το 50% της συνολικής χρηµατοδότησης των ιδιωτικών επενδυτικών σχεδίων.
Έτσι, τα κεφάλαια που κινητοποιεί µόνο για φέτος το Ταµείο Ανάκαµψης συµποσούνται σε 6,3 δισ. ευρώ και, αν σε αυτά προστεθούν οι δαπάνες του Π∆Ε, ύψους 7,8 δισ. ευρώ, τότε αθροίζονται σε 14,1 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν περιλαµβάνονται οι δαπάνες - επενδύσεις που θα γίνουν από τους ιδιώτες, στο πλαίσιο δράσεων επιδοτήσεων για την απόκτηση αγαθών (π.χ., «πράσινα» ταξί, ψηφιακή µέριµνα) ή για την ενεργειακή αναβάθµιση κτιρίων («Εξοικονοµώ κατ’ οίκον» κ.λπ.). Εποµένως, παρά τη µείωση του ύψους του Π∆Ε κατά 550 εκατ. ευρώ σε σχέση µε το 2021, φέτος η κυβέρνησηκαι η χώρα καλούνται να «ξοδέψουν» 5 δισ. ευρώ περισσότερα από πέρυσι. Οι δαπάνες αυτές, µάλιστα, δεν θα γίνονται εύκολα, όπως πέρυσι και πρόπερσι -όταν µοιράζονταν χρήµατα µε βάση αλγορίθµους του ΥΠ.ΟΙΚ. και της ΑΑ∆Ε και µε στόχο την ενίσχυση πληττόµενων επιχειρήσεων και ιδιωτών από την πανδηµία-, αλλά θα πρέπει να γίνουν µέσω κατάρτισης επενδυτικών σχεδίων, διαγωνισµών, κατακυρώσεων, υλοποιήσεων, παραδόσεων έργων κ.λπ.
Βασικοί µοχλοί απορρόφησης πόρων του Ταµείου Ανάκαµψης για το 2022 θα είναι, από τη µια µεριά, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα κληθούν να λάβουν τα δάνεια και, από την άλλη πλευρά, ορισµένα υπουργεία που θα διαχειριστούν τις επιδοτήσεις του Ταµείου. Προς την κατεύθυνση αυτή, κρίσιµος θα είναι ο ρόλος των υπουργείων Οικονοµικών, Περιβάλλοντος και Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, τα οποία θα κληθούν να διαχειριστούν περίπου 2,1 δισ. ευρώ. Μεγάλα, δε, προγράµµατα / έργα που θα απορροφήσουν δαπάνες του Ταµείου για φέτος θα είναι:
Το «Εξοικονοµώ κατ’ οίκον», µε συνολικό προϋπολογισµό 1,35 δισ. ευρώ.
Η «Ψηφιακή µέριµνα», µε συνολικό προϋπολογισµό 129,1 εκατ. ευρώ.
Η «Μεταρρύθµιση του clawback στις φαρµακοβιοµηχανίες», µε συνολικό προϋπολογισµό 250 εκατ. ευρώ.
Το «Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης», προϋπολογισµού 248,1 εκατ. ευρώ.
Η κατασκευή τµήµατος του Ε65, προϋπολογισµού 480 εκατ. ευρώ.
Η προµήθεια 220 ηλεκτρικών λεωφορείων, προϋπολογισµού 136,4 εκατ. ευρώ κ.ά.
Συνολικά, το υπουργείο Οικονοµικών και η Ειδική Υπηρεσία Συντονισµού του Ταµείου Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας (ΕΥΣΤΑΑ) µέχρι σήµερα έχουν εντάξει στο Ταµείο περίπου 90 έργα, συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ. Σε αυτά, εκτός των ανωτέρω, συγκαταλέγονται:
Το «Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης», προϋπολογισµού 248,1 εκατ. ευρώ.
Ο ΒΟΑΚ, το τµήµα Νεάπολη - Άγιος Νικόλαος, στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, προϋπολογισµού 200 εκατ. ευρώ.
Η αναβάθµιση 50 τουριστικών λιµένων της χώρας, προϋπολογισµού 161,5 εκατ. ευρώ. Η «Ψηφιοποίηση των αρχείων των υποθηκοφυλακείων», προϋπολογισµού 242,4 εκατ. ευρώ.
Η κατασκευή φράγµατος στη Λέσβο, προϋπολογισµού 106,8 εκατ. ευρώ κ.ά. Το ΥΠ.ΟΙΚ. και η Ειδική Υπηρεσία Συντονισµού του Ταµείου Ανάκαµψης τον µήνα ∆εκέµβριο πραγµατοποίησαν σηµαντικά βήµατα για την προώθηση της απορρόφησης πόρων του Ταµείου. Συγκεκριµένα, τον περασµένο µήνα ολοκληρώθηκε µε την Ε.Ε. η επιχειρησιακή συµφωνία για την εκταµίευση της πρώτης δόσης, ύψους 3,56 δισ. ευρώ. Αυτή αναµένεται να έχει φτάσει στη χώρα µας µέχρι το τέλος του επόµενου µήνα και θα προστεθεί στα 4 δισ. ευρώ που έχουν εκταµιευθεί από τον περασµένο Αύγουστο και αφορούσαν την προκαταβολή του Ταµείου Ανάκαµψης.
Επίσης, τον περασµένο µήνα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονοµικών, Θ. Σκυλακάκης, υπέγραψε οκτώ συµβάσεις µε ισάριθµες τράπεζες για την εκχώρηση δανείων του Ταµείου ύψους 1,56 δισ. ευρώ.Εκτιµάται ότι από τον ερχόµενο µήνα (Φεβρουάριο) θα αρχίσει και η διοχέτευση των δανείων προς τις τράπεζες, η οποία θα έχει κορυφωθεί έως το τέλος του έτους.
Τέλος, η ΕΥΣΤΑΑ τον περασµένο µήνα προώθησε µια σειρά ρυθµίσεων και έργων που θα βελτιώσουν ακόµα περισσότερο τις απορροφήσεις του Ταµείου. Σηµειώνεται ότι, αν η χώρα απορροφήσει φέτος 4,8 δισ. ευρώ, αυτό σηµαίνει ότι τα επόµενα τριάµισι χρόνια θα πρέπει να απορροφήσει πάνω από 25 δισ. ευρώ του προγράµµατος, δηλαδή πάνω από 7 δισ. ευρώ ετησίως.
