«Είμαστε ακόμη στην αρχή. Πρέπει να περάσουμε από το στάδιο των προτάσεων και των ιδεών στο στάδιο της εκπόνησης σχεδίου», τονίζει στα «Π» αρμόδια πηγή που εμπλέκεται ενεργά στο πιο φιλόδοξο project των τελευταίων δεκαετιών: το Σχέδιο Ανάκαμψης, που θα ανοίξει τον δρόμο για τα 30 και πλέον δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.Τα κείμενα οδηγιών που έφτασαν από τις Βρυξέλλες επιβεβαιώνουν κατ’ αρχάς ότι το εγχείρημα θα είναι απαιτητικό, εξαιρετικά πολύπλοκο και χρονοβόρο για όλα τα κράτημέλη, πόσω μάλλον για χώρες με διαρθρωτικές αδυναμίες, όπως η Ελλάδα. Με το ημερολόγιο ήδη να δείχνει 26 Σεπτεμβρίου, είναι προφανές ότι όσοι εμπλέκονται ενεργά στη σύνταξη του ελληνικού σχεδίου θα πρέπει να πατήσουν «γκάζι», καθώς στόχος ήταν και παραμένει η εκταμίευση των πρώτων κονδυλίων μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021.

Αρμόδιες πηγές αποκαλύπτουν, πάντως, στα «Π» ότι η αίσθηση που κάποιοι καλλιεργούν ότι θα ανοίξουν οι... κάνουλες με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς δεν ανταποκρίνεται στην ψυχρή, τεχνοκρατική πραγματικότητα των Βρυξελλών. Κατ’ αρχήν, όλο το «πακέτο» για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο δεν έχει πάρει ακόμη την τελική έγκριση από τα ευρωπαϊκά όργανα και τα εθνικά Κοινοβούλια, όπου τουλάχιστον απαιτείται. Ακόμα κι αν υποθέσει κανείς ότι δεν θα προκύψουν δυσάρεστες εκπλήξεις και ότι το Ταμείο θα έχει καταστεί πλήρως λειτουργικό από την 1η Ιανουαρίου, το «κλειδί» όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές είναι οι προθεσμίες για την υποβολή των σχεδίων.

Αυτό που έγινε σαφές από τις οδηγίες των Βρυξελλών είναι ότι στις 15 Οκτωβρίου θα υποβληθούν μόνο τα προσχέδια από τα κράτημέλη, ενώ τα οριστικά σχέδια έχουν ως καταληκτική προθεσμία την 30ή Απριλίου του 2021, με ό,τι συνεπάγεται φυσικά αυτό για τις εκταμιεύσεις. Αρμόδιες πηγές τονίζουν, πάντως, στα «Π» ότι η Αθήνα θέλει να «τρέξει», έτσι ώστε να μπει στα κρατικά ταμεία η προκαταβολή της πρώτης εκταμίευσης, ει δυνατόν, μέσα στην άνοιξη. Ειδικότερα, στην κυβέρνηση υπολογίζουν ότι το τελικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα έχει φτάσει στις Βρυξέλλες στις αρχές του έτους, έτσι ώστε η έγκρισή του να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο β’ τρίμηνο του 2021. Αν υλοποιηθεί αυτός ο σχεδιασμός, η Αθήνα θα λάβει προκαταβολή έως τον Μάιο Ιούνιο, ενώ η πρώτη εκταμίευση υπολογίζεται πριν από το τέλος του 2021.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Πέρα από το στοίχημα για τα αντανακλαστικά της ελληνικής πλευράς, γεννιούνται πολλά ερωτήματα για την ετοιμότητα των Ευρωπαίων αλλά και για τις λεπτομέρειες των όρων εκταμίευσης. Οπως λένε οι ίδιες πηγές, ως προκαταβολή θα πρέπει να θεωρούνται «κλειδωμένα» γύρω στα 1,1 δισ.1,2 δισ. ευρώ, καθώς δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη αν η προκαταβολή του 10% επί του μεριδίου κάθε χώρας καλύπτει και τους πόρους του «ReactΕU» και τα δάνεια που δικαιούται, τα οποία για την περίπτωση της Ελλάδας ανέρχονται σε 12,5 δισ. ευρώ.

Εκτός από τα χρονοδιαγράμματα, στο επίκεντρο βρίσκεται, φυσικά, το περιεχόμενο του σχεδίου, το οποίο δεν αποκλείεται να τεθεί σε διαβούλευση μετά την υποβολή του στις Βρυξέλλες στις 15 Οκτωβρίου, καθώς πρόκειται για το προσχέδιο. Ακόμα κι έτσι, ο βαθμός δυσκολίας είναι υψηλός. Σύμφωνα με τις οδηγίες που έφτασαν στην Αθήνα, για να πάρει «πράσινο φως» το σχέδιο, θα πρέπει να καλύπτει επαρκώς τέσσερα βασικά πεδία:
  1. Την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και περιφερειακής συνοχής.
  2. Την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας.
  3. Την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης.
  4. Την ψηφιακή και «πράσινη» μετάβαση.
Πέρα από την προφανή τεχνική δυσκολία σύνθεσης των προτάσεων που έχουν υποβληθεί, η κυβέρνηση έχει μπροστά της δύο σημαντικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι αποτελούν βασικούς πυλώνες του Σχεδίου Ανάκαμψης:
  1. την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στον δεύτερο πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος και
  2. την εναρμόνιση του εργασιακού με τις ευρωπαϊκές πρακτικές.
Κατά την Κομισιόν, πρόκειται για μεταρρυθμίσεις«κλειδιά», με σημαντικό αντίκτυπο στην ενίσχυση της δυναμικής ανάπτυξης, στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των δημοσιονομικών μεγεθών και στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αυστηρή οδηγία από την Κομισιόν: Ολες οι προτάσεις, τα ορόσημα και οι στόχοι θα πρέπει να είναι σαφείς, ρεαλιστικοί και αξιόπιστοι, ενώ οι αιτήσεις για τα δάνεια των 12,5 δισ. ευρώ θα πρέπει να «κουμπώνουν» με την αναγκαία χρηματοδότηση των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων κι επενδύσεων.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου