Μη χάσετε τον 2ο σκληρόδετο τόμο της μνημειώδους συλλεκτικής σειράς βιβλίων ο "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου

Τα Παραπολιτικά σας προσφέρουν αυτή την εβδομάδα, τον δεύτερο τόμο της «Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους» του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου, «Πρώτοι Ιστορικοί χρόνοι». Αρχίζουν οι ιστορικοί χρόνοι και το ελληνικό έθνος σχηματοποιείται στους χώρους από τον Όλυμπο ως και την Πελοπόννησο. Η κάθοδος των Ηρακλειδών δημιουργεί νέα κατάσταση πραγμάτων. Γεννιούνται και στερεώνονται τα κράτη της Σπάρτης και της Αθήνας, που θα σημαδέψουν ανεξίτηλα την ιστορία του ελληνικού έθνους - με τους νόμους του Λυκούργου μπαίνουν στην ιστορία οι Λακεδαιμόνιοι, με τους νόμους του Σόλωνα οι Αθηναίοι. Ο ελληνισμός αρχίζει να απλώνεται στη Μικρά Ασία και η ηθική ενότητα του έθνους συντηρεί την παγκόσμια ύπαρξή του - αντίθετα με την πολιτική ενότητα που ποτέ δεν κατορθώθηκε. Τα πρώτα δείγματα της αντίθεσης και της πάλης ανάμεσα στον ασιατικό και στον ελληνικό κόσμο προμηνύουν τη μεγάλη σύγκρουση των περσικών πολέμων.

Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος (1815-1891) είναι ο ιστορικός που με το έργο του θεμελίωσε την ιστορική συνέχεια του ελληνικού έθνους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και ένας από τους σημαντικότερους συντελεστές στη δημιουργία της νεοελληνικής εθνικής ταυτότητας. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1815 και πέθανε στην Αθήνα το 1891. Το 1821, μετά τον απαγχονισμό του πατέρα του μαζί με άλλους Έλληνες προκρίτους, κατέφυγε με τη μητέρα του στην Οδησσό, όπου σπούδασε στο λύκειο Ρισελιέ ως υπότροφος του αυτοκράτορα της Ρωσίας Αλέξανδρου Α'. Το 1830 ήρθε στην Ελλάδα και συνέχισε τις σπουδές του στην Αίγινα και αργότερα σε γαλλικά και γερμανικά πανεπιστήμια. Δίδαξε ιστορία στο γυμνάσιο και στο πανεπιστήμιο των Αθηνών. Το συνθετικό του έργο «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» αποτελεί το πρώτο έργο στο οποίο εκτίθεται ολόκληρη η ιστορία του ελληνικού έθνους συνεχόμενη και αδιαίρετη, ως μια αδιάσπαστη αλυσίδα συγγενών περιόδων και γεγονότων, ταξινομημένη σε τρεις μεγάλες περιόδους, αρχαία, βυζαντινή και νέα. Πρώτος ο Παπαρρηγόπουλος κατέδειξε τη μεγάλη σημασία του μεσαιωνικού ελληνισμού και άνοιξε το δρόμο για την αποκατάσταση της φήμης του Βυζαντίου, παρουσιάζοντας μέσα από το θαυμαστό έργο του την Ελλάδα στην αρχαιότητα, στα βυζαντινά χρόνια, στην περίοδο της τουρκικής κυριαρχίας και στα χρόνια της Επανάστασης.

Σύμφωνα με τον φιλέλληνα Γάλλο πολιτικό και ιστορικό Φραγκίσκο Γκιζό, «ο λαός που μελετάει κα γνωρίζει την ιστορία του κρίνει σχεδόν πάντοτε ασφαλέστερα και ορθότερα για το παρόν του, για τις προϋποθέσεις της προόδου του και για το μέλλον του». Η ανεπανάληπτη «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» του Παπαρρηγόπουλου μας φέρνει σε επαφή με τις ρίζες του ελληνισμού και την πορεία του μέσα στους αιώνες, ως την απελευθέρωσή του από τον τουρκικό ζυγό. Όπως αναφέρει και ο Κ. Ι. Τσαούσης στον πρόλογο της έκδοσης, με την ανάγνωση αυτής της Ιστορίας μπορεί κάθε Έλληνας, όπου και να βρίσκεται, να αισθανθεί ότι αποκτά υπαρξιακή στερεότητα, καθώς ξέρει πια πόσο μακριά μέσα στην διαδρομή της ανθρωπότητας πάει το έθνος στο οποίο έχει την τιμή να ανήκει και ποιες είναι οι προσφορές του στον παγκόσμιο πολιτισμό. Άλλωστε αυτή είναι η πολύτιμη προσφορά της ιστορίας, να μας θυμίζει δηλαδή, εκτός από τους ευτυχείς σταθμούς, και τα κακοπατήματά μας, ώστε το έθνος να διορθώνει την πορεία του. Η ιστορία δεν είναι απλώς λαμπρό θέαμα, αλλά κυρίως πρακτικό δίδαγμα, όπως αναφέρει και ο ίδιος ο Παπαρρηγόπουλος. Περιέχει μαθήματα πολιτικά, που ακόμα και σήμερα είναι πολύ χρήσιμα, αφού η πολιτική μεθοδεύει τη ζωή και τις εκδηλώσεις της και η ορθότητά της γεννάει την ευτυχία του πολίτη, και τα σφάλματά της τη δυστυχία του. Το έργο αυτό του Κ. Παπαρρηγόπουλου, έτσι όπως έχει συγγραφεί – απόρροια βασανιστικής έρευνας σε όλες τις γνωστές πηγές του καιρού του, με κριτική υπευθυνότητα, με στοχασμό, αλλά και με λογοτεχνική αρτιότητα, που το κάνει ευχάριστο ανάγνωσμα-, αποτελεί ακτινογραφία του ιστορικού κορμού και της ψυχής του έθνους μας, που αποκαλύπτει τα προτερήματα και τα ελαττώματα των ανθρώπων που κατοίκησαν τον χώρο γύρω από τη Μεσόγειο και μέσα στο Αιγαίο, που εξαπλώθηκαν από την κάτω Ιταλία ως τον Ινδό ποταμό, που κυριάρχησαν επί χίλια χρόνια μέσω της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που διατήρησαν την εθνική τους συνοχή όταν επί αιώνες υποτάχθηκαν σε Ρωμαίους, Φράγκους και Οθωμανούς, και είχαν το θάρρος και τη δύναμη του φρονήματος να ξαναχτίσουν και την κρατική παρουσία τους με τη μεγάλη επανάστασή τους, το 1821.

Στην Ιστορία του ο Κ. Παπαρρηγόπουλος λέει την αλήθεια, και μέσα από αυτή την αλήθεια προβάλλει η αδιάσπαστη ενότητα των ελληνικών αιώνων, χωρίς συνθήματα και εθνικιστικούς ενθουσιασμούς: η ψυχρή παρατήρηση των γεγονότων είναι το εργαλείο του, που τυχαίνει να δικαιώνουν την πίστη του στην αιωνιότητα του ελληνισμού. Η "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" είναι ένα έργο ρηξικέλευθο, που γράφτηκε στα μέσα του 19ου αιώνα στην αρχαΐζουσα-καθαρεύουσα και επηρέασε όσο κανένα άλλο την πνευματική πορεία της Ελλάδας. Τα Παραπολιτικά προσφέρουν το μνημειώδες έργο του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου σε μια εκπληκτική έκδοση που επιμελήθηκαν κορυφαίοι ακαδημαϊκοί και ιστορικοί, μεταγραμμένη στη νεοελληνική γλώσσα, για να μπορεί κάθε Ελληνίδα και Έλληνας να απολαύσει το μεγαλείο της ελληνικής ιστορίας. Η σημαντική αυτή σειρά βιβλίων έρχεται στα χέρια σας σε πολυτελείς σκληρόδετους τόμους, που θα αποτελέσουν κόσμημα για κάθε οικογενειακή βιβλιοθήκη.