Διευκρινίσεις με τη μορφή μίας μακροσκελούς απαντήσεως, με αφορμή την πρόσφατη – προχθεσινή – τοποθέτησή του στο Φόρουμ Άμυνας και Ασφάλειας των Αθηνών, ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και σύνορα της ΕΕ, αλλά αυτά θα τα υπερασπιστούν μόνο οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, και τα σχόλια που προκλήθηκαν από αυτήν, δημοσιοποίησε πριν λίγη ώρα στο αγαπημένο του μέσο – στο facebook – ο Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ Στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος.

Σε αυτήν την μακροσκελή απάντηση επεξηγεί τα πάντα, από το θέμα των αρμοδιοτήτων του, που δεν είναι να «ηγείται» στρατιωτικά, αφού τέτοια θεσμική δυνατότητα δεν υφίσταται, κάποιου «ευρωστατού» που επίσης δεν υπάρχει, μέχρι το πόσο «κοστίζει» ο ίδιος και το επιτελείο του, αλλά και το τι πρέπει να γίνει για να είναι η Ελλάδα ακόμα πιο αποτελεσματική στο μέλλον.

Τέλος κατηγορεί και «κάποια τμήματα του εξειδικευμένου τύπου που τώρα κάνουν ‘’έξυπνη’’ κριτική…», όπως χαρακτηριστικώς σημειώνει, που θα έπρεπε να γνωρίζουν και να έχουν ενημερώσει το κοινό τους, αλλά δεν το έχουν κάνει.

Η πλήρης τοποθέτηση των «10 σημείων» του Στρατηγού Κωσταράκου έχει ως ακολούθως:

«Με αφορμή δημοσιεύματα που ακολούθησαν την δήλωση μου στο Φόρουμ Άμυνας και Ασφαλείας πριν δυο μέρες στην Αθήνα, για την αδυναμία της ΕΕ να μας ενισχύσει στρατιωτικά, θα ήθελα να διευκρινίσω για μια ακόμα φορά ορισμένα σχετικά θέματα. Δυστυχώς κάποια τμήματα του εξειδικευμένου τύπου που τώρα κάνουν ¨έξυπνη¨ κριτική, θα έπρεπε να γνωρίζουν και να έχουν ενημερώσει τους φίλους που παρακολουθούν για τα θέματα αυτά, γιατί τίποτα απ’ αυτά δεν είναι καινούργιο και προβλέπεται από τις συνθήκες και τις πολιτικές διαδικασίες. Απλά είναι δύσκολο και θέλει κόπο και μελέτη, που προφανώς οι διάφοροι ¨ειδικοί¨ δεν διαθέτουν το χρόνο να κάνουν. Θα κάνω λοιπόν εγώ μια συνοπτική και απλουστευμένη προσπάθεια ενημέρωσης των φίλων μας:

1)Η ΕΕ δεν έχει Ένοπλες Δυνάμεις ( Ευρωστρατό όπως τον ονομάζει ο τύπος). Ενδεχομένως θα αποκτήσει στο μέλλον αν υπάρξει πολιτική βούληση. Ο Ευρωστρατός είναι εφεύρεση του τύπου και κάποιων πολιτικών (εκτός Ελλαδος).

2)Η ΕΕ εκτελεί στρατιωτικές επιχειρήσεις και εκπαιδευτικές αποστολες εκτός των συνόρων της. Επί του παρόντος εκτελεί τρεις στρατιωτικές επιχειρήσεις και τρεις εκπαιδευτικές αποστολές σε διαφορά σημεία του κόσμου. Επιχειρήσεις και αποστολές που έχουν σχέση με την Κοινή Πολιτική Ασφαλείας και Άμυνας της ΕΕ ( πολιτικές ή στρατιωτικές) εντός των ευρωπαϊκών συνόρων δεν επιτρέπονται από τις συνθήκες.

3)Η ΕΕ προστατεύει τα σύνορα της και τους πολίτες της με επιχειρήσεις επιβολής του νόμου με αστυνομικού τύπου δυνάμεις όπως η FRONTEX ή η Κοινή Ακτοφυλακή σε επιχειρήσεις τύπου ΠΟΣΕΙΔΩΝ ή ΤΡΙΤΩΝ σαν αυτές που γίνονται στα σύνορα μας για τους παράνομους μετανάστες κλπ. Ο όρος της αντίστοιχης στρατηγικής προτεραιότητες είναι ¨protect”

4)Η κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για την στρατιωτική άμυνα της επικράτειας και της εδαφικής της ακεραιότητας με δικές της στρατιωτικές δυνάμεις. Υπεύθυνο για τη συλλογική άμυνα της Ευρώπης είναι το ΝΑΤΟ. Ο όρος της στρατηγικής προτεραιότητάς είναι « defend » και για το ΝΑΤΟ “Collective Defence”. Η ΕΕ στις συνθήκες της προβλέπει ρήτρες αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας, την οποία η χωρά υπό επίθεση θα πρέπει να επικαλεστεί ( όπως η Γαλλία μετρά τις τρομοκρατικές επιθέσεις). Δεν νομίζω όμως ότι αυτή η αλληλοβοήθεια και αλληλεγγύη θα φτάσει στο σημείο ένοπλες δυνάμεις των κρατών μελών να αναπτυχθούν στα σύνορα μας υπό ελληνική δκση, με κατάλληλους κανόνες εμπλοκής και ετοιμότητα να εμπλακούν με τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας που απειλεί την Ελλάδα. Όλα γίνονται βέβαια στη σύγχρονη εποχή, αλλά δεν νομίζω ότι θα ζήσουμε να δούμε κάτι τέτοιο.

5)Τα καθήκοντα μου σαν Προέδρου της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ είναι γνωστά και ακριβώς καθορισμένα. Αρκεί κάποιος να τα αναζητήσει στο διαδίκτυο. Δεν είμαι ο στρατιωτικός/στρατηγικός ηγέτης της ΕΕ διότι δεν υπάρχει τέτοιος. Είμαι ο ανώτερος στρατιωτικός και ο κύριος στρατιωτικός σύμβουλος της ΕΕ, αλλά όχι ο Δκτης των στρατιωτικών δομών. Εκπροσωπώ σε όλες τις ενέργειες και όλες τις αποφάσεις το στρατιωτικό κατεστημένο της ΕΕ και επιβάλω την ύπαρξη στρατιωτικών συμβουλευτικών απόψεων σε όλα τα σχετικά θέματα της ΕΕ. Οποιοι νόμιζαν οτι θα έφερνα τον ανύπαρκτο ευρωστρατό που δήθεν διοικώ να υπερασπίσει στην Ελλάδα αν χρειαστεί, απλά παραπλανούσαν ηθελημένα τους αναγνώστες τους, σε μια προσπάθεια να απαξιώσουν εμένα που δεν το υλοποιούσα.

6)Ηθελημένα απαξιωτική και ψευδής είναι επίσης και η άποψη ότι η Ελλάδα με διόρισε Πρόεδρο της Στρατιωτικής Επιτροπής. Καμία χώρα δεν μπορεί να διορίσει κανένα στις επιτροπές της ΕΕ που οι Πρόεδροι τους εκλέγονται. Πρόκειται για μια καθαρή άμεση μυστική ψηφοφορία οπού επιτόπου οι 27 ΑΓΕΕΘΑ (η Δανία δεν μετέχει) ψηφίζουν τον συνάδελφο τους που θέλουν να προεδρεύει για τα επόμενα τρία χρόνια στο κύριο και μοναδικό στρατιωτικό όργανο της ΕΕ. Εμένα με ψήφισαν οι 20 από τους 27 ΑΓΕΕΘΑ και έτσι ανέλαβα τα καθήκοντα μου. Πολλές χώρες όταν διεκδικούν μια τέτοια θέση κάνουν μια έντονη προεκλογική εκστρατεία για τον υποψήφιο τους συχνά με αμφίβολα αποτελέσματα διότι οι ΑΓΕΕΘΑ των χωρών έχουν γνώμη και άποψη για τους υποψήφιους και τις περισσότερες φορές δεν δέχονται οδηγίες ή κατευθύνσεις από κανένα. Η Ελλάδα απέφυγε να ασχοληθεί σοβαρά με την υποψηφιότητα μου στην ΕΕ, για λόγους που έχουν σχέση με προσωπικές απόψεις και τη διεθνή μας παρουσία και υπόσταση, αλλά παρόλα αυτά κερδίσαμε. Το αν η θέση είναι σημαντική, θα αφήσω όσους έχουν ασχοληθεί με την ΕΕ επίσημα ή ανεπίσημα, από υπεύθυνες θέσεις, πολιτικά, ακαδημαϊκά ή δημοσιογραφικά να απαντήσουν. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος είναι ότι πριν μερικούς μήνες που έγινε η ψηφοφορία διαδοχής μου οι υποψήφιοι διάδοχοι μου προερχόντουσαν την Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιρλανδία και την Εσθονία. Κέρδισε ο Ιταλός ΑΓΕΕΘΑ μετρά από εξαιρετικά έντονες προεκλογικές εκστρατείες (κυρίως των άλλων υποψηφίων) και αυτό δημιούργησε σοβαρά θέματα στις χώρες που έχασαν την εκλογή. Όσο για το πολυσυζητημένο κόστος, το γραφείο μου σε συνεργασία με το ΥΠΕΘΑ και τα Γενικά Επιτελεία φρόντισαν να ελαχιστοποιήσουν το κόστος και με κατάλληλο χειρισμό των μεταθέσεων εξωτερικού να μηδενίσουν την επίδραση στις άλλες αποστολές και στις ΕΔ.

7)Ο δήθεν ευρωσκεπτικισμός είναι εάν παραμύθι που το επαναλαμβάνουν στις διάφορες χώρες μέλη ¨περιθωριακές¨ πολιτικές ομάδες για να συσπειρώσουν τη ξενοφοβία, τον εθνικισμό και την εσωστρέφεια. Ή όταν έχουν άλλα συμφέροντα. Όταν βρεθούν όμως τελικά προ τέτοιας τελεσίδικης απόφασης εξόδου συνήθως ανακρούουν πρύμνα. Η ΕΕ με όλα τα λάθη ή τα προβλήματα της είναι η οικογένεια μας και το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να την κάνουμε καλύτερη και λειτουργικότερη για να ωφεληθούμε απ’ αυτό. Δεν έχουμε άλλη οικογένεια για να πάμε. Εδώ ανήκουμε, αυτή η οικογένεια εχει τα θεμέλια της στο πολιτισμό μας και εδώ θα μείνουμε. Το BREXIT ήταν κάτι ξεχωριστό που συνέβη γιατί μια απο τις μεγαλύτερες παγκόσμιες δυνάμεις για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους δεν πίστεψε πραγματικά ότι μπορεί να της συμβεί κάτι τέτοιο και άφησε την κατάσταση να της φύγει από τον έλεγχο. Έχει δυσάρεστες συνέπειες για όλους και κυρίως για τους Βρετανούς. Το καταλάβαμε όλοι γι’ αυτό και δεν θα επαναληφθεί.

8)Η Ευρώπη βοήθησε καταλυτικά την Ελλάδα στο προσφυγικό. Δεν έχω ασχοληθεί με τις λεπτομέρειες, ή με τα σημαντικά ποσά που δόθηκαν ή με το πόσα απ αυτά απορροφήθηκαν . Ξέρω όμως ότι είναι σημαντικά. Πάντως η συμφωνία για τους πρόσφυγες με την Τουρκιά που σταμάτησε τις μεταναστευτικές ροές το 2016 έγινε από την Ευρώπη και τα όσα δόθηκαν στην Τουρκία και την έκαναν να σταματήσει την ροή δόθηκαν από την ΕΕ. Ήταν μια σχέση Τουρκίας - ΕΕ η οποία μας κάλυψε νομίζω πλήρως σαν κράτος μέλος.

9)Στην τελευταία κρίση με την Τουρκία η ΕΕ υποστήριξε ξεκάθαρα τη θέση της Ελλάδος και της Κύπρου και συνεχίζει να την υποστηρίζει σε όλα τα επίπεδα, προς μεγάλη ενόχληση της Τουρκίας που διαμαρτύρεται και επιτίθεται πλέον ανοικτά στην ΕΕ γι’ αυτό. Αυτό δεν είχε συμβεί ποτέ στο παρελθόν σε αντίστοιχες κρίσεις. Η ΕΕ επι του παρόντος μπορεί να κάνει μόνο αυτό. Είναι ένας πολιτικός και οικονομικός οργανισμός, ο μεγαλύτερος στον κόσμο και μπορεί επι του παρόντος να παρέχει αυτο ακριβώς: Πολιτική και οικονομική υποστήριξη. Οποίος το θεωρεί λίγο ή ασήμαντο μάλλον χρειάζεται να μελετήσει ξανά (αν είχε ποτέ σοβαρά μελετήσει ή ασχοληθεί) τη διεθνή γεωπολιτική κατάσταση και συγκυρία.

10)Η ισχύς μιας χώρας δεν είναι ποτέ μόνο Σκληρή (Hard power δηλαδή ένοπλες δυνάμεις) ή Ήπια (Soft power δηλαδή διπλωματία, οικονομία, διακυβέρνηση, πολιτισμός, κλπ). Πρέπει να είναι ο συνδυασμός και των δυο, δηλαδή Έξυπνη Ισχύς (Smart power δηλαδή συνδυασμός όλων). Η υφιστάμενη στρατηγική διαφορά της Ελλάδος σε σχέση με κάποιους απο τους γείτονες αλλά και τις απειλές που αντιμετωπίζει η χωρα, δεν καλύπτεται μόνο με αύξηση της Hard Power δηλαδή 10-20 αεροσκάφη τέταρτης η πέμπτης γενεάς και 2-3 σύγχρονες φρεγάτες. Χρειάζεται μια ριζική αναβάθμιση του διεθνούς ρόλου της χώρας με αύξηση της παρουσίας της, της συμμετοχής της στα διεθνή δρώμενα, με στενές συνεργασίες και ομαδοποιήσεις στους διεθνείς οργανισμούς, με συσφίξεις σχέσεων, εξωστρέφεια και δυναμική και επιθετική διπλωματία σε όλους τους τομείς. Αυτό όμως είναι εάν πολιτικό θέμα και έχει σχέση με την ασκούμενη από τη χώρα εξωτερική πολιτική. Οι Ένοπλες δυνάμεις δεν δίνουν λύσεις, πολύ περισσότερο σε πολιτικά προβλήματα. Προσφέρουν επιλογές στις υπεύθυνες πολιτικές ηγεσίες που ασκούν τη διακυβέρνηση της χώρας.

Όλες οι παραπάνω απόψεις είναι αυστηρά προσωπικές και σε καμία περίπτωση δεν επέχουν θέση κριτικής προς την αρμόδια πολιτική και στρατιωτική ηγεσία που έχει την ευθύνη. Τα γεγονότα όμως, οι γνώσεις, τα δεδομένα και οι διαδικασίες είναι αντικειμενικά και πρέπει να τα ξέρουμε, να τα καταλαβαίνουμε και να τα χρησιμοποιούμε πριν εκφράσουμε απόψεις. Αλλιώς ξεγελάμε αυτούς που μας παρακολουθούν και μας ακούνε, και τους παρασύρουμε σε μια αρνητική ή έστω μη εποικοδομητική κριτική ή ακόμα και σε άσχετες αποφάσεις που σίγουρα δεν ωφελούν τη χώρα αλλά και κανένα μας ατομικά. Ή μήπως όχι; Ωφελούνται μήπως κάποιοι από την παραπληροφόρηση και τη άγνοια; Απομένει στον καθένα μας να αποφασίσει.»

Λ.Σ.Μ.