Τα αγόρια εγκαταλείπουν το σχολείο σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς απο τα κορίτσια (σε ένα ποσοστό που φτάνει και το 35% στο Γυμνάσιο και το Λύκειο), ενω «πρώτες» σε σχολική διαρροή στη χώρα είναι η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σε όλους τους τύπους σχολείου και σε απόλυτους αριθμούς η Αττική (καθώς το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού βρίσκεται στη συγκεκριμένη περιφέρεια). Επίσης τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητικής διαρρροής εντοπίζονται στην Επαγγελματική εκπαίδευση της χώρας.

Όπως πάντα, οι αστικές περιοχές εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά διαρροής σε σχέση με τις ημιαστικές και τις αγροτικές, χωρίς όμως μεγάλες διαφοροποιήσεις

Τα παραπάνω έδειξε τελευταία μεγάλη έρευνα του Παρατηρητηρίου για τα θέματα καταγραφής και αντιμετώπισης της Μαθητικής Διαρροής του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) που δημοσιεύθηκε .

Στην έρευνα, βάσει των δεδομένων του πληροφοριακού συστήματος Myschool, από το σύνολο των 7.530 σχολικών μονάδων της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που λειτουργούσαν κατά το σχολικό έτος 2013-2014 στην επικράτεια, εξετάστηκαν δεδομένα από την πλειονότητά τους, δηλαδή από 7.504 και 398.414 μαθητές/τριες. Παρότι όμως η σχολική διαρροή παραμένει ένας ανησυχητικός παράγοντας για την εκπαιδευτική διαδικασία, στην έρευνα του ΙΕΠ αναφέρεται ότι σύμφωνα με την πρόβλεψη της Eurostat για την Προωρη Εγκαταλειψη Σχολειου στην Ελλάδα για το έτος 2016 τα ποσοστά είναι μειωμένα σε σχεση με το 2015 (που άηταν 7,9%) και αναμένεται τώρα στο 6,5% .

Σύμφωνα με τα δεδομένα της έρευνας:

- Παρατηρείται ότι τα αγόρια εμφανίζουν σταθερά υψηλότερα ποσοστά διαρροής από τα κορίτσια (μεσοσταθμικά, 3,3% έναντι 2,5%) σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και τους τύπους σχολείων. Μεγαλύτερη απόκλιση των επιμέρους ποσοστών εμφανίζεται στο Γυμνάσιο, όπου τα αγόρια διαρρέουν κατά 35% περισσότερο από τα κορίτσια. Στο Δημοτικό δεν παρατηρείται αξιοσημείωτη διαφοροποίηση, ενώ τόσο στο Λύκειο όσο και στα ΕΠΑΛ τα αγόρια «προηγούνται» κατά περίπου 15% στη διαρροή έναντι των κοριτσιών.

- Τα ποσοστά διαρροής κάθε εξεταζόμενης βαθμίδας οφείλονται κυρίως στην πρώτη τάξη κάθε κοόρτης. Για παράδειγμα, από όσους διαρρέουν στο Γυμνάσιο, το 93% διαρρέει από την Α’ Γυμνασίου. Σε αυτό το ποσοστό περιλαμβάνονται και όσοι δε φοίτησαν καθόλου στο Γυμνάσιο. Από την άλλη, μόλις το 1,8% εγκαταλείπει το σχολείο στην Γ’ Γυμνασίου.

- Το μεγαλύτερο ποσοστό σχολικής διαρροής διαπιστώνεται στην επαγγελματική εκπαίδευση (11%), ενώ ο μεγαλύτερος όγκος μαθητών διαρρέει στο Γυμνάσιο (4.338 μαθητές) με σημαντικά αυξημένο ποσοστό (4,23%) σε σχέση με το Δημοτικό ή το Λύκειο.

- Η μαθητική διαρροή είναι 11.02% στην Επαγγελματική εκπαίδευση και το Γυμνάσιο (11,2%), 4,23% στο Γυμνάσιο της Γενικής εκπαίδευσης, και μόνο 1,79% στο Δημοτικό.

- Το ποσοστό της διαρροής αυξάνεται σημαντικά όσο μεγαλώνει η ηλικία των μαθητών/τριών που φοιτούν σε μια συγκεκριμένη τάξη. Μάλιστα, στο Γυμνάσιο οι μαθητές/τριες που απέχουν περισσότερο από τέσσερα χρόνια από τη βασική ηλικιακή ομάδα της τάξης διαρρέουν με ποσοστό που φτάνει το 85%. Γενικά, αξιοσημείωτο εύρημα αποτελεί ότι οι 8 στους 10 μαθητές που διαρρέουν από το Γυμνάσιο και από το ΕΠΑΛ δεν ανήκουν στη βασική ηλικιακή ομάδα. Τα αντίστοιχα ποσοστά για το Δημοτικό και το ΓΕΛ είναι 35% και 50% αντίστοιχα. Οι «μικρότεροι» μαθητές σε μια τάξη, επίσης, διαρρέουν σε ποσοστά μεγαλύτερα από εκείνα που μετριούνται στη βασική ηλικιακή ομάδα

- Όσον αφορά την περιφερειακή διάσταση της εκπαίδευσης, η διοικητική περιφέρεια που εμφανίζει ως γενική εικόνα τα μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής είναι η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Σε αυτήν παρατηρείται η μεγαλύτερη διαρροή στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, στο Γυμνάσιο και στο ΕΠΑΛ. Στο ΓΕΛ στην υψηλότερη θέση εμφανίζεται η περιφέρεια Κρήτης, η οποία σε όλες τις κατηγορίες είναι κοντά ή πάνω από τον αντίστοιχους συνολικούς δείκτες. Παρόμοια εικόνα ως προς τα ποσοστά εμφανίζουν η Δυτική Ελλάδα και η Στερεά Ελλάδα. Η Δυτική Μακεδονία εμφανίζει τους χαμηλότερους δείκτες διαρροής σε όλες τις κατηγορίες, με αρκετή διαφορά από την επόμενη περιφέρεια που είναι η Ήπειρος.


Βέβαια, επειδή η μαθητική διαρροή αφορά πρόσωπα, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί ότι το μεγαλύτερο πλήθος μαθητών/τριών που διαρρέουν σε απόλυτους αριθμούς βρίσκεται στην Αττική, ακολούθως στην Κεντρική Μακεδονία και κατά τρίτο λόγο στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Οι τρεις συγκεκριμένες περιφέρειες συγκεντρώνουν σχεδόν το 60% των μαθητών/τριών που εγκαταλείπουν το σχολείο.


Το συμπέρασμα για την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία κρίνεται αναμενόμενο, καθώς οι περιφέρειες αυτές σε απόλυτους αριθμούς συγκεντρώνουν και τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό. Το γεγονός αυτός έχει, ως έναν βαθμό, ιδιαίτερη αξία κατά τον σχεδιασμό μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης της μαθητικής διαρροής, με την έννοια ότι οι στοχευμένες παρεμβάσεις στις συγκεκριμένες περιοχές μπορούν να αποδώσουν δραστικότερα αποτελέσματα στη μείωση του γενικού δείκτη.

- Στο Δημοτικό, όπου σε επίπεδο επικράτειας τα ποσοστά εμφανίζονται ισορροπημένα, -23- υπάρχουν οι πιο εμφανείς διακυμάνσεις μεταξύ περιφερειών. Στις περισσότερες περιφέρειες τα κορίτσια διαρρέουν περισσότερο (7 στις 13), με τη μεγαλύτερη διαφορά στο Βόρειο Αιγαίο (33% μεγαλύτερο το ποσοστό των κοριτσιών). Το κατά 20% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής των αγοριών έναντι των κοριτσιών στην Αττική, αντισταθμίζει τις προαναφερόμενες διαφορές, καθώς η Αττική είναι η περιφέρεια με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό. Στο Γυμνάσιο, όπου συνολικά το ποσοστό διαρροής των αγοριών είναι 35% μεγαλύτερο από εκείνο των κοριτσιών, η γενική εικόνα εμφανίζεται επιμέρους και στις περιφέρειες. Τα μεγαλύτερα ποσοστά διαφοροποίησης (πάνω από 60%) μεταξύ αγοριών και κοριτσιών παρουσιάζονται στην Κρήτη και στα νησιά Νοτίου και Βορείου Αιγαίου. Μόνο στη Δυτική Μακεδονία τα κορίτσια έχουν κατά περίπου 30% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής από τα αγόρια. Σημειώνεται ότι η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής στην επικράτεια. Στα Ιόνια νησιά τα κορίτσια εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής από τα αγόρια σε ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Στην κοόρτη του ΓΕΛ εντοπίζονται αντίστροφες εικόνες στο Βόρειο και το Νότιο Αιγαίο, με τα αγόρια να έχουν κατά 31% μικρότερο και κατά 69% μεγαλύτερο ποσοστό από τα κορίτσια αντίστοιχα. Στο Γυμνάσιο πολύ μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής εμφανίζουν, επίσης, τα αγόρια έναντι των κοριτσιών στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη και για το ΓΕΛ στη Θεσσαλία, στη Στερεά Ελλάδα και στο Νότιο Αιγαίο (περίπου κατά 70%).

- Στη Δυτική Αττική σημειώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τους τύπους σχολείου. Μόνο στο ΓΕΛ αντίστοιχες αρνητικές επιδόσεις έχουν ο Πειραιάς και η Δ΄ Αθήνας. Ωστόσο, καθώς η Δυτική Αττική αποτελεί την περιοχή με τον μικρότερο πληθυσμό στον νομό Αττικής, ο αριθμός μαθητών/τριών που εγκαταλείπουν το σχολείο σε κάθε κατηγορία - κοόρτη δε διαφοροποιείται σημαντικά από τις άλλες περιοχές. Την αμέσως χειρότερη (συγκριτικά) επίδοση έχει η Α΄ Αθήνας με αυξημένα ποσοστά διαρροής ιδιαίτερα στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Επιπλέον, στην Α΄ Αθήνας εντοπίζεται η μεγαλύτερη διαρροή σε απόλυτους αριθμούς. Ειδικά στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο, οι μαθητές/τριες που εγκαταλείπουν στα σχολεία της Α’ Αθήνας αποτελούν το 35% περίπου του συνολικού αριθμού μαθητών που διέρρευσαν σε όλο τον ερευνώμενο πληθυσμό της Αττικής στις αντίστοιχες κατηγορίες. Η Β΄ Αθήνας παρουσιάζει τις καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής, με εξαίρεση στα ΕΠΑΛ όπου παρατηρείται υψηλό ποσοστό διαρροής, αλλά σε μικρό πληθυσμό μαθητών.