Να ανοίξει ο φάκελος της δολοφονίας από τη χούντα του φοιτητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Γιάννη Καΐλη, που συνελήφθη και δολοφονήθηκε, ύστερα από άγριο βασανισμό τον Φεβρουάριο του 1974 αναμένεται να ζητήσει επίσημα η Πρυτανεία της ΑΣΚΤ

Τη σχετική πρωτωβουλία ανακοίνωσε η Πρύτανης της Σχολής Δρ. Ερατώ Χατζησάββα, από την πατρίδα του φοιτητή, το Μαρτυρικό και Ιστορικό Δίστομο, σε μια εκδήλωση που οργάνωσε ο Πολιτισμικός Σύλλογος της κωμόπολης της Βοιωτίας και ο Δήμος Διστόμου, Αράχοβας, Αντίκυρας με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την δολοφονία νεαρού ζωγράφου. Πρόκειται για ένα πρόσωπο που αναφέρθηκε ως ο 25ος νεκρός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

Για τον θάνατο του Γιάννη Καΐλη τα στοιχεία που ανέδειξε μεταδικτατορικά, η έρευνα, της δικηγόρου Φιλάνθης Ψυρρή είναι εντυπωσιακά και συμπληρώνονται τώρα με τη μεγάλη έρευνα που έχει κάνει ο ιστορικός Δημήτρης Βεριώνης σχετικά με 280 θύματα της Χούντας. Η έρευνα προβάλλεται μέσα από το βιβλίο του «Θάνατοι Στη Χούντα» και το οποίο κυκλοφορεί στις 4 Μαρτίου 2024.

Ο συγγραφέας ενώπιον της αδελφής του Γιάννη Καΐλη, Σουλτάνας Παπαλεωνίδα, συγγενικών του προσώπων και δεκάδων κατοίκων του Διστόμου διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο του που στοιχειοθετούν τη δολοφονία του φοιτητή ο οποίος είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. 

Για τον συμμαθητή τους στο Δίστομο και τους αγώνες του μίλησαν ο πολιτικός μηχανικός και τέως Πρόεδρος της Τράπεζας Αττικής Γιάννης Γαμβρίλης, ο λογοτέχνης και εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού «Εμβόλιμον» Γιώργος Θεοχάρης, η καθηγητριά του στο Λυκειο Δρ. Δημητρα Σκαυδη -Κοκκινη ενώ έγιναν παρεμβασεις από το κοινό. Το τραγουδι του Μαρκοπουλου «Πόσα Χρόνια Δίσεκτα» απέδωσε α καπελα ο Λουκάς Τζιτζώκος.

Αν και για τους Διστομίτες ο Γιάννης, είναι «ο ήρωας της διπλανής πόρτας» -όπως χαρακτήρισε τον συντοπίτη του, ο συντονιστής της εκδήλωσης πολιτικός συντάκτης Λουκάς Δημάκας - η εικόνα του πανελλαδικά αναδεικνύεται σταδιακά, κάτι που θα ενισχύσει το βιβλίο του κ. Βεριώνη και βεβαίως όσα αποφάσισε να προωθήσει η Πρυτανεία και το Συμβούλιο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών τιμώντας τη μνήμη του:

*Πρώτον να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία και να ζητήσει επίσημα να ανοίξει ο φάκελος της δολοφονίας του. Στην ιστορία δεν χωρούν επτασφράγιστα μυστικά.

*Δεύτερον, να του απονείμει κατ’ εξαίρεση μεταθανάτια και σε ένδειξη μνήμης και τιμής, το πτυχίο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. «Απολογούμαι γιατί αργήσαμε 50 χρόνια να το πράξουμε» είπε η κ Χατζησάββα.

*Τρίτον, να εντοιχίσει στον προαύλιο χώρο της Σχολής αναμνηστική μαρμάρινη πλάκα με το όνομα του.

*Τέταρτον, με αφορμή τα 50χρονα από το θάνατό του να οργανώσει, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς του Διστόμου, εκδηλώσεις που θα περιλαμβάνουν φιλολογικό μνημόσυνο για τον Γιάννη Καΐλη και έκθεση έργων του. Ακόμη,

*Πέμπτον, θα προωθήσει, ερευνητικό πρόγραμμα για τη συμμετοχή των φοιτητών της ΑΣΚΤ στην αντίσταση κατά της Δικτατορίας, που θα περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για το Γιάννη Καΐλη.

Επίσης ο Διστομίτης Δήμαρχος Γιάννης Σταθάς, αποδεχόμενος πρόταση του κ. Γαμβριλη, θα συνεννοηθεί με τον Δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα προκειμένου να εντοιχιστεί μαρμάρινη επιγραφή στο κτίριο στην οδό Βαλτετσίου όπου οι βασανιστές πέταξαν τη σορό του Καΐλη σε ένα σωρό αμμοχάλικο...

Ο Γιάννης Καΐλης είχε από μικρός έφεση προς τη ζωγραφική και μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο Διστόμου μπήκε το 1970 μετά από εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών. Είχε δασκάλους τον Γιάννη Μόραλη, τον Θύμιο Πανουργιά και ξεχώρισε με την εργατικότητά του και τις επιδόσεις του.

Τεταρτοετής φοιτητής το Νοέμβριο του 1973 συμμετείχε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Στους πρωτοστάτες ο Γιάννης Καΐλης, που συντόνιζε, ετοίμαζε σκίτσα, και έγραφε συνθήματα. Αυτός έγραψε τα κυρίαρχα συνθήματα στην Πύλη.

Μετά την είσοδο των τανκς και την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης ο Γιάννης ήταν από τα πιο καταζητούμενα πρόσωπα. Η Ασφάλεια τον αναζητούσε παντού. Έχει κατατεθεί δικαστικά από την αείμνηστη Φιλανθη Ψυρρη ντοκουμέντο σύμφωνα με το οποίο ο χουντικός αστυνόμος Κ. Καραπαναγιώτης, επικεφαλής του Σπουδαστικού
της Ασφάλειας έγραψε σε αναφορά του ότι:

«Μεταξύ των συμμετεχόντων εις τα έκτροπα του Πολυτεχνείου ήταν και ο φοιτητής Γιάννης Καΐλης, του Νικολάου και της Βασιλικής γεννηθείς το 1950 εις το Δίστομο, κάτοικος οδού Ευδήλου 7, όστις παρέμεινε καθ΄ όλην την διάρκειαν των επεισοδίων, επρωτοστάτησεν εις την αναγραφήν συνθημάτων και εσχεδίασε το πανώ έξω οι Αμερικάνοι».

Ο Γιάννης, αφηγηθήκαν οι ομιλητές, συνελήφθη, βασανίστηκε και εξέπνευσε στα χέρια των βασανιστών του, που πέταξαν το άψυχο σώμα του στην αυλή ανεγειρόμενης οικοδομής στα Εξάρχεια, στην οδό Βαλτετσίου, και στη συνέχεια ισχυρίστηκαν ότι αυτοκτόνησε. Με την έρευνα της κυρίας Ψυρρή έγινε εκταφή στη σορό του και αποδείχθηκε ότι ο θάνατός του οφειλόταν στα μεσαιωνικά βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλαν.