Πέτρος Θέμελης: Ποιος ήταν ο πυλώνας της Αρxαιολογίας που ταυτίστηκε με την ανάδειξη της Μεσσήνης
Ήταν εκείνος που τη ξαναζωντάνεψε, που συνταίριαξε τα διάσπαρτα κομμάτια της εντυπωσιακής πόλης της αρχαιότητας, δημιουργώντας κάτι αξιοθαύμαστο - για ειδικούς μελετητές αλλά και απλούς επισκέπτες
«Έσβησε» το φως του πυλώνα της Αρχαιολογίας, Πέτρου Θέμελη, στα 87 του χρόνια. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες αρχαιολόγους και ήταν εκείνος που ανέδειξε τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης ως πρότυπο ανασκαφικών εργασιών, αναστήλωσης και συντήρησης. Ήταν εκείνος που τη ξαναζωντάνεψε, που συνταίριαξε τα διάσπαρτα κομμάτια της εντυπωσιακής πόλης της αρχαιότητας, δημιουργώντας κάτι αξιοθαύμαστο - για ειδικούς μελετητές αλλά και απλούς επισκέπτες.
Γιος του επιφανούς λογοτέχνη Γιώργου Θέμελη, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο της πόλης.
Στη συνέχεια, πήρε πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδακτορικό από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Από το 1984 έως το 2003 δίδαξε ως καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και από το 1985 έως το 2003 διηύθυνε την πανεπιστημιακή ανασκαφή της αρχαίας Eλεύθερνας. Κομβικό έτος στη ζωή του το 1986: από τότε μέχρι τώρα, έως την τελευταία του πνοή, διηύθυνε το ανασκαφικό και αναστηλωτικό έργο στην Αρχαία Μεσσήνη, για το οποίο τιμήθηκε με το ευρωπαϊκό βραβείο Europa Nostra το 2006 στη Μαδρίτη και το 2011 στο Άμστερνταμ. Αυτή η ανασκαφική περιπέτεια έμελλε να αποτελέσει έργο ζωής καθώς και την ανεκτίμητης αξίας παρακαταθήκη του: «Η Αρχαία Μεσσήνη είναι μία πόλη ολόκληρη.
Ο επισκέπτης περπατάει, περιηγείται στον χώρο, μέσα σε ένα μυστικό, αλώβητο μεσογειακό περιβάλλον. Αλλά δεν περίμενε κανείς μια τέτοια πόλη να έχει τόσα γλυπτά, αγάλματα, επιγραφές. Ήταν μία απρόσμενα σημαντική πόλη, κυρίως κατά την ελληνιστική περίοδο», δήλωνε παλαιότερα. Δημοσίευσε και δέκα μονογραφίες, 250 επιστημονικές μελέτες, βιβλιοκρισίες, αρχαιολογικούς οδηγούς και βιβλία για την Αρχαιολογία. Το 2005 τιμήθηκε με τον Tαξιάρχη του Tάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Eλληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, για το διδακτικό, επιστημονικό και ανασκαφικό έργο του.
Επιπλέον, το 2016, τιμήθηκε με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνόψισε σε λίγες λέξεις το έργο του: «Η Ελλάδα, η Μεσσηνία, όλοι μας αποχαιρετούμε με οδύνη τον Πέτρο Θέμελη. Τον φωτισμένο αρχαιολόγο που έκανε στοίχημα της ζωής του την ανάδειξη της Αρχαίας Μεσσήνης. Υπήρξε μεγάλος Έλληνας, αφήνει πολύτιμη κληρονομιά του το φως που φρόντισε να εκπέμπει πάντα στον χρόνο η εθνική μας κληρονομιά».
Η κηδεία του θα γίνει την Τετάρτη στον Ναό της Αγίας Ειρήνης, επί της Αιόλου, στην Αθήνα. Την Πέμπτη θα ακολουθήσει η ταφή του στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης με τον οποίο ταυτίστηκε. Αυτή, άλλωστε, ήταν η επιθυμία του.
Του Γιώργου Βαϊλάκη
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Γιος του επιφανούς λογοτέχνη Γιώργου Θέμελη, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο της πόλης.
Στη συνέχεια, πήρε πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδακτορικό από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Από το 1984 έως το 2003 δίδαξε ως καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και από το 1985 έως το 2003 διηύθυνε την πανεπιστημιακή ανασκαφή της αρχαίας Eλεύθερνας. Κομβικό έτος στη ζωή του το 1986: από τότε μέχρι τώρα, έως την τελευταία του πνοή, διηύθυνε το ανασκαφικό και αναστηλωτικό έργο στην Αρχαία Μεσσήνη, για το οποίο τιμήθηκε με το ευρωπαϊκό βραβείο Europa Nostra το 2006 στη Μαδρίτη και το 2011 στο Άμστερνταμ. Αυτή η ανασκαφική περιπέτεια έμελλε να αποτελέσει έργο ζωής καθώς και την ανεκτίμητης αξίας παρακαταθήκη του: «Η Αρχαία Μεσσήνη είναι μία πόλη ολόκληρη.
Ο επισκέπτης περπατάει, περιηγείται στον χώρο, μέσα σε ένα μυστικό, αλώβητο μεσογειακό περιβάλλον. Αλλά δεν περίμενε κανείς μια τέτοια πόλη να έχει τόσα γλυπτά, αγάλματα, επιγραφές. Ήταν μία απρόσμενα σημαντική πόλη, κυρίως κατά την ελληνιστική περίοδο», δήλωνε παλαιότερα. Δημοσίευσε και δέκα μονογραφίες, 250 επιστημονικές μελέτες, βιβλιοκρισίες, αρχαιολογικούς οδηγούς και βιβλία για την Αρχαιολογία. Το 2005 τιμήθηκε με τον Tαξιάρχη του Tάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Eλληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, για το διδακτικό, επιστημονικό και ανασκαφικό έργο του.
Επιπλέον, το 2016, τιμήθηκε με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνόψισε σε λίγες λέξεις το έργο του: «Η Ελλάδα, η Μεσσηνία, όλοι μας αποχαιρετούμε με οδύνη τον Πέτρο Θέμελη. Τον φωτισμένο αρχαιολόγο που έκανε στοίχημα της ζωής του την ανάδειξη της Αρχαίας Μεσσήνης. Υπήρξε μεγάλος Έλληνας, αφήνει πολύτιμη κληρονομιά του το φως που φρόντισε να εκπέμπει πάντα στον χρόνο η εθνική μας κληρονομιά».
Η κηδεία του θα γίνει την Τετάρτη στον Ναό της Αγίας Ειρήνης, επί της Αιόλου, στην Αθήνα. Την Πέμπτη θα ακολουθήσει η ταφή του στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης με τον οποίο ταυτίστηκε. Αυτή, άλλωστε, ήταν η επιθυμία του.
Του Γιώργου Βαϊλάκη
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
