Όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά όπλα που διαθέτει στη «φαρέτρα» της επιστρατεύει η κυβέρνηση ώστε να διασφαλίσει εγκαίρως τα 2 έως 3 δισεκατομμύρια ευρώ (!), τα οποία εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν για την επούλωση των πληγών από τις καταστροφικές πλημμύρες που έπνιξαν τη Θεσσαλία, την Εύβοια και τις Σποράδες.

Το οικονομικό επιτελείο αλλά και τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Πολιτικής Προστασίας, Εσωτερικών, Υποδομών βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό προκειμένου τα επόμενα εικοσιτετράωρα, με την ολοκλήρωση της αρχικής καταγραφής των ζημιών, να είναι σε θέση να παράσχουν άμεσα τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομική βοήθεια στους χιλιάδες πληγέντες, που υπέστησαν ζημιές στα σπίτια, στις επιχειρήσεις, τις καλλιέργειες και τις περιουσίες τους και σε παράλληλο χρόνο να ξεκινήσει η καταβολή έκτακτων επιχορηγήσεων σε δήμους και περιφέρειες για την αποκατάσταση των ζημιών στις υποδομές (οδικό δίκτυο, γέφυρες, φράγματα και άλλα).

Η πρώτη ενέργεια που αναμένεται τα επόμενα 24ωρα είναι η λειτουργία της πλατφόρμας «ΑΡΩΓΗ» στο gov.gr για την υποδοχή αιτήσεων οικονομικής στήριξης / αποζημίωσης από νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες που υπέστησαν καταστροφές. Για τα νοικοκυριά παρέχονται μεταξύ άλλων έως 20.000 ευρώ για καταστροφή σπιτιών, 6.000 ευρώ για οικοσκευές, 600 ευρώ για τις πρώτες άμεσες ανάγκες, αλλά και στεγαστική συνδρομή (δωρεάν κρατική αρωγή 80% και άτοκο δάνειο 20%) για επισκευές-ανακατασκευές.

Αν και σύμφωνα με τα χθεσινά δεδομένα θα χρειαστεί να περάσουν δυο τρεις ημέρες μέχρι να σχηματιστεί μια αρχική εικόνα σε επίπεδο ζημιών, οι πρώτες ανεπίσημες και επισφαλείς εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ιδιαίτερα υψηλό κόστος -ίσως και υπερδιπλάσιο του αντίστοιχου της κακοκαιρίας «Ιανός»-, που θα ξεπεράσει σημαντικά τα 2 δισ. ευρώ και θα μπορούσε, στο χειρότερο σενάριο, να αγγίξει ακόμη και τα 3 δισ. ευρώ!

Μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών, που κατά κύριο λόγο θα δαπανηθούν σε αποζημιώσεις για την καταστροφή της αγροτικής και ζωικής παραγωγής, θα χρειαστεί να προέλθουν από τον προϋπολογισμό.

Στο οικονομικό επιτελείο ήδη εξετάζουν το σενάριο να αξιοποιήσουν το «μαξιλάρι» για την εξεύρεση κονδυλίων εφόσον χρειαστεί, ενώ πιο χρονοβόρα και δαπανηρή εναλλακτική είναι η προσφυγή σε δανεισμό.

Tο αποθεματικό ύψους 1 δισ. ευρώ για την κάλυψη των ζημιών από φυσικές καταστροφές που προβλέπεται στον προϋπολογισμό του 2023 δεν είναι αρκετό για να καλυφθεί ο συνολικός λογαριασμός, ειδικά αν προστεθεί και το βαρύτατο κόστος από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού.

Στην περίπτωση των καταστροφών από τον «Ιανό» το 2020 δόθηκε από το κράτος περίπου 1 δισ. ευρώ μόνο σε αποζημιώσεις. Οι πρωτοφανείς πλημμύρες των τελευταίων ημερών είναι, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, τουλάχιστον «τρεις “Ιανοί”», οπότε μπορεί να γίνει αντιληπτή η οικονομική διάσταση της καταστροφής.

Η κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού είναι το «τελευταίο καταφύγιο» για την κυβέρνηση, καθώς πριν από αυτή την κίνηση θα αναζητήσει παράλληλα πόρους για την αποκατάσταση από άλλες πηγές και συγκεκριμένα από:

- Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, όπου προβλέπεται κονδύλι 200.000.000 ευρώ για φυσικές καταστροφές.

- Το αποθεματικό που έχει σχηματιστεί στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας.

- Το πρόγραμμα αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ.

- Την υποβολή σχετικών αιτημάτων παροχής έκτακτης συνδρομής από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλα ταμεία κοινωνικής συνοχής, που προβλέπουν χρήματα για φυσικές καταστροφές καθώς και την ανακατανομή κονδυλίων του ΕΣΠΑ.

Μια εκτίμηση που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία είναι η πρόβλεψη του καθηγητή Ευθ. Λέκκα ότι θα απαιτηθεί μία τουλάχιστον πενταετία για να είναι και πάλι γόνιμος ο θεσσαλικός κάμπος. Αν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις, αυτό θα σημάνει τεράστιο πλήγμα, με τεράστιες επιπτώσεις στην εγχώρια αλυσίδα τροφοδοσίας, στις τιμές, αλλά και στην οικονομία συνολικά.

*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή