Το ελαιόδεντρο στην περιοχή Λαμπρά, στο χωριό Ασκληπειό της νότιας Ρόδου υπολογίζεται ότι είναι άνω των 2.000 ετών- και λογίζεται ως το παλαιότερο στα Δωδεκάνησα- ενώ υπάρχουν, στο ίδιο σημείο, κι άλλα αιώνων. Αυτό ήταν το σημαντικότερο συμπέρασμα της έρευνας που διεξήγαγε η διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για την καταγραφή των υπεραιωνόβιων ελαιόδεντρων στα νησιά με σκοπό την προστασία και την ανάδειξή τους ως στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

«Είναι πιθανό ότι έχουμε να κάνουμε με ελαιώνα υπεραιωνόβιων δένδρων» επισημαίνει ο Φιλήμων Ζαννετίδης.

Όπως σημειώνει ο αντιπεριφερειάρχης Ρόδου, έχει δοθεί εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο που είναι η διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ώστε «να ξέρουμε πού ανήκουν αυτά τα ελαιόδεντρα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συναίνεση για να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο που θα είναι η προστασία τους με την αναγκαία περίφραξη και η αποτύπωση πληροφοριών που θα υπάρχουν σε ειδικές πινακίδες, καθώς και η σήμανση στους τουριστικούς χάρτες της περιοχής μας».

Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά ο αριθμός των ελαιοδέντρων που δηλώθηκε στα Δωδεκάνησα ήταν πάνω από 500 ενώ έγινε εκτίμηση σε 166 από τα οποία τα 71 ελαιόδεντρα φαίνεται να έχουν σημασία, με ηλικία πάνω από 400 έτη. Από τα 71 τα 9 είναι ιδιαίτερα σημαντικά με ηλικία που ξεπερνάει τα 800 έτη, ενώ μια περίπτωση από τις 9, ενδεχομένως να αφορά ελαιόδεντρο άνω των 2.000 ετών.

Ο κ. Ζαννετίδης αναφερόμενος στις δυσκολίες δήλωσε ότι κάποια δέντρα είχαν πολύ πυκνές και πολυάριθμες παραφυάδες. Κάποια δέντρα ήταν σε δασωμένες πλέον περιοχές με πυκνή βλάστηση που η προσέγγισή τους ήταν δύσκολη, ενώ ορισμένα δέντρα είχαν κοπεί μερικώς άρα έπρεπε να γίνουν υποθέσεις για την περίμετρο.

Σύμφωνα με την έρευνα παρατηρήθηκε ότι τα μεγαλύτερα σε ηλικία ελαιόδεντρα βρέθηκαν κοντά σε θρησκευτικούς χώρους λατρείας, εκκλησίες, μονές (Καλυθιές, Σιάννα, Ασκληπειό, Θεολόγος), σε κάποιους παλιούς, αρχαίους οικισμούς (Σιάννα, Ασκληπειό) και σε όχθες ποταμών (Βάτι, Ασκληπειό).

Μάλιστα, στο χωριό Βάτι εντοπίστηκαν αρκετά σημαντικά ελαιόδεντρα που η ηλικία τους εκτιμάται ότι είναι άνω των 700 ετών ενώ για τις 9 περιπτώσεις που ξεχωρίζουν, η υπηρεσία θα προχωρήσει σε πιο εμπεριστατωμένη μελέτη προκειμένου να δει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια την ηλικία των δέντρων και να δώσει τα τελικά αποτελέσματα.

Παρόμοια προσπάθεια καταγραφής βρίσκεται σε εξέλιξη και για τα νησιά των Κυκλάδων και σύντομα αναμένεται να ανακοινωθούν τα αποτελέσματά της.