Ένα εξαιρετικά δύσβατο µονοπάτι ανοίγεται τόσο για την Τουρκία όσο και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις µέχρι τις προεδρικές εκλογές στη γειτονική χώρα, οι οποίες είναι προγραµµατισµένες για τον Ιούνιο του επόµενου έτους.

Όπως επισηµαίνουν διπλωµατικές πηγές, παρατηρώντας µακροσκοπικά την εξέλιξη και την κλιµάκωση της ρητορικής της Τουρκίας, οι απειλές πλέον έχουν φτάσει στο ύψιστο σηµείο, καθώς όχι µόνο ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησής του απειλούν την Ελλάδα µε κάθε αφορµή.

Η ειδοποιός διαφορά σε σχέση µε το παρελθόν, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, είναι ότι παλαιότερα τη συγκεκριµένη ρητορική µετέρχονταν πρόσωπα που δεν κατείχαν επίσηµα χαρτοφυλάκια και αντιπροσώπευαν ακραίες φωνές που δεν ήταν στο προσκήνιο, αλλά έδιναν τροφή σε ΜΜΕ της γειτονικής χώρας. Η συγκεκριµένη ρητορική, πλέον, κυριαρχεί στον προεκλογικό πολιτικό λόγο, µε τον Τούρκο πρόεδρο να επιχειρεί επισταµένως να δοµήσει τον διάλογο µέχρι τις εκλογές γύρω από τις απειλές και τις προσβολές προς την Ελλάδα, χρησιµοποιώντας ακόµα και fake news, σε µια προσπάθεια να «µιλήσει» στα πολιτικά άκρα.

Δεν αποδίδει

Η στρατηγική Ερντογάν για όξυνση µε την Ελλάδα πάντως φαίνεται να µην αποδίδει καρπούς. Σύµφωνα µε σφυγµοµέτρηση της Metropoll, το 51,5% των Τούρκων πιστεύει ότι «η ένταση µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τον τελευταίο µήνα είναι µια προσπάθεια να δηµιουργηθεί εκλογική ατζέντα», µε µόλις 26,2% να διαφωνεί, ενώ το συντριπτικό 64% δεν αντιµετωπίζει τους Ελληνες ως εχθρούς. Με τις ρητορικές προκλήσεις να έχουν κορυφωθεί και την τακτική των παραβιάσεων και προκλήσεων στον αέρα να συνεχίζεται µε αµείωτη ένταση, οι Τούρκοι αποφάσισαν να απειλήσουν µε µια δυνητική κρίση µακράς διαρκείας. Εκδίδοντας Navtex, που έχει ισχύ από την 25η Σεπτεµβρίου 2022 µέχρι τις 24 Μαρτίου 2023, δεσµεύουν τη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Αττάλειας, ανατολικά του Καστελλόριζου και δυτικά της Κύπρου.

Τι ισχυρίστηκε

Η έκδοση της Navtex συνέπεσε µε την επίθεση Ερντογάν από το βήµα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου κατηγόρησε την Ελλάδα για εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας και µετατροπή του Αιγαίου σε «νεκροταφείο προσφύγων», παρουσιάζοντας µάλιστα φωτογραφίες µε νεκρά παιδιά και ισχυριζόµενος ότι αυτό είναι το αποτέλεσµα των βίαιων επαναπροωθήσεων από το ελληνικό Λιµενικό. Η απάντηση του υπουργείου Εξωτερικών και του Νίκου ∆ένδια ήταν άµεση. Αφού διέψευσε τους ισχυρισµούς Ερντογάν, αποτύπωσε για ακόµα µία φορά τη θέση της Ελλάδας λέγοντας: «Αυτό που έχουµε να απαντήσουµε είναι ότι καλά θα κάνει η Τουρκία να σέβεται το ∆ιεθνές ∆ίκαιο και να επανέλθει το συντοµότερο τουλάχιστον στον χώρο της λογικής». Κυβερνητικά στελέχη έκανανλόγο για χυδαία σπέκουλα, συκοφαντίες και fake news από την πλευρά του Ερντογάν, σηµειώνοντας ότι τίποτα δεν θα µείνει αναπάντητο. Επίσης κατηγορηµατική και αναλυτική προβλεπόταν η επιχειρηµατολογία απέναντι στα fake news του Ερντογάν στο πλαίσιο της οµιλίας του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στη Γ.Σ. του ΟΗΕ το απόγευµα της Παρασκευής (σ.σ. ώρα Αµερικής, Ν. Υόρκης).

«Ασφυξία»

Η διεθνοποίηση από την ελληνική κυβέρνηση των τουρκικών µεθοδεύσεων έχει δηµιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον για την Αγκυρα, το οποίο ενισχύθηκε το βράδυ της Πέµπτης. Ο ειδικός εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώµατα, Ιµον Γκίλµορ, µε δήλωσή του στην 77η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και µε αφορµή την 30ή επέτειο από την έγκριση της ∆ιακήρυξης για τα ∆ικαιώµατα των Προσώπων που ανήκουν σε Εθνικές ή Εθνοτικές, Θρησκευτικές και Γλωσσικές Μειονότητες κατήγγειλε τις «πολιτικές διακρίσεων» που εφάρµοσε η Τουρκία και «είχαν ως αποτέλεσµα η ελληνική µειονότητα να βρίσκεται επί του παρόντος στα πρόθυρα της εξαφάνισης».

Στην ίδια δήλωση κάλεσε την Αγκυρα «να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώµατα, τις θεµελιώδεις ελευθερίες και το κράτος ∆ικαίου, συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων ιδιοκτησίας ατόµων που ανήκουν σε µειονότητες και νοµικών οντοτήτων µειονοτήτων». Η αναφορά αυτή έρχεται σε συνέχεια της απαντητικής επιστολής που απέστειλε στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, επισηµαίνοντας µεταξύ άλλων ότι «οι υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους, δηλώσεις οι οποίες αµφισβητούν την αδιαπραγµάτευτη κυριαρχία της Ελλάδας επί νησιών του Αιγαίου, καθώς και η κλιµάκωση της εχθρικής ρητορικής εναντίον της Ελλάδας και του ελληνικού λαού βαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση της αποκλιµάκωσης». Αντιδράσεις σηµειώνονται και από τους Πράσινους της Γερµανίας, οι οποίοι έχουν την πολιτική ευθύνη του υπουργείου Εξωτερικών.

«Κρυφτό»

Ο εκπρόσωπος των Πρασίνων για θέµατα εξωτερικής πολιτικής, Γιούργκεν Τριτίν, ζήτησε µε δηλώσεις του στην εφηµερίδα «Die Welt» «πιο δυναµική» πολιτική έναντι της Τουρκίας, ακόµα και οικονοµικά µέτρα, κάνοντας λόγο για τις προκλήσεις απέναντι στην Ελλάδα και το «κρυφτό» µε ΝΑΤΟ και Ρωσία.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 24 Σεπτεμβρίου 2022.