Το στρατιωτικό ισοζύγιο Ελλάδας - Τουρκίας - Πως το εξοπλιστικό άλμα αλλάζει τις ισορροπίες στο Αιγαίο
Καθοριστικές αλλαγές στον τομέα των εξοπλιστικών υπέρ της ελληνικής πλευράς
Λεωνιδας Σ. Μπλαβερης
Εµφανώς διαφορετική σε σχέση µε πέρυσι τον ίδιο καιρό είναι η προσπάθεια µιας συγκριτικής παρουσιάσεως των Ενόπλων Δυνάµεων Ελλάδος και Τουρκίας, καθώς στο διαρρεύσαν διάστηµα σηµειώθηκαν καθοριστικές αλλαγές στον τοµέα των εξοπλιστικών προγραµµάτων υπέρ της ελληνικής πλευράς και µάλλον µε αιφνιδιαστικό –από επικοινωνιακής πλευράς– τρόπο. Τρόπο ασφαλώς που δεν έχει να κάνει µε την ουσία (αυτή είναι ότι αναβαθµίζονται κατακόρυφα οι επιχειρησιακές δυνατότητες των Ε.Δ. της χώρας και οι διπλωµατικές της συµµαχίες), αλλά µόνο µε την επικοινωνία, που µάλλον είναι δευτερεύουσας σηµασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, µέσα στον τελευταίο χρόνο, και ιδίως µετά την ασύµµετρη -υβριδική– απειλή µε την «εργαλειοποίηση» του Μεταναστευτικού από πλευράς της Άγκυρας τον Απρίλιο του 2020 και την έξοδο του Ελληνικού Στόλου τον Αύγουστο του ίδιου έτους λόγω των προκλήσεων του ερευνητικού «Oruc Reis», είχαµε τις εξής πολύ σηµαντικές αλλαγές στην αµυντική ισορροπία Ελλάδος - Τουρκίας:
1) Την απόκτηση 24 (18+6) υπερσύγχρονων µαχητικών Rafale F3R από τη Γαλλία, από τα οποία ήδη έχουν παραληφθεί τρία, µε τα οποία εκπαιδεύεται το προσωπικό τους στη Γαλλία.
2) Την επίσηµη ανακοίνωση της αποκτήσεως τριών (µε δικαίωµα προαιρέσεως για µία ακόµα) υπερσύγχρονων γαλλικών φρεγατών Belh@rra.
3) Την απόκτηση (µε µέθοδο leasing) δύο πλήρων συστηµάτων ισραηλινών Μη Επανδρωµένων Αεροσκαφών (UAV), τύπου Heron, που ήδη επιχειρούν στο Αιγαίο µε βάση τους στη Σκύρο.
4) Την ουσιαστική έναρξη αναβαθµίσεως των 84 µαχητικών F-16 της Π.Α. σε επίπεδο F-16V. Ηδη οκτώ από αυτά βρίσκονται στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ και άλλο ένα στις ΗΠΑ για τον σκοπό αυτόν.
5) Τη σε εξαιρετικά προχωρηµένο στάδιο συζήτηση για την απόκτηση τριών κορβετών Gowind-2500 από τη Γαλλία, µε δικαίωµα προαιρέσεως για άλλη µία στο µέλλον.
6) Την περάτωση του «στοιχειωµένου» προγράµµατος της αποκτήσεως 44 υπερσύγχρονωντορπιλών «βαρέος τύπου» για τα επίσης υπερσύγχρονα υποβρύχια Type-214AIP και το αναβαθµισµένο στην ίδια κατηγορία «Ωκεανός».
7) Την πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση των 60 µεταχειρισµένων ελικοπτέρων επιθετικής αναγνωρίσεως OH-58H Kiowa Warrior, από τα οποία 40 σε µονάδες της Αεροπορίας Στρατού, περίπου 10 στη διακλαδική Σχολή Ελικοπτέρων και τα υπόλοιπα ως πηγή ανταλλακτικών.
8) Την αναµενόµενη από µέρα σε µέρα νοµοθετική «τακτοποίηση» της αναβαθµίσεως άλλων 38 F-16C/D Block.50 της Π.Α. σε επίπεδο F-16 Block.52+ADV κυρίως από περισσευούµενο υλικό αεροσκαφών του τύπου αυτού, που µε τη σειρά του αναβαθµίζεται σε F-16V.
9) Την αναµενόµενη σε λίγες εβδοµάδες έναρξη παραλαβής του πρώτου από τα επτά υπερσύγχρονα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R Romeo.
Από την άλλη πλευρά, έχουµε µια Τουρκία που, µε την εξαίρεση του τοµέα των UAV, δεν έχει παραλάβει ακόµη ούτε ένα F-35 ούτε κανένα άλλο µείζον οπλικό σύστηµα, ενώ µε το µόνο εξοπλιστικό που ασχολείται είναι αν θα πάρει ή όχι και δεύτερη µοίρα βληµάτων S-400.
Μπακογιάννη: Θωρακίζει την άμυνα της Ελλάδας
«Η ιστορικής σημασίας ελληνογαλλική συμφωνία θωρακίζει την άμυνα της Ελλάδας, συντελεί στην ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο και αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για την Ευρώπη», δηλώνει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» η βουλευτής Χανίων της Νέας Δημοκρατίας, Ντόρα Μπακογιάννη, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αγορά απαραίτητων εξοπλιστικών συστημάτων και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αμυντική ενοποίηση της Ε.Ε. και τη στρατηγική της αυτονόμηση. Μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα για μια ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική, για τη δημιουργία ενός ευρωστρατού.
Για να καταφέρει η Ευρώπη να ασκήσει αποτελεσματική εξωτερική πολιτική, πρέπει πρώτα να καλυφθεί το κενό που άφησε η έλλειψη μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής ισχύος μεταπολεμικά. Ελλάδα και Γαλλία, αντιλαμβανόμενες την ανάγκη αυτή, προχώρησαν σε μια συμφωνία ιστορικής σημασίας για την ήπειρό μας. Η επιλογή αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη, που έχει πρωτίστως εθνικά κριτήρια, σε συνδυασμό με τις πολύπλευρες διπλωματικές κινήσεις που έχουν γίνει εδώ και δύο χρόνια, προσδίδουν στη χώρα μας πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και στις ευρύτερες ευρωπαϊκές διεργασίες».
Κατρούγκαλος: Στρατηγικά ορθή επιλογή
Στην αμυντική συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας αναφέρθηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στον Βόρειο Τομέα Αθηνών και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, με δήλωσή του στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ».
«Η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, όπως και η ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού με φρεγάτες Belh@rra αποτελούν επί της αρχής στρατηγικά ορθή επιλογή, που είχε δρομολογηθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ρητή μνεία γίνεται, άλλωστε, στο προοίμιο της συμφωνίας στη Στρατηγική Εταιρική Σχέση για το μέλλον, που υπογράφτηκε στις 23 Οκτωβρίου 2015 και εξειδικεύτηκε με σχετικό Οδικό Χάρτη το 2016.
Οι παλινωδίες όμως του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος είχε απορρίψει την τελευταία στιγμή, τον κρίσιμο Ιούλιο 2020, τις φρεγάτες ως “πολύ ακριβές”, για να προχωρήσει σε προμήθειες εκτόπρογραμματισμού και στρατηγικής, “φούσκωσαν” τον λογαριασμό των εξοπλισμών στο δυσβάσταχτο και δυσθεώρητο ποσό άνω των 10δισ. ευρώ.
Αντί της έγκαιρης αγοράς των φρεγατών, που θα είχε επιτρέψει την παράδοσή τους ήδη από το έτος 2023, ο πρωθυπουργός προχώρησε σε μη προγραμματισμένες προμήθειες, χωρίς την προβλεπόμενη θεσμικά πορεία έγκρισης (Ανώτατα Συμβούλια Κλάδων, ΓΔΑΕΕ, Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, Συμβούλιο Αμυνας, Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξοπλισμών και ΚΥΣΕΑ), πράγμα που δεν συμβάλλει στην ορθολογική ενίσχυση του αξιόμαχου των Ενόπλων Δυνάμεων. Και η συμφωνία καθαυτή όμως έχει δύο σοβαρά προβληματικά σημεία: Το άρθρο 2 προβλέπει αμυντική συνδρομή μόνο σε περίπτωση επίθεσης κατά της “επικράτειας”, αφήνοντας συνεπώς εκτός κάλυψης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, όπου κυρίως εντοπίζεται η τουρκική επιθετικότητα. Θα πρέπει να επιδιωχθεί δήλωση εκ μέρους της Γαλλίας ώστε να επεκταθεί η ισχύς του άρθρου και στις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Επίσης, στο άρθρο 18 προβλέπεται συμμετοχή σε κοινή ανάπτυξη δυνάμεων σε περιοχές όπως το Σαχέλ, πέραν κάθε συλλογικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών», τόνισε ο Γιώργος Κατρούγκαλος.
Αβραμόπουλος: Στρατηγική κίνηση Μητσοτάκη στη γεωπολιτική σκακιέρα
ΤΗ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ελληνογαλλική συμγωνία ανέλυσε στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ο πρώην Επίτροπος Ε.Ε. και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Αβραμόπουλος.
«Η αμυντική συμφωνία Ελλάδος - Γαλλίας αποτελεί μείζονα στρατηγική κίνηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη γεωπολιτική σκακιέρα. Η Ελλάδα διαδραματίζει πλέον σταθεροποιητικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, ενώ ενδυναμώνει και η αμυντική σχέση με τις ΗΠΑ, κυρίως στον τομέα της δημιουργίας περιβάλλοντος σταθερότητας στην περιοχή.
Η συμφωνία, δε, συνιστά και ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση μιας πιο συνεκτικής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, γιατί, πέραν της υψηλής εθνικής σημασίας που έχει, προβάλλει και ως πρόταση για τη διεύρυνση του πλαισίου, με τη συμμετοχή και άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.
Αξίζει να τονιστεί ότι η ενίσχυση του εθνικού αμυντικού συστήματος της Ελλάδος δεν συνιστά απειλή προς καμία κατεύθυνση. Είναι αμυντικού χαρακτήρα, με προτεραιότητες:
Οι δύο ηγέτες, Κυριάκος Μητσοτάκης και Εμανουέλ Μακρόν, εγκαινίασαν ένα νέο κεφάλαιο, όχι μόνο στις ελληνογαλλικές σχέσεις, αλλά και σε γεωστρατηγικό επίπεδο για την Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
Στο πλαίσιο αυτό, µέσα στον τελευταίο χρόνο, και ιδίως µετά την ασύµµετρη -υβριδική– απειλή µε την «εργαλειοποίηση» του Μεταναστευτικού από πλευράς της Άγκυρας τον Απρίλιο του 2020 και την έξοδο του Ελληνικού Στόλου τον Αύγουστο του ίδιου έτους λόγω των προκλήσεων του ερευνητικού «Oruc Reis», είχαµε τις εξής πολύ σηµαντικές αλλαγές στην αµυντική ισορροπία Ελλάδος - Τουρκίας:
1) Την απόκτηση 24 (18+6) υπερσύγχρονων µαχητικών Rafale F3R από τη Γαλλία, από τα οποία ήδη έχουν παραληφθεί τρία, µε τα οποία εκπαιδεύεται το προσωπικό τους στη Γαλλία.
2) Την επίσηµη ανακοίνωση της αποκτήσεως τριών (µε δικαίωµα προαιρέσεως για µία ακόµα) υπερσύγχρονων γαλλικών φρεγατών Belh@rra.
3) Την απόκτηση (µε µέθοδο leasing) δύο πλήρων συστηµάτων ισραηλινών Μη Επανδρωµένων Αεροσκαφών (UAV), τύπου Heron, που ήδη επιχειρούν στο Αιγαίο µε βάση τους στη Σκύρο.
4) Την ουσιαστική έναρξη αναβαθµίσεως των 84 µαχητικών F-16 της Π.Α. σε επίπεδο F-16V. Ηδη οκτώ από αυτά βρίσκονται στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ και άλλο ένα στις ΗΠΑ για τον σκοπό αυτόν.
5) Τη σε εξαιρετικά προχωρηµένο στάδιο συζήτηση για την απόκτηση τριών κορβετών Gowind-2500 από τη Γαλλία, µε δικαίωµα προαιρέσεως για άλλη µία στο µέλλον.
6) Την περάτωση του «στοιχειωµένου» προγράµµατος της αποκτήσεως 44 υπερσύγχρονωντορπιλών «βαρέος τύπου» για τα επίσης υπερσύγχρονα υποβρύχια Type-214AIP και το αναβαθµισµένο στην ίδια κατηγορία «Ωκεανός».
7) Την πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση των 60 µεταχειρισµένων ελικοπτέρων επιθετικής αναγνωρίσεως OH-58H Kiowa Warrior, από τα οποία 40 σε µονάδες της Αεροπορίας Στρατού, περίπου 10 στη διακλαδική Σχολή Ελικοπτέρων και τα υπόλοιπα ως πηγή ανταλλακτικών.
8) Την αναµενόµενη από µέρα σε µέρα νοµοθετική «τακτοποίηση» της αναβαθµίσεως άλλων 38 F-16C/D Block.50 της Π.Α. σε επίπεδο F-16 Block.52+ADV κυρίως από περισσευούµενο υλικό αεροσκαφών του τύπου αυτού, που µε τη σειρά του αναβαθµίζεται σε F-16V.
9) Την αναµενόµενη σε λίγες εβδοµάδες έναρξη παραλαβής του πρώτου από τα επτά υπερσύγχρονα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R Romeo.
Από την άλλη πλευρά, έχουµε µια Τουρκία που, µε την εξαίρεση του τοµέα των UAV, δεν έχει παραλάβει ακόµη ούτε ένα F-35 ούτε κανένα άλλο µείζον οπλικό σύστηµα, ενώ µε το µόνο εξοπλιστικό που ασχολείται είναι αν θα πάρει ή όχι και δεύτερη µοίρα βληµάτων S-400.
Μπακογιάννη: Θωρακίζει την άμυνα της Ελλάδας
«Η ιστορικής σημασίας ελληνογαλλική συμφωνία θωρακίζει την άμυνα της Ελλάδας, συντελεί στην ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο και αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για την Ευρώπη», δηλώνει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» η βουλευτής Χανίων της Νέας Δημοκρατίας, Ντόρα Μπακογιάννη, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αγορά απαραίτητων εξοπλιστικών συστημάτων και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αμυντική ενοποίηση της Ε.Ε. και τη στρατηγική της αυτονόμηση. Μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα για μια ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική, για τη δημιουργία ενός ευρωστρατού. Για να καταφέρει η Ευρώπη να ασκήσει αποτελεσματική εξωτερική πολιτική, πρέπει πρώτα να καλυφθεί το κενό που άφησε η έλλειψη μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής ισχύος μεταπολεμικά. Ελλάδα και Γαλλία, αντιλαμβανόμενες την ανάγκη αυτή, προχώρησαν σε μια συμφωνία ιστορικής σημασίας για την ήπειρό μας. Η επιλογή αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη, που έχει πρωτίστως εθνικά κριτήρια, σε συνδυασμό με τις πολύπλευρες διπλωματικές κινήσεις που έχουν γίνει εδώ και δύο χρόνια, προσδίδουν στη χώρα μας πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και στις ευρύτερες ευρωπαϊκές διεργασίες».
Κατρούγκαλος: Στρατηγικά ορθή επιλογή
Στην αμυντική συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας αναφέρθηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στον Βόρειο Τομέα Αθηνών και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, με δήλωσή του στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ». «Η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, όπως και η ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού με φρεγάτες Belh@rra αποτελούν επί της αρχής στρατηγικά ορθή επιλογή, που είχε δρομολογηθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ρητή μνεία γίνεται, άλλωστε, στο προοίμιο της συμφωνίας στη Στρατηγική Εταιρική Σχέση για το μέλλον, που υπογράφτηκε στις 23 Οκτωβρίου 2015 και εξειδικεύτηκε με σχετικό Οδικό Χάρτη το 2016.
Οι παλινωδίες όμως του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος είχε απορρίψει την τελευταία στιγμή, τον κρίσιμο Ιούλιο 2020, τις φρεγάτες ως “πολύ ακριβές”, για να προχωρήσει σε προμήθειες εκτόπρογραμματισμού και στρατηγικής, “φούσκωσαν” τον λογαριασμό των εξοπλισμών στο δυσβάσταχτο και δυσθεώρητο ποσό άνω των 10δισ. ευρώ.
Αντί της έγκαιρης αγοράς των φρεγατών, που θα είχε επιτρέψει την παράδοσή τους ήδη από το έτος 2023, ο πρωθυπουργός προχώρησε σε μη προγραμματισμένες προμήθειες, χωρίς την προβλεπόμενη θεσμικά πορεία έγκρισης (Ανώτατα Συμβούλια Κλάδων, ΓΔΑΕΕ, Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, Συμβούλιο Αμυνας, Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξοπλισμών και ΚΥΣΕΑ), πράγμα που δεν συμβάλλει στην ορθολογική ενίσχυση του αξιόμαχου των Ενόπλων Δυνάμεων. Και η συμφωνία καθαυτή όμως έχει δύο σοβαρά προβληματικά σημεία: Το άρθρο 2 προβλέπει αμυντική συνδρομή μόνο σε περίπτωση επίθεσης κατά της “επικράτειας”, αφήνοντας συνεπώς εκτός κάλυψης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, όπου κυρίως εντοπίζεται η τουρκική επιθετικότητα. Θα πρέπει να επιδιωχθεί δήλωση εκ μέρους της Γαλλίας ώστε να επεκταθεί η ισχύς του άρθρου και στις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Επίσης, στο άρθρο 18 προβλέπεται συμμετοχή σε κοινή ανάπτυξη δυνάμεων σε περιοχές όπως το Σαχέλ, πέραν κάθε συλλογικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών», τόνισε ο Γιώργος Κατρούγκαλος.
Αβραμόπουλος: Στρατηγική κίνηση Μητσοτάκη στη γεωπολιτική σκακιέρα
ΤΗ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ελληνογαλλική συμγωνία ανέλυσε στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ο πρώην Επίτροπος Ε.Ε. και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Αβραμόπουλος. «Η αμυντική συμφωνία Ελλάδος - Γαλλίας αποτελεί μείζονα στρατηγική κίνηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη γεωπολιτική σκακιέρα. Η Ελλάδα διαδραματίζει πλέον σταθεροποιητικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, ενώ ενδυναμώνει και η αμυντική σχέση με τις ΗΠΑ, κυρίως στον τομέα της δημιουργίας περιβάλλοντος σταθερότητας στην περιοχή.
Η συμφωνία, δε, συνιστά και ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση μιας πιο συνεκτικής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, γιατί, πέραν της υψηλής εθνικής σημασίας που έχει, προβάλλει και ως πρόταση για τη διεύρυνση του πλαισίου, με τη συμμετοχή και άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.
Αξίζει να τονιστεί ότι η ενίσχυση του εθνικού αμυντικού συστήματος της Ελλάδος δεν συνιστά απειλή προς καμία κατεύθυνση. Είναι αμυντικού χαρακτήρα, με προτεραιότητες:
- α. τη διασφάλιση της εθνικής μας ακεραιότητας,
- β. την αποτρεπτική ισχύ έναντι κάθε απειλής,
- γ. τη δημιουργία ομπρέλας ασφαλείας για την Κύπρο και την προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην ελληνική ΑΟΖ και, ιδιαίτερα σημαντικό,
- δ. την υιοθέτηση της συμμαχικής αλληλεγγύης και αμοιβαίας συνδρομής (άρθρο 2).
Οι δύο ηγέτες, Κυριάκος Μητσοτάκης και Εμανουέλ Μακρόν, εγκαινίασαν ένα νέο κεφάλαιο, όχι μόνο στις ελληνογαλλικές σχέσεις, αλλά και σε γεωστρατηγικό επίπεδο για την Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
