Σε μόνιμη πολιτική κρίση βρίσκεται τα τελευταία τρία χρόνια η Ισπανία με διαφορετικές εκδοχές και φάσεις. Η πρώτη φάση κράτησε περίπου ένα χρόνο και άρχισε το Δεκέμβριο του 2015, όταν έγιναν οι βουλευτικές εκλογές. Προέκυψε ακυβερνησία, η χώρα πήγε σε νέα κάλπη το 2016 και τελικά ο Ραχόι κατάφερε να γίνει πρωθυπουργός σε κυβέρνηση μειοψηφίας.

Μετά ήρθε η κρίση στην Καταλονία με το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας, το 2017. Η Μαδρίτη -μετά τα έκτροπα που σημειώθηκαν στη Βαρκελώνη- ενεργοποίησε το άρθρο 155 του Συντάγματος (ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Καταλονίας), οι εθνικιστές μπήκαν φυλακή (ή το έσκασαν στο Βέλγιο) και η Καταλονία πήγε σε νέες εκλογές. Οι εθνικιστές επανήλθαν με άλλα ονοματεπώνυμα, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Η νέα φάση της κρίσης είναι ουσιαστικά ανακύκλωση μιας παλαιάς και αφορά στα πρωτοφανή σκάνδαλα διαφθοράς στους κόλπους του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ). Αυτό έδωσε την αφορμή στον ηγέτη των Σοσιαλιστών (PSOE), Πέδρο Σάντσεθ, να καταθέσει πρόταση μομφής κατά του Ραχόι.

Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, στην Ισπανία η πρόταση μομφής πρέπει να συνοδεύεται και από πρόταση για νέο πρωθυπουργό. Μάλιστα, αν η πρόταση «καεί», όσοι την υπέγραψαν (ουσιαστικά το κόμμα) δεν έχει δικαίωμα να καταθέσει άλλη στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο. Για αυτό και πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα.

Ο Σάντσεθ δεν είναι βέβαιο ότι έχει προσέξει ιδιαίτερα, καθώς τα κόμματα της Αντιπολίτευσης στα οποία απευθύνεται για να τον στηρίξουν, έχουν τη δική τους ατζέντα. Ιδίως οι Podemos και οι Ciudadanos. Τα μικρότερα κόμματα στο Κοινοβούλιο δεν μπορούν ή δεν θέλουν να δώσουν «κουκιά», σε ορισμένες δε περιπτώσεις ακόμα και στο Σοσιαλιστικό Κόμμα προτιμούν να μην πάρουν τα «κουκιά» τους.

Ο Σάντσεθ προσπάθησε να δελεάσει την Αντιπολίτευση, λέγοντας ότι αν καταψηφιστεί την Παρασκευή 1η Ιουνίου ο Ραχόι, ο ίδιος θα αναλάβει πρωθυπουργός και θα ορίσει συγκεκριμένη ημερομηνία εκλογών. Δεν μοιάζει να έχει πείσει αρκετούς.

Εις βάρος του υπάρχει και ένα ακόμα στοιχείο: πριν από μία μόλις εβδομάδα το κόμμα του Ραχόι μαζί με τους φιλελεύθερους Ciudadanos, τους Βάσκους εθνικιστές και άλλα δύο μικρότερα κόμματα ψήφισαν τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Μάλιστα, οι Βάσκοι εθνικιστές, σε περίπτωση που τώρα ρίξουν τον Ραχόι, κινδυνεύουν να χάσουν τα κονδύλια που τους υπόσχεται ο προϋπολογισμός, αφού το κόμμα του πρωθυπουργού έχει την απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία, άρα μπορεί να τα τινάξει όλα στον αέρα.

Τόσο οι Podemos (με τον ηγέτη τους Πάμπλο Ιγκλέσιας «καθαρό» για την υπόθεση του σαλέ), όσο και οι Ciudadanos (με τον εξαιρετικά δημοφιλή Αλμπερτ Ριβέρα) έχουν τα δικά τους σχέδια. Κατά σύμπτωση, ενώ τους χωρίζει άβυσσος πολιτικά και ιδεολογικά, έχουν ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας για να καταθέσουν δικές τους προτάσεις μομφής με στόχο τον ορισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης και την άμεση προσφυγή στις κάλπες.

Με λίγα λόγια: η κατακερματισμένη ισπανική αντιπολίτευση έχει πλέον ένα και μόνο στόχο, να φύγει από την εξουσία ο Ραχόι. Τα «κουκιά» είναι που δεν βγαίνουν με ευκολία και όλες αυτές οι απόπειρες κινδυνεύουν τελικά να ισχυροποιήσουν τον πρωθυπουργό για τα επόμενα δύο χρόνια της κοινοβουλευτικής περιόδου.

Και μιλώντας για τον Ραχόι: ο ίδιος και στην ομιλία του στη Βουλή στη συζήτηση της πρότασης (ή των προτάσεων) μομφής θα παίξει το χαρτί της σταθερότητας, ιδίως τώρα που η Ιταλία κινδυνεύει να τινάξει την Ευρωζώνη στον αέρα. Έχει και ένα επιπλέον επιχείρημα: τα τελευταία 7 χρόνια έχει τεθεί στην κρίση του εκλογικού σώματος τρεις φορές και εκείνο τον ανέδειξε πρώτο. Και η αλήθεια είναι ότι στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, το 2016, το Λαϊκό Κόμμα ήταν το μόνο που είδε να αυξάνονται οι ψήφοι του.

Ωστόσο, πληθαίνουν οι φωνές και στο εσωτερικό του κόμματός του που λένε ότι η εποχή του πέρασε. Το κόμμα του χρειάζεται επειγόντως κάθαρση και ανανέωση. Με την πολιτική εμπειρία που έχει, αποκλείεται να μην το καταλαβαίνει.

Το επόμενο διάστημα θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο βέβαια θα κρατάνε την αναπνοή τους.