Εγκρίθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ύστερα από μια ψηφοφορία-«θρίλερ» το νομοθετικό πακέτο για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου.

Όπως ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς: «Έπειτα από σχεδόν μια δεκαετία αδιεξόδου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της υιοθέτησης του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο - την πλήρη αναθεώρηση της νομοθεσίας της Ε.Ε. για τη μετανάστευση. Η Ευρώπη θα διαχειριστεί τη μετανάστευση με ομαλό τρόπο και με τους δικούς μας όρους».

Το Σύμφωνο πέρασε τελικά με ισχνή πλειοψηφία σε ορισμένα μέρη του πακέτου και το ευρωπαϊκό μέσο Euractiv σε ανάλυσή του εξηγεί γιατί συνέβη αυτό, παρά την αγχωτική προετοιμασία που προηγήθηκε της ψηφοφορίας το απόγευμα της Τετάρτης (10/04) και την τελική «συμφωνία που δεν άρεσε σε κανέναν». Το πακέτο πέρασε μόνο λόγω της αποχής, η οποία χρησιμοποιήθηκε από ευρωβουλευτές που διαφωνούσαν με το κείμενο, αλλά δεν εμπόδισαν την ψήφισή του με την απουσία τους.

Οι περισσότεροι φάκελοι του πακέτου πέρασαν με οριακή πλειοψηφία, περίπου 50 ψήφων. Εκείνοι που αφορούσαν την καταγραφή των στοιχείων των ανθρώπων στα σύνορα, τη βάση δεδομένων και την πολιτική επιστροφής υποστηρίχθηκαν με συντριπτική πλειοψηφία, με περισσότερες από 400 ψήφους υπέρ και περίπου 200 κατά.

"Αυτό το Σύμφωνο σκοτώνει, ψηφίστε όχι"

Η συνεδρίαση για την ψηφοφορία είχε μόλις αρχίσει, όταν μια ομάδα επισκεπτών ξέσπασε, φωνάζοντας «αυτό το Σύμφωνο σκοτώνει, ψηφίστε όχι», διακόπτοντας τη συνεδρίαση και επαναλαμβάνοντας τις εκκλήσεις πολλών ΜΚΟ που ανησυχούσαν ότι δεν προστατεύει επαρκώς τις ανθρώπινες ζωές και τα θεμελιώδη δικαιώματα.

«Δεν είναι μια τέλεια λύση, είναι ένας συμβιβασμός που εμείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποδεχόμαστε με έναν βαρύ κόμπο στον λαιμό μας, αλλά ήταν απολύτως απαραίτητος», δήλωσε ένας από τους κορυφαίους διαπραγματευτές, ο Σλοβάκος σοσιαλιστής ευρωβουλευτής Matjaz Nemec.

Δεδομένου του μεγέθους και του αντίκτυπου της δέσμης μέτρων, που περιλαμβάνει περισσότερα από πέντε νομοθετικά κείμενα και εκατοντάδες σελίδες, ορισμένες πολιτικές ομάδες και εθνικές αντιπροσωπείες αποφάσισαν να επιλέξουν ποια αρχεία θα υποστηρίξουν και σε ποια θα αντιταχθούν.

Οι αντιδράσεις

Οι Πράσινοι είχαν ήδη ανακοινώσει πριν από την ψηφοφορία ότι θα αντιταχθούν σε ορισμένους φακέλους, καθώς δεν προστατεύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα.

«Τι γίνεται με τις αξίες μας για ανθρωπιά και αλληλεγγύη; (…) Είναι προτιμότερο να μην έχουμε καμία συμφωνία παρά μια συμφωνία που θα αποτελούσε πραγματική αποτυχία του πολιτισμού», δήλωσε η ευρωβουλευτής των Βέλγων Πρασίνων Saskia Bricmont. Την ίδια σκέψη συμμερίστηκε και η ομάδα της Αριστεράς, με την ευρωβουλευτή της γερμανικής Αριστεράς Cornelia Ernst να αναφέρει: «Αυτό το σύμφωνο είναι ένα σύμφωνο ντροπής και ατίμωσης».

Τελικά, κανένας από τους φακέλους δεν έπεσε, αλλά αν έπεφτε ένας, ολόκληρο το Σύμφωνο θα είχε τεθεί σε κίνδυνο, καθώς όλοι είναι αλληλοεξαρτώμενοι, επισημαίνει το Euractiv. «Πρόκειται για μια ψηφοφορία τώρα ή ποτέ. Αυτή η στιγμή δεν θα ξαναγυρίσει. Η Ιστορία παρακολουθεί και οι ψηφοφόροι μάς παρακολουθούν. Όλοι οι φάκελοι πρέπει να περάσουν ή κανένας φάκελος δεν θα περάσει», δήλωσε η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ylva Johansson στην ομιλία της πριν από την ψηφοφορία.

Παρά τη γενική υποστήριξη των σοσιαλιστών (S&D), της κεντροδεξιάς (ΕΛΚ) και των φιλελευθέρων (Renew), ορισμένα μέλη και εθνικές αντιπροσωπείες βγήκαν «εκτός γραμμής» και ψήφισαν κατά τμημάτων του συμφώνου.

Σε δίλημμα και η ακροδεξιά, με ορισμένους ευρωβουλευτές να υποστηρίζουν ότι η καταψήφιση του συμφώνου θα έδινε στην ακροδεξιά μια εύκολη νίκη, ιδίως από τη στιγμή που, αν αποτύχει, οι διαπραγματεύσεις για ένα νέο σύστημα θα πρέπει να διεξαχθούν στην επόμενη θητεία, όπου οι ακροδεξιές και συντηρητικές δυνάμεις αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο ποσοστό στο Κοινοβούλιο.

«Αν καταψηφίσετε αυτό το σύμφωνο, θα δώσετε μια νίκη στην ακροδεξιά της Ευρώπης. Η Ευρώπη χρειάζεται σε αυτό το νομοθετικό σώμα σαφείς κανόνες για τον έλεγχο και την αλληλεγγύη, οι οποίοι βασίζονται στις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων», δήλωσε η σοσιαλίστρια Birgit Sippel, ενώ άλλοι νομοθέτες της Αριστεράς εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι το σύμφωνο δίνει πάρα πολλές παραχωρήσεις στις κεντροδεξιές και ακροδεξιές δυνάμεις, όπως το κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, το Fratelli d'Italia, που κάθεται μαζί με τους Συντηρητικούς.


Το Σύμφωνο και οι Ευρωεκλογές

Ο φάκελος αυτός θα συνεχίσει να διαδραματίζει βασικό ρόλο στις εθνικές προεκλογικές εκστρατείες, ιδίως ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, μιας και ο τρόπος διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών αποτελεί βασική προτεραιότητα για την προεκλογική εκστρατεία όλων των ευρωπαϊκών κομμάτων.

Ωστόσο, σε δημοσκόπηση που διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) σε 12 χώρες της Ε.Ε., μόνο το 15% των ερωτηθέντων θεώρησε τη μετανάστευση ως την κορυφαία κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Σημειώνεται ότι μόνο στη Γερμανία (29%) και την Αυστρία (24%) η μετανάστευση θεωρείται κορυφαία ανησυχία των πολιτών.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο είναι καρπός πολυετών διαπραγματεύσεων μεταξύ διαφόρων ενδιαφερομένων. Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, μετά την ψηφοφορία: «Τώρα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα συμφωνηθέντα θα εφαρμοστούν πλήρως σε όλα τα κράτη-μέλη μας και ότι η εφαρμογή θα συμβαδίζει με τον σεβασμό της κοινής μας ανθρωπιάς».

Το κείμενο θα διαβιβαστεί τώρα στα κράτη-μέλη του Συμβουλίου, τα οποία αναμένεται να ψηφίσουν στις 29 Απριλίου με ειδική πλειοψηφία.