Nέο διαγνωστικό τεστ από ερευνητές στις ΗΠΑ, αναλύει το DNA και προβλέπει τον καρκίνο
Το τεστ µπορεί, επίσης, να ανιχνεύσει δυνητικά καρκινογόνες, κληρονοµούµενες µεταλλάξεις σε ανθρώπους που ήδη έχουν διαγνωστεί µε καρκίνο
Βασιλης Βενιζελος
Η πρόβλεψη και η πρόγνωση για διάφορες µορφές καρκίνου αποτελούσαν ανέκαθεν ένα από τα πιο λαµπρά όνειρα της διεθνούς ιατρικής επιστηµονικής κοινότητας και όλα τα σχετικά νέα σε αυτόν τον τοµέα προκαλούν αίσθηση αισιοδοξίας.
Ετσι, άδεια κυκλοφορίας χορηγήθηκε την προηγούµενη εβδοµάδα στις ΗΠΑ στο πρώτο τεστ το οποίο, αναλύοντας το DNA, µπορεί να εντοπίσει επικίνδυνες γονιδιακές µεταλλάξεις, οι οποίες σχετίζονται µε διάφορους τύπους καρκίνου. Συγκεκριµένα, ο αρµόδιος οργανισµός των ΗΠΑ, η Οµοσπονδιακή Υπηρεσία Φαρµάκων και Τροφίµων (FDA), προχώρησε στην έγκριση του πρώτου διαγνωστικού τεστ, το οποίο έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσει εκατοντάδες γονιδιακές µεταλλάξεις που σχετίζονται µε αυξηµένο κίνδυνο ανάπτυξης πολλών µορφών καρκίνου.
Το τεστ µπορεί, επίσης, να ανιχνεύσει δυνητικά καρκινογόνες, κληρονοµούµενες µεταλλάξεις σε ανθρώπους που ήδη έχουν διαγνωστεί µε καρκίνο. Οπως ανακοίνωσε η FDA, το τεστ είναι το πρώτο του είδους στο οποίο χορηγεί άδεια κυκλοφορίας. Αναλύει το γενετικό υλικό (DNA), το οποίο εξάγεται από δείγµα αίµατος, για να εντοπίσει 47 γονίδια τα οποία σχετίζονται µε αυξηµένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Η ανάλυση γίνεται µε την προηγµένη τεχνολογία της αλληλούχησης επόµενης γενιάς (NGS). Αυτή προσδιορίζει τις αλληλουχίες DNA και RNA και ανιχνεύει µε υψηλή ακρίβεια και ταχύτητα τις παθογόνες µεταλλάξεις.
Οπως είναι ευρέως γνωστό, ο καρκίνος δεν είναι µια ενιαία ασθένεια. Υπάρχουν περισσότερες από 100 διαφορετικές µορφές καρκίνου, κοινό χαρακτηριστικό των οποίων είναι ότι ξεκινούν από ένα κύτταρο, το οποίο αρχίζει να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Το νέο τεστ µπορεί να ανιχνεύσει πολλές από αυτές τις µορφές. Ωστόσο, η FDA τονίζει πως οι ενδιαφερόµενοι πρέπει πρώτα να µιλούν µε έναν γιατρό, για να συζητήσουν το οικογενειακό και το ατοµικό ιστορικό τους. Επιπλέον, πρέπει να γνωρίζουν πως η εξέταση δεν αναγνωρίζει όλα ανεξαιρέτως τα γνωστά γονίδια που δείχνουν την προδιάθεση για καρκίνο.
Οι άνδρες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, εµφανίζουν πολύ υψηλότερο δείκτη θνησιµότητας από κακοήθη νεοπλάσµατα σε σύγκριση µε τις γυναίκες. Στις ηλικίες µεταξύ 30 και 59 ετών σηµαντική είναι η θνησιµότητα από τον καρκίνο του µαστού στις γυναίκες, ενώ από τα 75 έτη και µετά σε σηµαντικές αιτίες θνησιµότητας εξελίσσονται τα νεοπλάσµατα του παχέος εντέρου και του προστάτη, για τον ανδρικό πληθυσµό.
Στους άνδρες, η πρώτη αιτία θανάτου µεταξύ των κακοήθων νεοπλασµάτων είναι εκείνα της τραχείας, των βρόγχων και των πνευµόνων, µε µεγάλη διαφορά από τη δεύτερη αιτία, η οποία είναι ο καρκίνος του προστάτη. Στις γυναίκες, τα κακοήθη νεοπλάσµατα που προκαλούν συχνότερα τον θάνατο είναι αυτά του µαστού και ακολουθούν εκείνα του αναπνευστικού συστήµατος, του παχέος εντέρου και του λεµφικού και αιµοποιητικού ιστού. Στα νεοπλάσµατα της τραχείας, των βρόγχων και του πνεύµονα η θνησιµότητα στο γυναικείο φύλο είναι µικρότερη απ’ ό,τι στο ανδρικό. Για τις κακοήθεις νεοπλασίες του µαστού αξίζει να σηµειωθεί η αύξηση της θνησιµότητας στις γυναίκες άνω των 75 ετών (από 87,47% το 1990 σε 120,38% το 1996 και σε 179,87% το 2004), η οποία και αναχαιτίζει την πτωτική τάση που παρατηρείται στις νεότερες ηλικίες.
Με εξαίρεση τα κακοήθη νεοπλάσµατα του αναπνευστικού συστήµατος και της ουροδόχου κύστης, η Ελλάδα εµφανίζει χαµηλότερη θνησιµότητα από την Ευρωπαϊκή Ενωση στις επιµέρους κατηγορίες κακοήθων νεοπλασιών. Εντούτοις, η θνησιµότητα από κακοήθη νεοπλάσµατα στην Ελλάδα δεν ακολουθεί την πτωτική πορεία που εδραιώνεται στην Ευρώπη για τις περισσότερες από τις κατηγορίες κακοηθειών.
Η επιχορήγηση θα επισπεύσει, λοιπόν, τη δηµιουργία και την αξιολόγηση µιας νέας στρατηγικής για τη θεραπεία του καρκίνου. Με αυτήν τη στρατηγική, η αποτελεσµατικότητα της ανοσοθεραπείας για ασθενείς µε δύσκολα θεραπεύσιµους όγκους, όπως στις ωοθήκες, στο πάγκρεας και άλλες κακοήθειες, αναµένεται να βελτιωθεί σηµαντικά.
«Αντί να αφήνουµε τους ασθενείς σε νοσοκοµειακά κρεβάτια, θα χρησιµοποιήσουµε µια ελάχιστα επεµβατική διαδικασία, για να εµφυτεύσουµε µια µικρή συσκευή, που θα παρακολουθεί συνεχώς τον καρκίνο τους και θα προσαρµόζει τη δόση ανοσοθεραπείας τους σε πραγµατικό χρόνο», δήλωσε ο βιοτεχνολόγος της Rice, Omid Veiseh. «Τα καρκινικά κύτταρα εξελίσσονται διαρκώς και προσαρµόζονται στη θεραπεία. Ωστόσο, επί του παρόντος διαθέσιµα διαγνωστικά εργαλεία, όπως ακτινολογικές εξετάσεις, αναλύσεις αίµατος και βιοψίες, παρέχουν πολύ σπάνια και περιορισµένα στιγµιότυπα αυτής της δυναµικής διαδικασίας», δήλωσε ο δρ Amir Jazaeri, επικεφαλής ερευνητής και καθηγητής Γυναικολογικής Ογκολογίας στο Πανεπιστήµιο του Τέξας M.D. Anderson Cancer Center.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Ετσι, άδεια κυκλοφορίας χορηγήθηκε την προηγούµενη εβδοµάδα στις ΗΠΑ στο πρώτο τεστ το οποίο, αναλύοντας το DNA, µπορεί να εντοπίσει επικίνδυνες γονιδιακές µεταλλάξεις, οι οποίες σχετίζονται µε διάφορους τύπους καρκίνου. Συγκεκριµένα, ο αρµόδιος οργανισµός των ΗΠΑ, η Οµοσπονδιακή Υπηρεσία Φαρµάκων και Τροφίµων (FDA), προχώρησε στην έγκριση του πρώτου διαγνωστικού τεστ, το οποίο έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσει εκατοντάδες γονιδιακές µεταλλάξεις που σχετίζονται µε αυξηµένο κίνδυνο ανάπτυξης πολλών µορφών καρκίνου.
Το τεστ µπορεί, επίσης, να ανιχνεύσει δυνητικά καρκινογόνες, κληρονοµούµενες µεταλλάξεις σε ανθρώπους που ήδη έχουν διαγνωστεί µε καρκίνο. Οπως ανακοίνωσε η FDA, το τεστ είναι το πρώτο του είδους στο οποίο χορηγεί άδεια κυκλοφορίας. Αναλύει το γενετικό υλικό (DNA), το οποίο εξάγεται από δείγµα αίµατος, για να εντοπίσει 47 γονίδια τα οποία σχετίζονται µε αυξηµένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Η ανάλυση γίνεται µε την προηγµένη τεχνολογία της αλληλούχησης επόµενης γενιάς (NGS). Αυτή προσδιορίζει τις αλληλουχίες DNA και RNA και ανιχνεύει µε υψηλή ακρίβεια και ταχύτητα τις παθογόνες µεταλλάξεις.
Οπως είναι ευρέως γνωστό, ο καρκίνος δεν είναι µια ενιαία ασθένεια. Υπάρχουν περισσότερες από 100 διαφορετικές µορφές καρκίνου, κοινό χαρακτηριστικό των οποίων είναι ότι ξεκινούν από ένα κύτταρο, το οποίο αρχίζει να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Το νέο τεστ µπορεί να ανιχνεύσει πολλές από αυτές τις µορφές. Ωστόσο, η FDA τονίζει πως οι ενδιαφερόµενοι πρέπει πρώτα να µιλούν µε έναν γιατρό, για να συζητήσουν το οικογενειακό και το ατοµικό ιστορικό τους. Επιπλέον, πρέπει να γνωρίζουν πως η εξέταση δεν αναγνωρίζει όλα ανεξαιρέτως τα γνωστά γονίδια που δείχνουν την προδιάθεση για καρκίνο.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα στοιχεία του Οργανισµού για την Οικονοµική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), όπως τα µεταφέρει η διεθνής, µη κερδοσκοπική οργάνωση φίλων του καρκίνου «Μείνε δυνατός», η θνησιµότητα από καρκίνο παραµένει χαµηλότερη σε σχέση µε ό,τι συµβαίνει στις αναπτυγµένες χώρες της ∆υτικής και της Κεντρικής Ευρώπης, του Καναδά και της Νέας Ζηλανδίας. Μάλιστα, µελετώντας τα στοιχεία κατά ηλικιακή οµάδα, παρατηρείται µείωση της θνησιµότητας στις ηλικίες έως 75 ετών, αλλά αύξηση στις ηλικίες από τα 75 έτη και µετά.Οι άνδρες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, εµφανίζουν πολύ υψηλότερο δείκτη θνησιµότητας από κακοήθη νεοπλάσµατα σε σύγκριση µε τις γυναίκες. Στις ηλικίες µεταξύ 30 και 59 ετών σηµαντική είναι η θνησιµότητα από τον καρκίνο του µαστού στις γυναίκες, ενώ από τα 75 έτη και µετά σε σηµαντικές αιτίες θνησιµότητας εξελίσσονται τα νεοπλάσµατα του παχέος εντέρου και του προστάτη, για τον ανδρικό πληθυσµό.
Στους άνδρες, η πρώτη αιτία θανάτου µεταξύ των κακοήθων νεοπλασµάτων είναι εκείνα της τραχείας, των βρόγχων και των πνευµόνων, µε µεγάλη διαφορά από τη δεύτερη αιτία, η οποία είναι ο καρκίνος του προστάτη. Στις γυναίκες, τα κακοήθη νεοπλάσµατα που προκαλούν συχνότερα τον θάνατο είναι αυτά του µαστού και ακολουθούν εκείνα του αναπνευστικού συστήµατος, του παχέος εντέρου και του λεµφικού και αιµοποιητικού ιστού. Στα νεοπλάσµατα της τραχείας, των βρόγχων και του πνεύµονα η θνησιµότητα στο γυναικείο φύλο είναι µικρότερη απ’ ό,τι στο ανδρικό. Για τις κακοήθεις νεοπλασίες του µαστού αξίζει να σηµειωθεί η αύξηση της θνησιµότητας στις γυναίκες άνω των 75 ετών (από 87,47% το 1990 σε 120,38% το 1996 και σε 179,87% το 2004), η οποία και αναχαιτίζει την πτωτική τάση που παρατηρείται στις νεότερες ηλικίες.
Με εξαίρεση τα κακοήθη νεοπλάσµατα του αναπνευστικού συστήµατος και της ουροδόχου κύστης, η Ελλάδα εµφανίζει χαµηλότερη θνησιµότητα από την Ευρωπαϊκή Ενωση στις επιµέρους κατηγορίες κακοήθων νεοπλασιών. Εντούτοις, η θνησιµότητα από κακοήθη νεοπλάσµατα στην Ελλάδα δεν ακολουθεί την πτωτική πορεία που εδραιώνεται στην Ευρώπη για τις περισσότερες από τις κατηγορίες κακοηθειών.
Εµφύτευµα
Την ίδια στιγµή, µια οµάδα επιστηµόνων του Πανεπιστηµίου Rice των ΗΠΑ δήλωσε ότι ξεκινά την ανάπτυξη µιας τεχνολογίας εµφυτευµάτων η οποία θα µπορούσε να µειώσει ακόµα και περισσότερο από 50% τους θανάτους από καρκίνο.Η επιχορήγηση θα επισπεύσει, λοιπόν, τη δηµιουργία και την αξιολόγηση µιας νέας στρατηγικής για τη θεραπεία του καρκίνου. Με αυτήν τη στρατηγική, η αποτελεσµατικότητα της ανοσοθεραπείας για ασθενείς µε δύσκολα θεραπεύσιµους όγκους, όπως στις ωοθήκες, στο πάγκρεας και άλλες κακοήθειες, αναµένεται να βελτιωθεί σηµαντικά.
«Αντί να αφήνουµε τους ασθενείς σε νοσοκοµειακά κρεβάτια, θα χρησιµοποιήσουµε µια ελάχιστα επεµβατική διαδικασία, για να εµφυτεύσουµε µια µικρή συσκευή, που θα παρακολουθεί συνεχώς τον καρκίνο τους και θα προσαρµόζει τη δόση ανοσοθεραπείας τους σε πραγµατικό χρόνο», δήλωσε ο βιοτεχνολόγος της Rice, Omid Veiseh. «Τα καρκινικά κύτταρα εξελίσσονται διαρκώς και προσαρµόζονται στη θεραπεία. Ωστόσο, επί του παρόντος διαθέσιµα διαγνωστικά εργαλεία, όπως ακτινολογικές εξετάσεις, αναλύσεις αίµατος και βιοψίες, παρέχουν πολύ σπάνια και περιορισµένα στιγµιότυπα αυτής της δυναµικής διαδικασίας», δήλωσε ο δρ Amir Jazaeri, επικεφαλής ερευνητής και καθηγητής Γυναικολογικής Ογκολογίας στο Πανεπιστήµιο του Τέξας M.D. Anderson Cancer Center.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
